Bài dự thi Giải Búa Liềm vàng năm 2025: Tiên phong tinh gọn, Lâm Đồng cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới (Kỳ 1)
Ngày 25/10/2017, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Nghị quyết 18-NQ/TW 'Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả'. Đây là một trong những bước đi quan trọng nhằm cải cách tổ chức bộ máy, hướng đến mục tiêu cải thiện hiệu quả công tác quản lý nhà nước, xây dựng bộ máy tinh gọn nhưng vẫn giữ vững và phát huy tốt các chức năng, nhiệm vụ chính trị quan trọng. Lâm Đồng là một trong những địa phương tiên phong thực hiện và đạt được những kết quả quan trọng trong tinh gọn bộ máy.
Kỳ 1: Tiên phong, gương mẫu trong hợp nhất
Có thể nói, Lâm Đồng là địa phương tiên phong trong việc hợp nhất, sáp nhập các cơ quan, đơn vị trong bộ máy Đảng và chính quyền; đồng thời là điểm sáng về lựa chọn, bố trí cán bộ.

Sắp xếp, tinh gọn bộ máy song song với nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp. Ảnh: Chính Thành
• TRIỂN KHAI ĐỒNG BỘ, HIỆU QUẢ
Tâm huyết, quyết liệt trong thực hiện nhiệm vụ quan trọng này, đồng chí Nguyễn Thái Học - Quyền Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 18-NQ/TW tỉnh Lâm Đồng trăn trở: Đây là cuộc cách mạng trong Đảng về tinh gọn tổ chức bộ máy; sắp xếp, bố trí đội ngũ cán bộ phù hợp với tình hình thực tế của tỉnh. Vì vậy, khi tổ chức thực hiện cần phải quyết liệt, triệt để, và đồng bộ. Thực hiện với tinh thần đoàn kết, quyết tâm, thống nhất “trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt”. Về mục tiêu, khi tiến hành sắp xếp, tổ chức bộ máy phải tinh gọn; cán bộ phải tinh thông, chọn đúng người, giao đúng việc. Tháo gỡ được khó khăn, bất cập trong quá trình hoạt động của các cơ quan, đơn vị, địa phương; sắp xếp phải trên tinh thần hiệu lực, hiệu quả, chất lượng tốt nhất.
Về phạm vi, thực hiện trong tất cả các cơ quan, đơn vị, địa phương trong hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở; trọng tâm, trọng điểm là theo định hướng của Trung ương; thực tiễn của tỉnh đặc biệt là tinh gọn các đầu mối bên trong. Quá trình thực hiện phải đảm bảo nguyên tắc dân chủ, thận trọng, khách quan, công bằng, khẩn trương, hiệu quả, đặc biệt là trong công tác sắp xếp cán bộ. Về phương pháp thực hiện phải gắn chặt chủ trương, định hướng của Trung ương với thực tiễn của Lâm Đồng trong quá trình thực hiện. Gắn kết chặt chẽ giữa đánh giá, xếp loại tập thể, cá nhân năm 2024 với sắp xếp, kiện toàn công tác cán bộ (đánh giá đúng thực chất, bằng sản phẩm cụ thể...). Đó là những định hướng chỉ đạo trọng tâm của đồng chí Quyền Bí thư Tỉnh ủy ngay từ khi bắt đầu quán triệt, triển khai.
Song song với việc xây dựng đề án, phương án; chuẩn bị đầy đủ điều kiện cần thiết để sắp xếp tổ chức Đảng, tổ chức bộ máy, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động khi có chủ trương của Trung ương. Tổ chức Đảng, tổ chức bộ máy mới phải tốt hơn bộ máy cũ và đi vào hoạt động ngay, không để gián đoạn công việc, không để khoảng trống về thời gian, bỏ trống địa bàn, lĩnh vực, không để ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường của xã hội, của người dân.
Đồng chí Nguyễn Quý Mỵ - Bí thư Huyện ủy Đạ Huoai chia sẻ: Định hướng sắp xếp rõ, cụ thể, thể hiện quyết tâm của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy cán bộ. Nội dung quán triệt theo đúng định hướng, đáp ứng yêu cầu, khẳng định thực sự đây là cuộc cách mạng của Đảng.
