Bác kháng cáo kêu oan của vợ chồng bị cáo Trần Vũ Hải

2 BC không kháng cáo được triệu tập là Nguyễn Thị Ngọc Hạnh (SN 1972, quốc tịch Việt Nam và Na Uy, trú phường Vĩnh Hòa, TP. Nha Trang) và Ngô Văn Lắm (SN 1982, trú phường Ngọc Hiệp, Nha Trang, em cùng mẹ khác cha với BC Hạnh). BC Phương có đơn xin vắng mặt vì chữa bệnh.

Hội đồng xét xử phúc thẩm tuyên bác kháng cáo.

2 bị cáo kêu oan

Quá trình xét hỏi và tranh tụng tại tòa, BC Hải kêu oan và khai, giữa năm 2016, vợ chồng BC nhận chuyển nhượng nhà đất 78/40 Tuệ Tĩnh, Nha Trang. Trên giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất (GCN) đứng tên BC Lắm, hợp đồng ghi giá hơn 1,8 tỷ đồng (viết tắt là HĐ 1,8 tỷ đồng). Thực chất, nhà đất này của BC Hạnh. Thời điểm đó, BC Hạnh chỉ có duy nhất 1 nhà đất nên theo luật còn được miễn thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Vợ chồng BC Hải nhận chuyển nhượng nên không có nghĩa vụ nộp thuế TNCN, do đó không thể trốn thuế. Vợ chồng BC không bàn bạc, không cùng cố ý thực hiện tội phạm với BC Lắm, Hạnh nên không đồng phạm tội trốn thuế. BC Lắm đã nộp đủ thuế TNCN hơn 42 triệu đồng. Vợ chồng BC cũng đã nộp đủ lệ phí trước bạ. Giám định viên không đủ tư cách pháp lý; kết luận giám định có nhiều sai sót. Không văn bản pháp luật nào quy định căn cứ tính thuế TNCN dựa vào giá chuyển nhượng thực tế. BC Hạnh còn có quốc tịch Na Uy nên vụ án có yếu tố nước ngoài, cần xem xét lại về thẩm quyền. Về bản HĐ chuyển nhượng chính nhà đất nói trên từ BC Lắm cho BC Hạnh trị giá hơn 21 tỷ đồng (viết tắt là HĐ 21 tỷ đồng), được công chứng tại Văn phòng công chứng Hoàng Long (Nha Trang) đầu năm 2016, văn phòng trên đã xác nhận có thật. HĐ 21 tỷ đồng đang có hiệu lực nên HĐ 1,8 tỷ đồng ký sau vô hiệu, các BC không trốn thuế... Vì vậy, đề nghị tòa tuyên hủy bản án sơ thẩm, tuyên các BC không phạm tội, đình chỉ xét xử hoặc hủy bản án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại.

BC Hạnh thừa nhận có ký HĐ 21 tỷ đồng nhưng đã nâng giá lên cao hơn nhằm thuận lợi khi vay vốn kinh doanh, nhưng 2 chị em không hề tiến hành bất cứ thủ tục thanh toán tiền hay bàn giao nhà đất, sang tên. Do thiếu hiểu biết pháp luật, BC tưởng HĐ chưa nộp ở bộ phận một cửa làm thủ tục thì không có hiệu lực nên không làm thủ tục hủy. BC đã bán nhà đất trên cho vợ chồng BC Hải với giá hơn 16 tỷ đồng nhưng lại để BC Lắm khai thuế theo HĐ 1,8 tỷ đồng. BC Hải cũng thừa nhận, 2 vợ chồng đã ký vào HĐ 1,8 tỷ đồng với BC Lắm, chuyển 16 tỷ đồng của BC Lắm theo yêu cầu của BC Hạnh. BC Lắm khai đã đưa hết tiền cho BC Hạnh.

Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh bác bỏ lập luận của các luật sư và BC Hải, đề nghị tòa bác kháng cáo, giữ nguyên án sơ thẩm.

