Ban hành chiến lược xuất nhập khẩu đến 2030: Tăng trưởng xuất khẩu 8-9% vào năm 2025

Cụ thể, theo Quyết định 493/QĐ-TTg mục tiêu đối với tốc độ tăng trưởng của Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030 đạt trung bình 6 – 7%/năm. Trong đó, giai đoạn năm 2021 – 2025 tăng trưởng xuất khẩu bình quân đạt 8 - 9%/năm; giai đoạn 2026 – 2030 đạt 5 – 6%/năm.

Hàng công nghiệp chế biến, chế tạo xuất khẩu sẽ tăng tỷ trọng lên 88% trong tổng kim ngạch xuất khẩu vào năm 2025 và 90% vào năm 2030. Trong đó, năm 2025 tỷ trọng xuất khẩu hàng công nghệ trung bình và cao sẽ đạt mức cao nhất, khoảng 65%; năm 2030 tăng lên mức 70%.

Về thị trường xuất khẩu, chiến lược đặt mục tiêu tăng tỷ trọng xuất khẩu sang khu vực châu Âu và châu Mỹ. Cụ thể, năm 2025, châu Á là thị trường có tỷ trọng lớn nhất, đạt 49 – 50%. Tiếp đến là châu Mỹ đạt 32 – 33%; châu Âu đạt 16 -17%.

Đến năm 2030, mục tiêu tăng tỷ trọng tại khu vực châu Á giảm xuống, đạt 46 – 47%. Trong khi đó, châu Mỹ và châu Âu tăng với mục tiêu lần lượt là 33 – 34% và 18 -19%.

Trong tương lai, Việt Nam cần đa dạng hóa thị trường, tránh phụ thuộc vào một khu vực thị trường hướng đến cán cân thương mại song phương có tính bền vững. Tận dụng và khai thác tốt các FTA để tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu sang các thị trường lớn như EU, Nhật Bản, Trung Quốc, ASEAN…

Đẩy mạnh khai thác các thị trường còn tiềm năng như Hoa Kỳ, Nga, Đông Âu, Bắc Âu, Ấn Độ, châu Phi, Trung Đông và châu Mỹ La tinh... hướng đến xây dựng các khuôn khổ thương mại ổn định, lâu dài.

Ở chiều ngược lại, tốc độ tăng trưởng nhập khẩu hàng hóa bình quân đạt 5 – 6%/năm trong thời kỳ 2021 – 2030. Trong đó, giai đoạn 2021 – 2025 đạt 7 -8%/năm; giai đoạn 2026 – 2030 đạt 4 – 5%/năm.

Thời kỳ 2021 – 2030, chiến lược đặt mục tiêu Việt Nam hướng tới cân bằng và duy trì thặng dự thương mại bền vững hơn.

Nâng cao chế biến sâu, hạn chế phụ thuộc vào nguyên liệu công nghiệp nhập khẩu

Việt Nam hướng tới phát triển bền vững, sử dụng nguồn lực hiệu quả và bảo vệ môi trường sinh thái. Đặc biệt, Việt Nam sẽ hướng tới chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo chiều sâu.

Việt Nam sẽ tăng tỷ trọng các sản phẩm xuất khẩu có giá trị gia tăng, các sản phẩm kinh tế xanh. Song song với đó, thúc đẩy các sản phẩm có tính sáng tạo.

Theo chiến lược, với nhóm hàng nông, lâm, thủy sản xuất khẩu, doanh nghiệp Việt cần tiếp tục tăng tỷ trọng sản phẩm chế biến sâu. Qua đó, nâng cao khả năng đáp ứng các quy định, tiêu chuẩn chất lượng, vượt qua các rào cản thương mại khi xuất khẩu sang thị trường nước ngoài, đặc biệt là các thị trường khó tính như EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản…

Giai đoạn đến 2025, Việt Nam đẩy mạnh xây dựng và phát triển thương hiệu nông sản Việt; nâng cao tỷ lệ chế biến các sản phẩm nông sản chủ lực có thể sản xuất và xuất khẩu.

Về định hướng nhập khẩu hàng hóa, Việt Nam hướng tới chủ động điều chỉnh nhịp độ tăng trưởng nhập khẩu. Tăng tỷ trọng nhập khẩu máy móc, thiết bị hiện đại, dây chuyền sản xuất tiên tiến từ nước ngoài, đặc biệt là các sản phẩm công nghệ cao, công nghệ nguồn.

Tiếp tục chuyển dịch cơ cấu thị trường nhập khẩu theo hướng giảm tỷ trọng nhập khẩu từ các thị trường công nghệ thấp, công nghệ trung gian, tăng tỷ trọng nhập khẩu từ các thị trường công nghệ nguồn.

Với nhóm hàng công nghiệp chế biến, chế tạo, Việt Nam hướng tới giảm phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu. Đồng thời, tăng tỷ trọng đối với nhóm hàng công nghệ chế tạo công nghệ trung bình và cao; nâng nhanh tỷ trọng các sản phẩm xuất khẩu có hàm lượng công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh đó, Chính phủ không khuyến khích phát triển sản xuất các sản phẩm công nghiệp gây ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên. Doanh nghiệp cần chú trọng đầu tư các sản phẩm kinh tế xanh.

Trong giai đoạn 2025 – 2030, Việt Nam tập trung gia tăng các mặt hàng có tính cạnh tranh và sử dụng lao động cao như dệt may, da giày, điện tử... Giai đoạn 2026 – 2030, chú trọng phát triển hàng công nghiệp chế tạo công nghệ trung bình và cao; ứng dụng các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, ứng dụng thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Lê Hồng Nhung