Bài cuối: Thắp sáng ngọn lửa hiếu học và khát vọng cống hiến
Quá trình thực hiện công tác khuyến học, khuyến tài trong giai đoạn mới, Hà Tĩnh đã đúc rút những bài học quý, nhân rộng những cách làm hay, mô hình hiệu quả. Từ đó tiếp tục phát huy tâm huyết, trách nhiệm của các cấp, ngành và cộng hưởng nguồn lực của toàn xã hội để thắp sáng ngọn lửa hiếu học, thúc đẩy hành trình chinh phục tri thức, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu phát triển và hội nhập.
Hà Tĩnh nổi tiếng là “địa linh nhân kiệt”, có truyền thống đoàn kết, nhân văn, hiếu học và ở thời kỳ nào cũng coi trọng sự học, đầu tư khuyến học, khuyến tài. Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam đánh giá cao về sự quan tâm của tỉnh đối với công tác khuyến học và những kết quả hoạt động nổi bật của Hội Khuyến học Hà Tĩnh trong thời gian qua. Mạng lưới tổ chức hội phủ kín các địa bàn, cán bộ hội tâm huyết, năng động; khuyến học ở các địa phương, dòng họ, trường học, gia đình phát triển nhanh cả về số lượng và quy mô.
Đặc biệt, với điểm nổi bật về tinh thần cố kết cộng đồng, Hà Tĩnh là địa phương có phong trào khuyến học dòng họ rộng khắp và hiệu quả. Đến thời điểm hiện tại, hầu hết các dòng họ trên địa bàn toàn tỉnh đều xây dựng quỹ khuyến học, trong số đó có hơn 5.000 dòng họ thành lập dòng họ học tập. Vùng quê giàu truyền thống hiếu học trong giai đoạn mới cũng tạo ấn tượng với những câu chuyện xúc động như: cả làng góp tiền cho con em có hoàn cảnh đặc biệt đi học đại học ở xã Bùi La Nhân (Đức Thọ) vào năm 2023, hay chuyện các cơ quan, đơn vị, nhóm thiện nguyện tích cực chung sức nhận đỡ đầu hàng ngàn học sinh (HS) nghèo được tiếp bước tới trường.
Quỹ khuyến học tỉnh và các cấp được quan tâm phát triển về quy mô, ngày càng tăng về số tiền quỹ cùng số lượng HS giỏi, HS, giáo viên gặp hoàn cảnh khó khăn được tặng quà, hỗ trợ. Đến nay, tổng nguồn quỹ các cấp huy động được hơn 142 tỷ đồng, là con số đáng kể thể hiện sự quan tâm của hệ thống chính trị và cả cộng đồng đối với công tác khuyến học, khuyến tài. Ngoài quỹ cấp tỉnh mang tên Quỹ Khuyến học đất Hồng Lam, tỉnh thành lập thêm Quỹ “Khuyến học, khuyến tài Nguyễn Du” và đặc biệt, đầu năm học 2021-2022, Thường trực Tỉnh ủy chỉ đạo thành lập Quỹ Hỗ trợ HS đạt điểm cao gặp hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vào học đại học - một mô hình giàu tính nhân văn, sáng tạo và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu thực tiễn khuyến học trong giai đoạn mới.
Tin rằng, phát huy truyền thống hiếu học vốn có, với sự quan tâm và vào cuộc mạnh mẽ từ lãnh đạo tỉnh, các cơ quan, tổ chức, đoàn thể, từ cộng đồng và mỗi gia đình đối với sự học, công tác khuyến học, khuyến tài của Hà Tĩnh sẽ ngày càng lan tỏa, đi vào chiều sâu; để “ai cũng được học hành” như lời Bác Hồ đã dạy.
Thời gian qua, công tác an sinh xã hội luôn được các cấp, ngành tỉnh Hà Tĩnh quan tâm. Hoạt động có ý nghĩa, tạo sức lan tỏa là việc thành lập Quỹ Hỗ trợ HS đạt điểm cao, gặp hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vào học đại học. Tuy nhiên, còn nhiều việc chúng ta phải làm khi toàn tỉnh còn gần 25 nghìn hộ nghèo, hộ cận nghèo; trên 3.500 trẻ mồ côi cần được hỗ trợ, đỡ đầu; hằng năm có hàng trăm HS hoàn cảnh đặc biệt khó khăn không thể đến giảng đường đại học… Để làm tốt hơn nữa công tác khuyến học, khuyến tài, tỉnh tiếp tục kêu gọi, tranh thủ sự hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh; chỉ đạo xây dựng quỹ khuyến học các cấp, các cơ quan, đơn vị, dòng họ; nhân rộng các mô hình hỗ trợ, đỡ đầu HS gặp hoàn cảnh khó khăn. Riêng Quỹ Hỗ trợ HS đạt điểm cao, gặp hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vào học đại học, các cấp phải tiếp tục vận động nguồn lực xã hội hóa để duy trì, phát triển bền vững nguồn quỹ cấp tỉnh; chỉ đạo vận hành tốt quỹ cấp huyện để mở rộng cơ hội được học đại học cho HS nghèo học giỏi.
