Bắc Ninh: Đông Đô Village trở thành Không gian Di sản Văn hóa

Các đại biểu chúc mừng Khu du lịch văn hóa sinh thái Đông Đô Village được chứng nhận Không gian Di sản Văn hóa.

Dấu son của du lịch Bắc Ninh

Ngày 21/11/2025 trở thành dấu son đặc biệt của du lịch Bắc Ninh khi Khu du lịch văn hóa sinh thái Đông Đô Village chính thức được Hội Di sản Văn hóa Việt Nam trao chứng nhận Không gian Di sản Văn hóa.

Đây là sự ghi nhận dành cho mô hình phát triển dựa trên tinh thần gìn giữ và tái hiện không gian văn minh lúa nước, đồng thời tôn vinh nỗ lực của ông Trần Văn Toản, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Kỹ thương Đông Đô, người dành nhiều năm miệt mài sưu tầm, phục dựng và kể lại câu chuyện bản sắc Kinh Bắc theo cách đầy sáng tạo.

Trong khuôn khổ buổi lễ, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam trao tặng ông Toản Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp văn hóa di sản Việt Nam, ghi dấu hành trình gắn bó bền bỉ của ông với công cuộc bảo tồn di sản nông nghiệp, đặc biệt là bộ sưu tập hơn ba nghìn chiếc cối đá và công trình Tháp Thần Nông - tòa tháp cối đá tạo hình hạt lúa được xác lập kỷ lục thế giới.

Không gian rộng hai mươi nghìn mét vuông tại xã Lâm Thao tái hiện đời sống văn minh lúa nước qua hình ảnh, hiện vật và những câu chuyện gợi cảm xúc về miền quê Bắc Bộ. Từ cánh cổng bước vào, du khách như được đưa về một miền ký ức nơi tiếng chày giã gạo, nếp nhà cổ, sân gạch, ao làng và nhịp sống bình yên từng là hồn cốt của văn hóa Việt.

Ông Trần Văn Toản chia sẻ rằng việc sưu tập cối đá là hành động lưu giữ ký ức một thế hệ, gìn giữ công cụ sản xuất gắn bó với nông nghiệp lúa nước. Ông nhấn mạnh mỗi chiếc cối đều mang theo một câu chuyện, một dấu tích của văn hóa làng quê, từ đó thôi thúc ông tìm kiếm, phục hồi và trao cho những hiện vật ấy đời sống mới trong một không gian văn hóa mở.

Hội Di sản Văn hóa Việt Nam trao chứng nhận Không gian Di sản Văn hóa cho Khu du lịch văn hóa sinh thái Đông Đô Village.

Tháp Thần Nông và dấu ấn sáng tạo của văn hóa Việt

Giữa trung tâm Đông Đô Village, Tháp Thần Nông cao mười lăm mét hiện lên như điểm nhãn của toàn bộ quần thể. Công trình có năm tầng, được ghép từ một nghìn không trăm mười hai chiếc cối đá xếp vòng quanh khung bê tông kiên cố, tạo hình một hạt lúa khổng lồ đang vươn lên bầu trời. Đây là biểu tượng cho sự trù phú, cho khả năng sáng tạo, cho sức sống của nền văn minh lúa nước.

Công trình này giúp Đông Đô Village liên tiếp nhận những vinh danh đáng chú ý. Năm 2023, tháp được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận là tháp cối đá tạo hình hạt lúa lớn nhất Việt Nam. Năm 2024, WorldKings chính thức xác lập kỷ lục thế giới cho tòa tháp làm từ cối đá tạo hình hạt lúa lớn nhất thế giới. Điểm đặc biệt là hệ thống ánh sáng nghệ thuật chuyển màu theo vòng đời hạt lúa từ xanh đến vàng, giúp công trình trở thành không gian giáo dục trực quan thu hút học sinh và du khách.

Theo ông Toản, việc xây dựng tháp là thách thức lớn bởi mỗi chiếc cối đều khác nhau về kích thước và tuổi đời. Công trình chỉ có thể thành hình khi có sự đồng hành của kiến trúc sư Nguyễn Sánh, nghệ nhân nổi tiếng trong phục dựng không gian văn hóa xưa. Chính sự kết hợp giữa ký ức thôn quê và kỹ thuật hiện đại đã đem lại sức hút đặc biệt cho tháp, khiến nơi đây trở thành biểu tượng của sáng tạo từ di sản.

