Băn khoăn đề xuất BHYT thanh toán cho người bệnh tự mua thuốc

Mới đây, Bộ Y tế đã công bố dự thảo, lấy ý kiến về thông tư quy định thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế (VTYT) trực tiếp cho người bệnh tham gia BHYT.

Theo đó, Bộ Y tế đề xuất Quỹ BHYT thanh toán chi phí thuốc, VTYT trực tiếp cho người bệnh có thẻ BHYT hoặc thanh toán chi phí thuốc, VTYT cho cơ sở khám chữa bệnh (KCB) khi đủ điều kiện.

Nhằm góp ý cho dự thảo, Pháp Luật TP.HCM đã có cuộc trao đổi với bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc BHXH TP.HCM (ảnh), xoay quanh vấn đề trên.

Người dân đến khám chữa bệnh tại BV Bình Dân. Ảnh: NGUYỄN HIỀN

Đảm bảo quyền lợi cho người có thẻ BHYT đi KCB

. Phóng viên: Xin bà cho biết về tình hình cung cấp thuốc, VTYT điều trị bệnh cho người bệnh tham gia BHYT tại các cơ sở KCB ở TP.HCM hiện nay?

+ Bà Nguyễn Thị Thu Hằng: Hiện tại, cơ quan BHXH chưa tiếp nhận thông tin thiếu thuốc, VTYT từ các cơ sở KCB và người bệnh tham gia BHYT.

Liên quan đến vấn đề thiếu thuốc cho bệnh nhân, Sở Y tế TP.HCM thường xuyên làm việc với các cơ sở y tế, nhắc nhở đảm bảo đủ thuốc cung ứng cho bệnh nhân, nhất là người bệnh có tham gia BHYT. Tuy nhiên, cũng có vài trường hợp có phản ánh thiếu thuốc trong điều trị và đây là những trường hợp cá biệt, do nhiều nguyên nhân khác nhau. Sở Y tế và các cơ sở KCB trên địa bàn đã chủ động nắm bắt thông tin, thực hiện nhiều giải pháp can thiệp, hỗ trợ tìm nguồn cung ứng.

. Bà có đánh giá như thế nào với đề xuất của Bộ Y tế về Quỹ BHYT thanh toán chi phí VTYT, thuốc trực tiếp cho người bệnh?

+ Dự thảo thông tư thanh toán chi phí thuốc, VTYT trực tiếp cho người bệnh tham gia BHYT theo quy định tại khoản 2 Điều 31 Luật BHYT và trong các trường hợp khác ngoài quy định tại Điều 4 Thông tư 09/2019/TT-BYT của bộ trưởng Bộ Y tế. Như vậy, dự thảo chỉ bổ sung trường hợp người bệnh tham gia BHYT được thanh toán trực tiếp chi phí thuốc, VTYT.

Về mặt tích cực, nếu dự thảo được ban hành sẽ đảm bảo quyền lợi cho người có thẻ BHYT đi KCB nhưng không được các cơ sở KCB cung ứng đầy đủ mà phải tự mua thuốc, VTYT bên ngoài.

Tuy nhiên, có một số bất cập mà Bộ Y tế cần xem xét trước khi ban hành để tạo điều kiện thuận lợi và đảm bảo quyền lợi, sức khỏe cho người bệnh tham gia BHYT khi đi KCB.

Cụ thể, khi bệnh nhân tham gia BHYT đang nằm bệnh viện phải tự bỏ tiền mua thuốc, VTYT cho mình rồi mới làm thủ tục gửi cơ quan BHXH thanh toán lại. Điều này gây khó khăn cho những bệnh nhân đơn thân, bệnh nhân không có khả năng tài chính, bệnh nhân mua nhầm hàng giả. Đặc biệt, với các bệnh nhân mắc bệnh nặng, bệnh hiểm nghèo, chi phí thuốc cao, bệnh nhân sẽ không được điều trị hoặc không kịp thời…

Ngoài ra, khi người bệnh xuất viện, có đầy đủ chứng từ thì mới làm thủ tục thanh toán tại cơ quan BHXH và phải mất một thời gian giám định, hoàn tất chứng từ thanh toán theo quy định mới được cơ quan BHXH thanh toán lại...

Mặt khác, với những quy định dự thảo của thông tư có thể dẫn đến tình trạng các cơ sở KCB sẽ không tích cực thúc đẩy việc mua sắm thuốc, VTYT bị thiếu, mà hướng dẫn người bệnh tự mua để về thanh toán với cơ quan BHXH.

Như vậy, việc người bệnh phải tự mua thuốc, VTYT sẽ làm mất đi ý nghĩa nhân văn về tính hỗ trợ và an sinh xã hội của BHYT.

Nhiều thách thức trong việc quản lý Quỹ BHYT

. Nếu dự thảo được thông qua thì việc quản lý Quỹ BHYT sẽ được thực hiện như thế nào để vừa đảm bảo tính công khai, minh bạch và không ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh?

+ Bộ Y tế cần xem xét các bất cập nêu trên trước khi ban hành thông tư này. Như vậy mới đảm bảo tính công khai, minh bạch và không ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh.

Việc thanh toán chi phí thuốc, VTYT trực tiếp cho người bệnh tham gia BHYT cũng đặt cơ quan BHXH trước thách thức về quản lý Quỹ BHYT. Bởi quy định này có thể làm xuất hiện các hành vi lợi dụng trục lợi Quỹ KCB từ nhiều phía như người tham gia BHYT, nhân viên y tế...

Đồng thời, nếu giá thầu thuốc, VTYT có chênh lệch giữa các cơ sở KCB, như vậy sẽ thanh toán theo giá nào? Giá chênh lệch người dân phải chịu? Ngoài ra, nếu phát sinh thêm nội dung giám định, tăng nhân lực, tăng phát sinh chi phí thì sẽ được giải quyết như thế nào?

. Có một số ý kiến của người dân cho rằng dù đề xuất có lợi cho người bệnh nhưng họ lo lắng về khâu thanh toán, bà có ý kiến như thế nào về việc này?

+ Việc có một số ý kiến của người dân cho rằng dù đề xuất có lợi cho người bệnh nhưng họ lo lắng về khâu thanh toán là tất yếu, vì các bất cập đã nêu trên.

Trách nhiệm cung ứng thuốc, VTYT cho bệnh nhân nằm bệnh viện là trách nhiệm của bệnh viện, được quy định trong Luật KCB và Luật BHYT. Vì vậy, khi bệnh viện vì nguyên nhân khách quan mà không cung ứng được thì bệnh viện phải liên hệ với các cơ sở KCB khác có các lĩnh vực thuốc, VTYT cần thiết đó để được nhượng lại theo giá đã trúng thầu.

. Xin cảm ơn bà.•

NGUYỄN HIỀN