Cùng với tập trung thực hiện hiệu quả công tác khuyến học, khuyến tài, tỉnh đã nỗ lực kết nối, cổ vũ các thế hệ con em ở mọi miền đất nước tiếp tục phát huy các giá trị văn hóa, con người Hà Tĩnh, có khát vọng vươn lên khẳng định mình và cống hiến vì cộng đồng. Trong 2 năm 2023-2024, tỉnh đã tổ chức 3 cuộc gặp mặt thanh niên, sinh viên (SV) tiêu biểu Hà Tĩnh đang công tác, học tập ở 3 miền đất nước (Bắc - Trung - Nam), với sự tham gia của 560 đại biểu là SV, thanh niên tiêu biểu. Lãnh đạo tỉnh biểu dương, ghi nhận sự nỗ lực không ngừng của con em Hà Tĩnh trong công tác, học tập; đồng thời chia sẻ, động viên, tiếp thêm nghị lực cho các em tiếp tục rèn giũa, cống hiến, trưởng thành; góp phần lan tỏa truyền thống văn hóa, cốt cách tốt đẹp của con người Hà Tĩnh trên mọi miền Tổ quốc.
Hướng về quê hương, bên cạnh thường xuyên tham gia các hoạt động an sinh xã hội, Hội Doanh nghiệp (DN) Hà Tĩnh phía Nam đã tích cực huy động, đóng góp kinh phí, cùng tỉnh chăm lo công tác khuyến học, khuyến tài. Giữa năm 2022, hưởng ứng lời kêu gọi của Thường trực Tỉnh ủy Hà Tĩnh về việc ủng hộ Quỹ Hỗ trợ HS đạt điểm cao, gặp hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vào đại học, hội đã phát động phong trào ủng hộ quỹ cấp tỉnh với tổng số tiền 2 đợt là 400 triệu đồng; ủng hộ quỹ khuyến học các địa phương trong tỉnh 330 triệu đồng. Hội đã phát động và tổ chức trao học bổng cho SV Hà Tĩnh tại một số trường đại học ở TP Hồ Chí Minh và tỉnh Bình Dương với tổng số tiền 265 triệu đồng; trao tặng 500 triệu đồng cho các thanh niên, SV Hà Tĩnh tiêu biểu tại Hà Nội; tổ chức các “chuyến xe 0 đồng” với tổng chi phí gần 2 tỷ đồng đưa gần 1.000 SV, công nhân Hà Tĩnh về quê đón tết năm 2023, 2024.
Hội cũng đặc biệt quan tâm và sẵn sàng sát cánh cùng tỉnh nhà trong hoạt động chăm lo chất lượng nguồn nhân lực và tạo việc làm cho con em quê hương. Trong đó, đã đồng hành cùng tỉnh tổ chức thành công các cuộc gặp mặt biểu dương, định hướng thanh niên, SV Hà Tĩnh tiêu biểu ở 3 miền đất nước. Nhiều hoạt động hỗ trợ, đồng hành, tuyển dụng, tạo việc làm cho thanh niên, SV quê nhà tại TP Hồ Chí Minh đã được các DN thành viên của hội quan tâm. Hiện nay, Hội DN Hà Tĩnh phía Nam với gần 400 hội viên là chủ các công ty, tập đoàn, DN, đã và đang tạo việc làm cho hàng nghìn công nhân là con em Hà Tĩnh.
Những hoạt động xã hội, trong đó có khuyến học, khuyến tài của hội đều xuất phát từ tấm lòng, tình cảm, trách nhiệm của những người con xa quê, với mong muốn được đền đáp nghĩa tình quê hương. Qua đó, góp phần thắt chặt sợi dây đoàn kết, gắn bó sâu sắc giữa quê hương với con em xa quê, góp phần lan tỏa những giá trị tốt đẹp của người Hà Tĩnh tới mọi miền đất nước.
Tôi có duyên được đến với Hà Tĩnh trong chuyến cứu trợ lũ lụt, tặng quà hỗ trợ bà con ở một xã miền núi vào năm 2016 và từ đó đã cảm mến, gắn bó với nhiều người con ở mảnh đất này. Thông qua những người em, người bạn ở Báo Hà Tĩnh, năm nào gia đình tôi cũng có những món quà gửi về Hà Tĩnh để hỗ trợ, động viên những gia đình gặp khó khăn, hoạn nạn. Quá trình kết nối, tôi được biết thêm về Hà Tĩnh, một vùng quê tuy còn nhiều khó khăn nhưng con người nơi đây rất nghĩa tình, chịu thương, chịu khó, có ý chí học tập và học giỏi có tiếng. Vì vậy, tôi rất đồng tình, ủng hộ ý tưởng của tỉnh về các chương trình hỗ trợ lâu dài cho HS mồ côi hoặc các em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn học tập.