Một trong những điểm sáng trong quá trình thực hiện tinh giản bộ máy ở Lâm Đồng là việc hợp nhất, sáp nhập các cơ quan, đơn vị trong bộ máy chính quyền và Đảng. Điều này thể hiện qua các quyết định khẩn trương hợp nhất, sáp nhập các đơn vị trên cơ sở yêu cầu từ thực tiễn, giảm bớt các đầu mối, nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành. Cụ thể, Lâm Đồng đã thực hiện việc hợp nhất Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy với Ban Dân vận Tỉnh ủy, tiến hành các bước chuẩn bị kỹ lưỡng để sáp nhập cơ quan báo chí gồm Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh vào Báo Lâm Đồng, nhằm tập trung nguồn lực và nâng cao hiệu quả công việc... Các bước đi này đã cho thấy Lâm Đồng không chỉ tuân thủ Nghị quyết 18 mà còn áp dụng một cách sáng tạo vào thực tiễn, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Quá trình thực hiện Nghị quyết, tỉnh Lâm Đồng đã tiến hành thực hiện thí điểm 14 mô hình mới, đến nay có 7 mô hình hoạt động có hiệu quả.
Từ năm 2017 đến tháng 12/2024, về kết quả sắp xếp, kiện toàn tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý khối Nhà nước, giảm 1 cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh (giải thể Sở Ngoại vụ); số phòng chuyên môn, chi cục và tương đương giảm 34 phòng (tỷ lệ 23,1%). Giảm 23/196 cấp phó của 20 tổ chức hành chính thuộc tỉnh; giảm 11/155 phòng (tỷ lệ 7,1%) các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện; giảm 115/716 đơn vị sự nghiệp công lập của tỉnh Lâm Đồng (tỷ lệ 13,83%).
Công tác sắp xếp lại tổ chức Đảng cũng như chính quyền đã được triển khai đồng bộ với các cơ quan chuyên môn của tỉnh. Quản lý biên chế của hệ thống chính trị, đã tinh giản 6.022 biên chế. Trong đó, khối Đảng tinh giản 231 biên chế, đạt tỷ lệ 18,63%; khối Nhà nước tinh giản 5.791 biên chế, giảm đủ 15% biên chế công chức và giảm đủ 20% biên chế viên chức (công chức tinh giản 436 biên chế, viên chức tinh giản 5.355 biên chế). Các cơ quan chuyên môn như: Sở Kế hoạch và Đầu tư đã được hợp nhất với Sở Tài chính, Sở Giao thông Vận tải và Sở Xây dựng cũng được hợp nhất để giảm bớt bộ máy, tăng cường sự phối hợp giữa các ngành, lĩnh vực. Bên cạnh đó, ở cấp huyện, việc hợp nhất các Ban Tuyên giáo và Ban Dân vận cũng đã thực hiện, tạo ra một bộ máy gọn nhẹ, giảm thiểu sự phân tán, làm cho công việc của chính quyền các cấp trở nên thông suốt hơn. Đây là kết quả của sự quyết tâm và tầm nhìn dài hạn của lãnh đạo tỉnh, với mong muốn cải thiện không chỉ về mặt cấu trúc mà còn về chất lượng công tác, đồng thời tạo ra những thay đổi tích cực trong quản lý và điều hành chính quyền.
Một trong những yếu tố quan trọng giúp Lâm Đồng tiên phong gương mẫu trong việc thực hiện Nghị quyết 18 chính là lựa chọn, bố trí đội ngũ cán bộ. Bám sát phương châm “năng lực nổi trội, đạo đức tiêu biểu, phong cách làm việc mạnh mẽ ”, Lâm Đồng xem đây là tiêu chí để lựa chọn cán bộ. Cùng với việc sắp xếp lại các cơ quan, việc lựa chọn cán bộ có năng lực, phẩm chất, và đặc biệt là khả năng làm việc linh hoạt trong môi trường mới đã góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị tại địa phương. Đây là những yếu tố quyết định đến sự thành công của quá trình tinh giản bộ máy. Chính vì vậy, tỉnh đã chủ động thực hiện công tác đánh giá cán bộ gắn với việc đề xuất các phương án sắp xếp, nhằm đảm bảo rằng đội ngũ cán bộ đủ năng lực, phẩm chất để thực thi nhiệm vụ.
