Bánh chưng cốm của người Thái

Lúa nếp đệ nhất nữ hoàng Khảu Tan Đón.

Dọc theo suối Chăn hiền hòa, xã Thẳm Dương được thiên nhiên ưu đãi đất đai màu mỡ. Đây cũng là nơi duy nhất của Văn Bàn trồng được loại nếp Khảu Tan Đón với diện tích gieo cấy khoảng 85ha, thu hoạch vào trung tuần tháng 10 âm lịch hằng năm. Ngoài thành phẩm là gạo nếp, người dân còn chế biến ra cốm Khảu Tan Đón. Đây cũng là nguyên liệu quan trọng để tạo ra loại bánh chưng đặc biệt mang hương vị cốm non.

Là người khởi xướng ra món bánh chưng cốm, chị La Thị Phượng, thôn Bản Bô cho biết: Mình là người con của dân tộc Thái, được cha mẹ truyền dạy mình đã kết hợp giữa gạo nếp với cốm non trộn vào để gói bánh chưng cốm, tạo nên hương vị đặc trưng thơm mùi cốm non”.

Người Thái ở Thẳm Dương gói bánh chưng cốm dịp tết Nguyên đán.

Bánh chưng cốm hấp dẫn nhiều người ngay từ lần ăn thử đầu tiên, bởi hương thơm của cốm non cùng vị bùi bùi từ nhân đỗ, béo ngậy của thịt lợn đen. Cốm khô được trộn với gạo nếp Khảu Tan Đón theo tỉ lệ nhất định để làm lớp vỏ ngoài của bánh có màu xanh bắt mắt.

Chị em người Thái ở Thẳm Dương rất khéo tay, bánh chưng được gói thành hình vuông, bánh dài, bánh gù và buộc chặt để khi luộc thì nước sẽ không vào được bên trong, như vậy bánh mới giữ được hương vị. Sau khi hoàn thành công đoạn gói, bánh chưng cốm sẽ được xếp vào nồi gang phủ bên trên là lớp lá dong đổ nước ngập bánh, rồi đun lửa to liên tục khoảng 6 - 7 tiếng.

Bánh chưng cốm được bà con dân tộc Thái gói vuông, dài hoặc gói bánh gù.

Bánh chưng cốm rất dẻo, mềm, bất cứ ai dù lần đầu thưởng thức, cũng không thể quên hương vị đặc biệt của món ăn này. Tới đây, xã Thẳm Dương sẽ tạo điều kiện để bà con dân tộc Thái xây dựng bánh chưng cốm trở thành sản phẩm OCOP của địa phương.

Ông Đỗ Quốc Khánh, Chủ tịch UBND xã Thẳm Dương cho biết: Hiện tại, xã Thẳm Dương đang định hướng xây dựng du lịch sinh thái cộng đồng, sản phẩm bánh chưng cốm sẽ gắn liền với nét văn hóa, quảng bá cho du lịch của Thẳm Dương.

Vị cốm non hòa quyện cùng vị ngậy, bùi của đỗ xanh và thịt lợn đen.

Xuân mới đã về, không gì vui hơn khi được sum họp, đoàn viên cùng gia đình quây quần bên nồi bánh chưng trên bếp lửa hồng, mừng vui đó tết...