Bài diễn văn kỳ lạ của Trung tướng Hữu Ước

Buổi triển lãm ảnh Meetings in Vietnam - Những cuộc gặp gỡ tại Việt Nam và ra mắt cuốn sách Meetings in Vietnam của nhiếp ảnh gia Thụy Điển Lassa Edwartz đã thu hút sự quan tâm của những người yêu nghệ thuật và báo chí. Đây là dịp để công chúng nhìn lại quá trình phát triển và thay đổi của đất nước thông qua góc máy chân thực của Lassa, người đã nhiều lần đến Việt Nam từ năm 1988.

Một số bức ảnh tại triển lãm “Những cuộc gặp gỡ tại Việt Nam”.

Sự kiện trở nên đặc biệt hơn khi Trung tướng, nhà văn Hữu Ước được mời lên phát biểu cảm nhận cá nhân về những bức ảnh.

Trung tướng Hữu Ước vốn là một nhà báo, nhà văn, nhạc sĩ, họa sĩ, nhà viết kịch được biết đến với góc nhìn sâu sắc, cảm nhận mạnh mẽ về con người và xã hội. Tuy nhiên, điều bất ngờ chính là bài diễn văn có tính hùng biện, chân thực, hơi kỳ lạ và cảm động bậc nhất trong sự nghiệp của ông.

Trung tướng, nhà văn Hữu Ước phát biểu trong sự kiện.

Từ hoài nghi đến thấu hiểu

Ban đầu, Hữu Ước thừa nhận không hiểu vì sao hai nhà báo, nhiếp ảnh gia Thụy Điển - Lasse Edwartz và Ulf Johansson - lại dành hơn 35 năm quay đi quay lại một ngôi làng nhỏ bé, hẻo lánh ở vùng cao Việt Nam, phải đầu tư nhiều tiền cho vé máy bay, thời gian và sự vất vả đường xá xa xôi bất tiện. Ngôi làng Đá Bàn, trong mắt một người làm báo lâu năm như ông, không có gì đặc biệt, không có vấn đề gì cần phản ánh, không có sự kiện nổi bật, không có gì mới mẻ.

Nhưng chính sự tò mò này đã dẫn ông đến với sự thay đổi tư duy quan trọng.

Khi đồng hành với hai tác giả Thụy Điển tới ngôi làng, nhìn thấy những người dân Đá Bàn xúm xít bên các bức ảnh chụp chính họ, chiêm ngưỡng từng chi tiết nhỏ nhất và thể hiện khao khát được giữ lấy những hình ảnh đó, nhà văn Hữu Ước mới nhận ra rằng mình đã sai. Những gì ông từng nghĩ là bình thường, không đáng chú ý lại chứa đựng giá trị sâu sắc về đời sống. Các bức ảnh đã ghi lại khoảnh khắc quý giá của sự thay đổi, không chỉ của ngôi làng mà còn là sự chuyển mình của đất nước qua từng bước nhỏ.

Sự chân thành tạo nên sức mạnh

Trong bài phát biểu của mình, Hữu Ước chia sẻ chính sự kiên định và chân thành của Lasse Edwartz và Ulf Johansson đã khiến ông bừng tỉnh. Ông nhận ra rằng sự chân thành trong việc ghi lại những khoảnh khắc đời thường của con người, không vì mục đích thương mại hay danh vọng, mới thực sự là cái đẹp trường tồn. Sự gắn bó bền bỉ của hai nhà báo Thụy Điển với Việt Nam, đặc biệt là với ngôi làng Đá Bàn, suốt 35 năm qua đã minh chứng cho tình yêu, sự tôn trọng mà họ dành cho con người và đất nước này.

Lasse Edwartz và Ulf Johansson đến Việt Nam lần đầu tiên vào năm 1988 để tìm hiểu về dự án Nhà máy giấy Bãi Bằng - một công trình được viện trợ hoàn toàn bởi Thụy Điển. Sau nhiều năm chiến tranh, Việt Nam đứng trước thử thách tái thiết đất nước và chính trong bối cảnh đó, những hình ảnh mà Lasse và Ulf ghi lại đã phản ánh rõ nét tinh thần kiên cường của người Việt Nam.

Tái định nghĩa cái đẹp

Nhà văn Hữu Ước, qua bài phát biểu đầy cảm xúc tự thấy cần nhìn lại cuộc sống và công việc của mình qua lăng kính mới. Trước đây, ông thường tập trung vào những điều lớn lao, sự kiện có tầm vóc. Song từ trải nghiệm với các bức ảnh, ông nhận ra rằng cái đẹp không nhất thiết phải nằm ở những điều hoành tráng hay nổi bật. Cái đẹp chân thực và bền bỉ lại nằm ở những điều giản dị, khoảnh khắc đời thường mà ta dễ dàng bỏ qua.

Sách ảnh “Meetings in Vietnam” của Lasse Edwartz và Ulf Johansson.

Người phụ nữ tên Bình ở làng Đá Bàn, nhân vật chính trong nhiều bức ảnh của Lasse Edwartz, không phải là người nổi tiếng, cũng không có điều gì đặc biệt trong cuộc sống. Tuy nhiên, chính qua những thay đổi nhỏ trong cuộc sống của bà và ngôi làng Đá Bàn, người xem lại thấy được sự chuyển biến của Việt Nam theo năm tháng. Hữu Ước cảm thấy được truyền cảm hứng từ sự kiên trì của hai nhà báo, nhiếp ảnh gia Thụy Điển. Từ đó, ông bắt đầu tái định nghĩa lại cái đẹp trong sáng tác của mình.

Bước ngoặt trong nhận thức

Bài diễn văn kỳ lạ của Hữu Ước đã tạo nên một cơn chấn động không nhỏ đối với khán giả tham dự. Nhiều người sững sờ trước sự thay đổi trong quan điểm của một nhà văn kỳ cựu, người từng có hàng thập kỷ kinh nghiệm trong nghề.

Nhà văn Hữu Ước (áo trắng) cùng Ulf Johansson, Lasse Edwartz và các nhà văn Phạm Vân Anh, Kiều Bích Hậu tại sự kiện.

Triển lãm Meetings in Vietnam của Lasse Edwartz và sách ảnh đi kèm là tác phẩm nghệ thuật mang thông điệp mạnh mẽ về tình yêu, sự gắn kết và lòng tôn trọng đối với cuộc sống bình dị của con người. Bài diễn văn của Hữu Ước làm nổi bật thêm thông điệp đó khiến nó trở nên sâu sắc và đáng suy ngẫm hơn bao giờ hết.

Ảnh: NVCC

Sao Khuê