Việc lựa chọn đội ngũ cán bộ theo tiêu chí “năng lực nổi trội, đạo đức tiêu biểu, phong cách làm việc mạnh mẽ” là một yếu tố quyết định sự thành công trong thực hiện Nghị quyết 18 tại Lâm Đồng.
Ngoài ra, tỉnh cũng đã thực hiện công tác tuyên truyền sâu rộng, quán triệt chủ trương này đến tất cả cán bộ, đảng viên và Nhân dân để tạo sự đồng thuận và giảm thiểu những băn khoăn, lo ngại trong quá trình thực hiện.
• KHÓ KHĂN, THÁCH THỨC CẦN VƯỢT QUA
Tuy Lâm Đồng đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong việc triển khai Nghị quyết 18, nhưng công tác tinh giản bộ máy không phải đã hết những khó khăn. Một trong những thách thức lớn nhất chính là vấn đề thay đổi thói quen làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Sự thay đổi lớn trong tổ chức bộ máy đòi hỏi các cán bộ không chỉ phải làm quen với mô hình mới mà còn phải thay đổi tư duy, phương pháp sao cho phù hợp với yêu cầu công việc trong giai đoạn tăng tốc.
Việc hợp nhất, sáp nhập các cơ quan, đơn vị có thể tạo ra sự xáo trộn tạm thời trong hoạt động của bộ máy. Do đó, việc chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt nhân sự, tài chính, cơ sở vật chất là vô cùng quan trọng. Để quá trình thực hiện Nghị quyết 18 đạt hiệu quả cao, tỉnh Lâm Đồng cần tiếp tục củng cố công tác chuẩn bị, đảm bảo rằng mọi thay đổi sẽ không ảnh hưởng đến các hoạt động thường nhật của chính quyền, không để gián đoạn công việc của các cơ quan, tổ chức trong bộ máy. Cải cách bộ máy hành chính ở Lâm Đồng đã và đang thể hiện sự chủ động, tiên phong, sáng tạo và phù hợp với địa phương.
KẾT QUẢ NỔI TRỘI TRONG THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT SỐ 18 TẠI LÂM ĐỒNG
Đột phá trong công tác cải cách, tổ chức bộ máy và tinh giản biên chế
Từ năm 2017 đến tháng 12/2024, Lâm Đồng đã xây dựng và ban hành 5 đề án, 2 kế hoạch, 1 quy chế nhằm hoàn thiện các quy định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, từ đó thúc đẩy sự sắp xếp, kiện toàn hệ thống tổ chức bộ máy và nâng cao hiệu quả hoạt động của các đơn vị hành chính, tổ chức chính trị - xã hội.
Kết quả sắp xếp, tổ chức bộ máy khối Đảng, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội
Tổng số phòng, ban giảm 54/233 đầu mối (tỷ lệ giảm 23,17%), giảm 145 lãnh đạo cấp huyện, cấp phòng, trong đó có 54 cấp trưởng và 91 phó trưởng phòng.
Kết quả sắp xếp, kiện toàn tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập
- Các cơ quan hành chính của tỉnh:
. Giảm 1 cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh (giải thể Sở Ngoại vụ).
. Tổng số phòng chuyên môn, chi cục và các tổ chức tương đương giảm 113/147 tổ chức, đạt tỷ lệ giảm 23,1%, với 34 phòng chuyên môn được cắt giảm.
. Giảm 23 cấp phó của 20 tổ chức hành chính thuộc tỉnh.
. Tinh giản 115/716 đơn vị sự nghiệp công lập của tỉnh, đạt tỷ lệ 13,83%.
- Tại cấp huyện, giảm 11/155 phòng chuyên môn (tỷ lệ giảm 7,1%).
Kết quả về quản lý biên chế hệ thống chính trị
Tổng số biên chế đã được tinh giản: 6.022 người. Trong đó:
. Khối Đảng tinh giảm 231 biên chế, đạt tỷ lệ 18,63%.
. Khối Nhà nước giảm 5.791 biên chế, trong đó biên chế công chức giảm 436 người (đạt 15%) và biên chế viên chức giảm 5.355 người (đạt 20%).
(CÒN NỮA)