Bài toán cho TP.HCM: Cấm hay quản lý mô hình cho thuê ngắn hạn chung cư?

Trao đổi với báo chí, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, cho rằng TP.HCM đang có cách hiểu chưa chính xác về quy định trong Luật Nhà ở 2023 liên quan đến việc cho thuê căn hộ chung cư.

Theo ông, Luật Nhà ở 2023 đã quy định rõ chủ sở hữu căn hộ có quyền cho thuê dài hạn (theo tháng, năm) hoặc ngắn hạn (theo ngày, tuần, mô hình Airbnb). Luật Lưu trú 2013 cũng khẳng định lưu trú là việc công dân ở lại một địa điểm trong một thời gian nhất định, không phân biệt dài hạn hay ngắn hạn.

“Việc TP.HCM cho rằng chỉ cho thuê dài hạn mới phục vụ mục đích để ở, còn thuê ngắn hạn không thuộc phạm vi này là chưa phù hợp với quy định pháp luật,” ông Châu nhấn mạnh. HoREA đề nghị thành phố thống nhất cách hiểu rằng cả cho thuê dài hạn và ngắn hạn đều phục vụ mục đích để ở, không vi phạm Luật Nhà ở 2023.

HoREA cũng kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung giải thích cụ thể về khái niệm “sử dụng chung cư vào mục đích để ở” và “sử dụng vào mục đích không phải để ở”. Điều này sẽ giúp các địa phương thực thi pháp luật thống nhất và minh bạch hơn.

Tác động kinh tế từ việc cấm lưu trú ngắn ngày

Theo thống kê của HoREA, TP.HCM hiện có 24 tòa nhà với hơn 8.750 căn hộ chung cư đang kinh doanh mô hình lưu trú ngắn ngày, chủ yếu theo hình thức Airbnb. Hoạt động này không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định cho chủ sở hữu mà còn tạo việc làm cho khoảng 17.500 lao động trên địa bàn, từ nhân viên vệ sinh, quản lý đến các dịch vụ liên quan.

Việc cấm cho thuê lưu trú ngắn ngày, theo HoREA, sẽ gây thiệt hại nặng nề cho các chủ căn hộ. Chuyển đổi sang cho thuê dài hạn gặp nhiều khó khăn do nguồn cung căn hộ lớn, trong khi nhu cầu thuê ngắn hạn từ khách du lịch và khách vãng lai vẫn cao. Ngoài ra, lệnh cấm có thể khiến hàng chục nghìn lao động mất việc, ảnh hưởng đến sinh kế và kinh tế địa phương.

HoREA nhấn mạnh rằng mô hình lưu trú ngắn ngày là một xu hướng toàn cầu, góp phần thúc đẩy du lịch và tăng nguồn thu ngân sách. Nếu được quản lý tốt, đây sẽ là cơ hội để TP.HCM phát triển ngành du lịch hiện đại, đồng thời hài hòa lợi ích giữa chủ sở hữu, cư dân và chính quyền.

Đề xuất quản lý thay vì cấm đoán

Thay vì cấm hoàn toàn, HoREA đề xuất TP.HCM xem xét mô hình lưu trú ngắn ngày như một ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Cụ thể, các hộ kinh doanh cần đăng ký hoạt động, nộp thuế đầy đủ, và tuân thủ các tiêu chuẩn về an ninh, phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường, cũng như đảm bảo không làm ảnh hưởng đến cư dân sinh sống tại chung cư.

Một số chuyên gia cũng ủng hộ quan điểm này, đề xuất TP.HCM tận dụng Nghị quyết 98 để thí điểm mô hình quản lý lưu trú ngắn ngày. Theo các chuyên gia, việc ban hành quy định rõ ràng sẽ giúp kiểm soát hoạt động kinh doanh, giảm thiểu xung đột lợi ích giữa cư dân và chủ căn hộ, đồng thời khai thác tối đa tiềm năng kinh tế từ mô hình này.

Trước đó, ngày 27/2/2025, UBND TP.HCM ban hành Quyết định 26, quy định việc cho thuê căn hộ chung cư phải đảm bảo đúng mục đích để ở, nghiêm cấm sử dụng vào mục đích lưu trú ngắn hạn theo ngày, giờ. Quy định này nhận được sự ủng hộ từ nhiều cư dân sinh sống tại các khu chung cư, do lo ngại về an ninh, tiếng ồn và quản lý khi có khách thuê ngắn hạn. Tuy nhiên, quyết định cũng vấp phải phản ứng từ các chủ căn hộ đang kinh doanh mô hình Airbnb, cho rằng quy định hạn chế quyền lợi hợp pháp của họ.

HoREA cho rằng cần tìm giải pháp dung hòa giữa quyền lợi của cư dân và chủ sở hữu căn hộ. Việc quản lý chặt chẽ, minh bạch và có quy định pháp lý rõ ràng sẽ giúp mô hình lưu trú ngắn ngày phát triển bền vững, góp phần xây dựng hình ảnh TP.HCM hiện đại, thân thiện với du khách quốc tế.

Hướng tới mô hình quản lý bền vững

Đề xuất của HoREA không chỉ là lời kêu gọi xem xét lại một quy định mà còn là nỗ lực tìm kiếm giải pháp để TP.HCM tận dụng tiềm năng kinh tế từ mô hình lưu trú ngắn ngày. Nếu được triển khai hiệu quả, mô hình này sẽ trở thành động lực thúc đẩy du lịch, tạo việc làm và tăng nguồn thu ngân sách, đồng thời khẳng định vị thế của TP.HCM như một trung tâm kinh tế - du lịch hàng đầu khu vực.

Sự kiện này cũng đặt ra bài toán về năng lực quản lý đô thị của TP.HCM, khi cần cân bằng giữa lợi ích kinh tế, quyền lợi cộng đồng và yêu cầu phát triển bền vững. Với tinh thần đổi mới và tiên phong, TP.HCM được kỳ vọng sẽ tìm ra hướng đi phù hợp, mở ra chương mới cho ngành du lịch và bất động sản thành phố.

Thống kê từ Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho thấy trên địa bàn thành phố có 24 chung cư, khu chung cư đang cho thuê căn hộ thông qua ứng dụng trung gian Airbnb.

Nổi bật là khu chung cư Vinhomes Central Park cho thuê 4.000 căn hộ, River Gate cho thuê 650 căn hộ, Thảo Điền Masteri, Lumiere cho thuê 400 căn hộ, Saigon Royal cho thuê 250 căn hộ, Millennium cho thuê 350 căn hộ.

Hàn Mai