Không gian văn hóa tại Đông Đô Village được mở rộng bằng những nếp nhà cổ, sân gạch, ao quê, khu trình diễn nghề làm bánh, không gian tranh dân gian Đông Hồ, gốm Phù Lãng, gian hàng Ocop và nghệ thuật quan họ, múa rối nước. Những giá trị ấy góp phần đưa đời sống làng quê Bắc Bộ trở thành trải nghiệm chân thực và giàu chiều sâu.

Chị Nguyễn Thu Trang, du khách từ Hà Nội, chia sẻ cảm giác tuổi thơ như sống lại khi đi giữa hàng nghìn chiếc cối đá và nhìn tháp Thần Nông rực sáng vào buổi tối. Chị bày tỏ sự xúc động khi con nhỏ lần đầu được chạm tay vào cối xay và nghe tiếng chày giã gạo. Những trải nghiệm ấy khiến chị xem Đông Đô Village như một lớp học văn hóa đầy sinh khí.

Trong Liên hoan Bánh dân gian ba miền và kết nối du lịch Bắc Ninh năm 2024, khu du lịch thu hút hàng nghìn lượt khách đến thưởng thức ẩm thực truyền thống, giao lưu nghệ nhân và tìm hiểu các giá trị văn hóa. Nhiều trường học, doanh nghiệp và hội nhóm đã chọn nơi đây làm điểm đến giáo dục trải nghiệm, cho thấy tầm ảnh hưởng ngày càng mở rộng của mô hình du lịch văn hóa sinh thái.

Danh hiệu mới và triển vọng của một điểm đến văn hóa

Việc Đông Đô Village được công nhận Không gian Di sản Văn hóa là dấu ấn quan trọng, mở ra cơ hội tăng sức hút du khách, thu hút nghiên cứu chuyên sâu, thúc đẩy các hoạt động lễ hội thường niên và lan tỏa mạnh mẽ câu chuyện gìn giữ văn hóa nông nghiệp trong cộng đồng. Bắc Ninh đang hướng đến mục tiêu trở thành điểm đến văn hóa, tâm linh, sinh thái hàng đầu vùng đồng bằng sông Hồng. Sự hiện diện của Đông Đô Village góp phần hiện thực hóa định hướng ấy bằng một mô hình hòa quyện giữa bảo tồn và khai thác bền vững.

Ông Toản bày tỏ mong muốn phát triển thêm các hạng mục trải nghiệm giáo dục, khu nghỉ dưỡng sinh thái và chương trình nghệ thuật chuyên đề trong thời gian tới, đưa Đông Đô Village trở thành điểm nhấn của vùng Kinh Bắc. Ông cho rằng danh hiệu mới là động lực để khu du lịch tiếp tục mở rộng không gian văn hóa, tăng cường kết nối cộng đồng và nâng tầm giá trị di sản nông nghiệp Việt Nam.

Trước đó, năm 2024, ông Toản được Hội Di sản Văn hóa Việt Nam trao tặng bằng khen vì đóng góp tích cực vào hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc. Việc tiếp tục nhận Kỷ niệm chương trong lễ công bố danh hiệu lần này là sự ghi nhận trọn vẹn cho hành trình bền bỉ của ông.

Sự kiện Đông Đô Village được công nhận Không gian Di sản Văn hóa khẳng định tinh thần lấy văn hóa làm gốc trong phát triển du lịch. Từ bộ sưu tập cối đá đến Tháp Thần Nông và toàn bộ không gian tái hiện văn minh lúa nước, nơi đây thể hiện rõ hướng đi bền vững dựa trên bản sắc. Du khách đến Đông Đô Village không chỉ đi để thưởng ngoạn, mà còn để tìm lại ký ức, để hiểu thêm cội nguồn văn hóa, và để cảm nhận sức sống của một miền quê Việt Nam đang được kể lại đầy tự hào trong nhịp sống hiện đại.

Hạnh Phúc