Trong một chuyến về Hà Tĩnh (năm 2019) để thực hiện những tâm nguyện mình ấp ủ, tôi được các anh, chị, em Báo Hà Tĩnh bố trí trực tiếp gặp gỡ, nói chuyện với các cháu nhỏ trong một bữa cơm ấm cúng. Cũng từ đây, tôi chính thức bắt đầu hành trình thiện nguyện với điểm xuất phát là nhận đỡ đầu 6 cháu nhỏ học tập (mỗi cháu 1 triệu đồng/tháng) đến năm thứ 4; sau khi có 2 cháu tốt nghiệp cao đẳng và tìm được việc làm, số tiền hỗ trợ được chuyển cho 2 cháu có hoàn cảnh đặc biệt khác. Đến nay, đã bước sang năm thứ 6, tôi đã và đang hỗ trợ đều đặn hằng tháng cho 8 cháu ở Hà Tĩnh. Thật vui là các cháu đều rất ngoan ngoãn, chăm chỉ học hành và trưởng thành từng ngày. Vui mừng hơn nữa là hoạt động thiện nguyện của tôi, thông qua sự kết nối của Báo Hà Tĩnh, đã sớm lan tỏa đến bạn bè của tôi ở trong nước cũng như bà con Việt kiều ở CHLB Đức. Và đến nay, đã có thêm 5 nhà hảo tâm đồng hành, hỗ trợ hằng tháng với 8 HS khó khăn khác nữa ở Hà Tĩnh.
Nhìn lại hành trình đã qua, tôi cảm thấy hạnh phúc khi được đồng hành với sự trưởng thành của các cháu HS ở vùng quê hiếu học. Dù gặp hoàn cảnh hết sức khó khăn nhưng các cháu đều giàu nghị lực vươn lên học tập, rèn luyện để tự chủ cuộc sống. Tôi cũng mang nặng ân tình với những người bạn ở Hà Tĩnh đã thường xuyên kết nối, phối hợp, hỗ trợ một cách kịp thời, hiệu quả trên hành trình thiện nguyện, nhân lên niềm vui, động lực cho chúng tôi tiếp tục duy trì và phát triển chương trình; tạo được sức lan tỏa trong cộng đồng vì tương lai tươi sáng của HS nghèo Hà Tĩnh.
Bài 1: Ươm mầm khát vọng từ Làng trẻ em mồ côi Hà Tĩnh
Ra đời từ những năm đầu tái lập tỉnh, hơn 30 năm qua, Làng Trẻ em mồ côi Hà Tĩnh đã tiếp nhận, chăm sóc, nuôi dưỡng 618 cháu hoàn cảnh đặc biệt. Chính sách, nguồn lực ưu tiên cho trẻ mồ côi; tình yêu thương của những người cha, người mẹ nơi đây; sự đùm bọc, sẻ chia của cả cộng đồng đã giúp các em nhỏ trưởng thành. Những mầm xanh khát vọng đang vươn tới tương lai trên con đường rộng mở.
Bài 2: Giảng đường rộng mở đón học sinh nghèo hiếu học
Quỹ khuyến học dành riêng cho "học sinh đạt điểm cao, gặp hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vào học đại học" lần đầu tiên được Hà Tĩnh thành lập, vận hành qua 3 năm học, đã và đang tiếp tục khẳng định sức lan tỏa của một chủ trương giàu tính nhân văn. Đến thời điểm này, toàn tỉnh có 318 sinh viên được hỗ trợ từ quỹ cấp tỉnh và các địa phương hầu hết đều đạt kết quả học tập, rèn luyện tốt, trong đó nhiều em đã tốt nghiệp đại học, tự tin bước tới tương lai.
Bài 3: Nâng bước em trên hành trình tìm kiếm tri thức
Lan tỏa tình yêu thương và trách nhiệm với trẻ em gặp hoàn cảnh khó khăn, những năm qua, nhiều mô hình “con nuôi”, “mẹ đỡ đầu” đã và đang được nhân rộng trên toàn địa bàn Hà Tĩnh. Toàn xã hội đã cùng vào cuộc với cách làm tâm huyết, hiệu quả, giúp các em học sinh nghèo ở tất cả các cấp học vững bước trên hành trình vượt khó, tìm tri thức.
NỘI DUNG: NHÓM P.V CHÍNH TRỊ XÃ HỘI
ẢNH: PV - CTV
THIẾT KẾ: CÔNG NGỌC