Bài học từ những cơn bão mạnh tương tự siêu bão Yagi từng đổ bộ Việt Nam

Dự báo vị trí và hướng di chuyển của bão số 3. Nguồn: Hệ thống giám sát thiên tai

Theo Tổng cục khí tượng thủy văn (Bộ TN-MT), hồi 10 giờ ngày 6-9, vị trí tâm siêu bão số 3 (siêu bão Yagi) ở vào khoảng 19,3 độ Vĩ Bắc; 112,0 độ Kinh Đông, cách đảo Hải Nam (Trung Quốc) khoảng 130 km về phía Đông Đông Nam; cách Quảng Ninh khoảng 570 km về phía Đông Đông Nam. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm siêu bão mạnh cấp 16 (184-201 km/giờ), giật trên cấp 17, di chuyển theo hướng Tây, tốc độ 15-20 km/giờ.

Hoàn lưu bão số 3 rất rộng và có tác động rất lớn đến các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ từ trưa nay cho đến khi bão tan. Những thông tin về tình hình thiệt hại do 3 cơn bão từng đổ bộ vào Việt Nam trong các tháng 9, tháng 10 từ năm 2016 đến 2020 rất đáng để quan tâm, từ đó có những biện pháp phòng tránh, giảm thiệt hại.

Bão số 1 năm 2016 (có tên quốc tế là bão Mirinae) đã gây nhiều thiệt hại cho các tỉnh miền Bắc

Cụ thể, sáng ngày 27-7-2016, bão số 1 (có tên quốc tế là bão Mirinae) đi vào Vịnh Bắc Bộ với cường độ cấp 8, giật cấp 9-10. Đến chiều ngày 27-7, bão tăng tốc nhanh 15-20 km và uy hiếp khu vực Quảng Ninh đến Thái Bình. Khi tiếp cận bờ biển tỉnh Nam Định-Ninh Bình, bão số 1 có cường độ bão mạnh cấp 12.

Bão Mirinae đã gây ra thiệt hại nặng nề cho các tỉnh ven biển Bắc Bộ. Cụ thể, đã có 3 người chết, 4 người mất tích, 30 ngôi nhà bị sập hoàn toàn, hơn 1.400 nhà bị tốc mái, hư hỏng; 12 tàu chìm. Hàng trăm cột điện cao thế ở nhiều tỉnh thành bị đổ gây nên sự cố mất điện toàn tỉnh tại ba tỉnh Nam Định, Hà Nam và Thái Bình.

Bão cũng làm các tỉnh "điêu đứng" với hơn 196.000 ha lúa bị ngập; hơn 44.000 cây bị gãy đổ, trong đó Hà Nội nhiều nhất, gần 66.000 con gia súc, gia cầm bị chết, cuốn trôi. Hơn 9.000 m3 đất đá bị sạt lở, kênh mương bị hư hỏng là 643 m; gần 11.000 ha và 242 lồng bè nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại.

Chiều tối 15 rạng sáng 16-9-2017, bão số 10 (tên quốc tế Doksuri) đã được dự báo độ rủi ro thiên tai cấp 4 - cấp chưa từng có ở nước ta

Ngày 15-9-2017, bão số 10 (bão Doksuri) đã đổ bộ vào địa phận các tỉnh Hà Tĩnh - Quảng Bình, gây mưa các khu vực trong tỉnh Hà Tĩnh phổ biến 157,3 - 339,5 mm. Cường độ bão khi đổ bộ đạt cấp 11 - 12, gió giật cấp 14 - 15.

Mưa bão làm ngập 29 thôn, 4.699 hộ dân của 4 huyện vùng ven biển, cửa sông (Cẩm Xuyên, Kỳ Anh, Lộc Hà, Thạch Hà), trong đó tại xã Cẩm Nhượng, huyện Cẩm Xuyên toàn xã với 2.400 hộ bị ngập sâu từ 0,6 m đến 0,7 m;

Đường quốc lộ 1A qua thị xã Kỳ Anh bị tạm dừng hoạt động nhiều giờ, nhiều tuyến giao thông liên xã thuộc các địa phương ven biển bị ngập sâu, gây khó khăn cho việc đi lại.

Có trên 3.100 ha diện tích nuôi trồng thủy sản, trong đó có hơn 2.000 ha nước ngọt và 1.100 ha mặn, lợ bị ngập, hư hại hoàn toàn. Hà Tĩnh có khoảng 8.000 ha cây ăn quả, trong đó có 2.000 ha bưởi đang trong thời kỳ thu hoạch và 6.000 ha cam rất nhiều quả). Toàn tỉnh có 62.512 nhà dân bị đổ, tốc mái; nhiều trường học, trạm y tế và một số đơn vị, cơ quan bị tốc mái. Hệ thống điện thắp sáng toàn tỉnh bị tê liệt từ lúc 10 giờ; riêng tại thị xã Kỳ Anh, bão làm đổ sập cột ăng-ten đài tuyền hình và cột phát sóng Viettel làm mất liên lạc nhiều giờ. Hầu hết các địa phương bị mất điện lưới. Một số tuyến đường do cột điện và cây cối bị đổ gãy gây khăn cho việc đi lại.

Tàu du lịch và thuyền của ngư dân trên đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi) bị bão số 9 năm 2020 đánh chìm và hư hỏng nặng. Ảnh: CHÍ TÂM

Sáng 26-10-2020, bão Molave đã đi vào biển Đông và trở thành cơn bão số 9 với cường độ mạnh cấp 12, giật cấp 14. Sau khi vào biển Đông, bão số 9 di chuyển nhanh theo hướng Tây và mạnh thêm 2- 3 cấp, cường độ bão mạnh nhất đạt cấp 14, giật cấp 17 trong ngày và đêm 27-10. Nửa đêm 27-10 đến sáng 28-10, khi vào gần vùng biển ngoài khơi các tỉnh/thành từ Đà Nẵng đến Bình Định, cường độ bão giảm xuống cấp 12-13, giật cấp15- 16.

Đến trưa ngày 28-10, bão số 9 đã đi vào các tỉnh từ Quảng Nam đến Bình Định với cường độ mạnh cấp 11-12, giật cấp 14, sau đó đi sâu vào đất liền và suy yếu dần thành vùng áp thấp trên khu vực Nam Lào. Khu vực tỉnh Quảng Ngãi là nơi tâm bão số 9 đi qua nên đã bị ảnh hưởng nặng nề.

Do ảnh hưởng của bão, khu vực tỉnh Quảng Ngãi đã có mưa rất to. Tổng lượng mưa phổ biến 140 - 280 mm ở vùng đồng bằng, từ 250 - 350 mm ở vùng núi (Riêng Sơn Hà, Trà Bồng có nơi trên 450 mm). Mưa lớn tập trung chủ yếu trong thời đoạn 12 khiến lũ các sông lên nhanh trong chiều và đêm 28-10.

Bão số 9 đã làm 13 người bị thương; thiệt hại hoàn toàn 433 nhà; thiệt hại trên 50-70% khoảng gần 150.000 ngôi nhà; 420 trường học bị tốc mái; 167 phương tiện bị chìm.

Văn Duẩn