Không chấp nhận kháng cáo

Theo nhận định của HĐXX, đối với HĐ 21 tỷ đồng, BC Hạnh và Lắm đều thừa nhận không thực hiện, thực tế không ghi nhận bất kỳ thủ tục thanh toán, sang tên nào. Theo quy định pháp luật, người có nhà đất duy nhất được miễn thuế TNCN thì phải có quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất tối thiểu 183 ngày đến thời điểm chuyển nhượng. Thời điểm được xem là có quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất tính từ ngày được cấp GCN. Tại thời điểm giao dịch với vợ chồng BC Hải, GCN vẫn đứng tên BC Lắm. Khi BC Lắm ký HĐ với vợ chồng BC Hải, BC Hạnh biết nhưng không phản đối, khiếu nại gì. Do vậy, không có căn cứ xác định nhà đất trên của BC Hạnh. Giả thiết nhà đất trên của BC Hạnh thì cũng không thuộc trường hợp được miễn thuế TNCN khi chuyển nhượng.

Liên quan đến kết luận giám định, ông Nguyễn Văn Trang được bổ nhiệm giám định viên tư pháp theo quyết định của Bộ Tài chính từ năm 2012, do đó có đủ tư cách pháp lý thực hiện giám định. Kết luận giám định đã không xác định nội dung ai trốn thuế. Tại tòa, giám định viên đã thừa nhận thiếu sót này. Nhưng trong kết luận giám định đã thể hiện nội dung: “số thuế BC Lắm phải nộp là...”. Như vậy, kết luận giám định đã xác định BC Lắm là người nộp thuế. Khi BC Lắm sử dụng HĐ 1,8 tỷ đồng để kê khai, nộp thuế là đã trốn thuế, gây thất thu tiền thuế hơn 280 triệu đồng. Do đó, không có cơ sở chấp nhận đề nghị giám định lại. Ngoài ra, theo quy định của Luật Quản lý thuế, người kê khai thuế phải kê khai trung thực, chính xác, đầy đủ và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác đó. Các BC đã thỏa thuận chuyển nhượng hơn 16 tỷ đồng, thực tế đã thanh toán đúng như vậy, nhưng vẫn ký vào HĐ 1,8 tỷ đồng để BC Lắm kê khai, nộp thuế TNCN trên giá trị HĐ này nhằm giảm tiền thuế TNCN phải đóng, nên đủ cơ sở xác định giá ghi trong HĐ 1,8 tỷ đồng là giả tạo, các BC đã gian dối, vi phạm pháp luật nhằm trốn thuế.

BC Hạnh được cấp chứng minh nhân dân ngày 19-1-2016, vụ án xảy ra tại Việt Nam nên vụ án được xét xử sơ thẩm tại tòa án cấp huyện là đúng thẩm quyền.

Vì các lẽ trên, HĐXX tuyên bác kháng cáo, giữ nguyên tội danh và hình phạt như cấp sơ thẩm đã tuyên đối với vợ chồng BC Hải; đồng thời, sửa một phần bản án sơ thẩm về phần trách nhiệm dân sự, ghi nhận sự tự nguyện của BC Hạnh đã khắc phục toàn bộ tiền trốn thuế, hình phạt bổ sung và án phí của 2 chị em BC Hạnh.

NHÓM P.V NỘI CHÍNH

Tháng 11-2019, Tòa án nhân dân TP. Nha Trang xét xử sơ thẩm và xác định, quá trình chuyển nhượng nhà đất 78/40 Tuệ Tĩnh, Nha Trang vào giữa năm 2016, các BC: Hạnh, Lắm, Hải, Phương đã trốn thuế TNCN hơn 280 triệu đồng; tuyên phạt BC Hạnh và Lắm cùng mức 1 năm 6 tháng cải tạo không giam giữ, buộc BC Lắm nộp lại hơn 280 triệu đồng trốn thuế TNCN, nếu không thực hiện thì 3 BC còn lại thực hiện, phạt bổ sung 50 triệu đồng/người; BC Hải và Phương cùng mức 1 năm cải tạo không giam giữ, phạt bổ sung 20 triệu đồng/người. Vợ chồng BC Hải kháng cáo kêu oan.

Phiên tòa có 59 luật sư được cấp giấy chứng nhận bào chữa cho 2 BC. Trong phần thủ tục, các luật sư, BC Hải và Lắm đề nghị hoãn phiên tòa vì lo ngại dịch Covid-19, để xác minh thêm một số tài liệu, tình tiết mới, triệu tập công chứng viên; đồng thời đề nghị thay đổi thẩm phán, kiểm sát viên, giám định viên... vì có biểu hiện không khách quan, nhưng HĐXX không chấp nhận vì cho rằng không có căn cứ. Tòa đã áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 ngay sau khi nhận được kiến nghị.