Bảo đảm an toàn hồ, đập mùa mưa lũ

Kiểm tra công trình thủy lợi hồ chứa nước Chiềng Khoi, huyện Yên Châu.

Công trình thủy lợi hồ chứa nước Chiềng Khoi, huyện Yên Châu, có dung tích hồ chứa trên 3,1 triệu m³; có nhiệm vụ cấp nước tưới cho 240 ha lúa 2 vụ và 40 ha tưới ẩm. Anh Phan Huy Bình, Trưởng chi nhánh Công ty TNHH Một thành viên Quản lý khai thác công trình thủy lợi Sơn La tại Yên Châu, thông tin: Trước mùa mưa lũ, Chi nhánh đã kiểm tra, rà soát toàn bộ hệ thống hạng mục, công trình tại hồ Chiềng Khoi. Đồng thời, đã tiến hành bảo dưỡng, bảo trì tất cả hệ thống máy móc, máy đóng mở, cống, tràn đảm bảo vận hành an toàn. Đơn vị đang theo dõi diễn biến tình hình thời tiết, lượng mưa, lũ về hồ trong thời gian tới để có phương án điều tiết xả tràn, cắt lũ, đảm bảo tuyệt đối an toàn.

Công ty TNHH MTV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Sơn La kiểm tra hệ thống mương thủy lợi tại xã Chiềng Khoi, huyện Yên Châu.

Tại huyện Mai Sơn, Chi nhánh Công ty TNHH MTV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Sơn La tại Mai Sơn được giao tiếp nhận, quản lý 23 hồ chứa; 47 đập xây, bê tông; 13 đập rọ thép nhồi đá hộc và 119 phai tạm, với tổng chiều dài hơn 200 km mương. Từ đầu năm đến nay, Chi nhánh đã kiểm tra các hồ chứa nước, bao gồm các hạng mục: Đập chính, tràn xả lũ, cống lấy nước, cống xả lũ; hệ thống mương và các hạng mục công trình trên kênh. Qua kiểm tra, đến thời điểm hiện tại, các hạng mục công trình của các hồ chứa nước cơ bản đảm bảo phục vụ sản xuất nông nghiệp, phục vụ dân sinh, cũng như đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ.

Kiểm tra công trình thủy lợi hồ chứa nước bản Mòn, xã Mường Bon, huyện Mai Sơn

Toàn tỉnh có 111 hồ chứa, 132 đập dâng và 2.405 công trình thủy lợi. Trong đó, có 86 hồ chứa nước lớn đập chiều cao trên 5 m hoặc dung tích toàn bộ trên 50.000 m³ trở lên. Công ty TNHH MTV Quản lý, khai thác công trình thủy lợi Sơn La - đơn vị được giao quản lý các công trình thủy lợi trên địa bàn đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan, chính quyền địa phương nơi có đập, hồ chứa nước thủy lợi thực hiện các phương án bảo vệ đập, hồ chứa nước.

Ông An Đức Hậu, Phó Giám đốc Công ty, cho biết: Năm 2025, bằng nguồn kinh phí quản lý khai thác, Công ty cân đối thực hiện sửa chữa 61 công trình, kinh phí khoảng 24,5 tỷ đồng. Đến nay, đã thực hiện sửa chữa xong và đưa vào khai thác sử dụng 13 công trình. Đồng thời, chủ động xây dựng các phương án ứng phó trong trường hợp có sự cố công trình xảy ra khi mưa, lũ. Chủ động điều tiết mực nước hồ đảm bảo an toàn; phối hợp với các đơn vị liên quan khơi thông dòng chảy; cử cán bộ thường trực tại công trình, đảm bảo thoát lũ mùa mưa, bão.

Kiểm tra hệ thống dẫn nước của mương thủy lợi phục vụ tưới tiêu nước cho cánh đồng lúa bản Un, xã Mường Bon, huyện Mai Sơn.

Bên cạnh việc duy tu, bảo dưỡng, đơn vị đã chủ động ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý an toàn hồ đập, cảnh báo thiên tai. Đến nay, có 86 công trình lắp đặt thiết bị quan trắc; 2 công trình lắp đặt thiết bị quan trắc khí tượng thủy văn chuyên dùng và 2 công trình lắp đặt hệ thống giám sát vận hành, thiết bị thông tin cảnh báo an toàn cho đập và vùng hạ du.

Trong tháng 4 vừa qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã xây dựng kế hoạch kiểm tra công tác đảm bảo an toàn công trình thủy lợi với mục đích kiểm tra thực trạng, công tác quản lý khai thác các công trình thủy lợi; đánh giá tình hình nguồn nước và khả năng cấp nước của các công trình; rà soát danh mục các đập, hồ chứa, công trình thủy lợi bị hư hỏng, xuống cấp cần sửa chữa, nâng cấp. Đồng thời, xây dựng phương án phòng chống lũ bão chi tiết, cụ thể cho từng hồ chứa.

Bà Lê Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, thông tin: Qua kiểm tra, đánh giá, có 98 hồ chứa có kết quả đánh giá an toàn - mức A; 13 hồ chứa có kết quả đánh giá an toàn - mức B; không có hồ chứa nào có nguy cơ mất an toàn cao; có 15 đập bị thấm, biến dạng mái đập, hư hỏng; 51 tràn xả lũ chưa được gia cố và 66 tràn thiếu khả năng xả lũ. Sở đã ban hành công văn đề nghị các huyện, thị xã, thành phố và Công ty TNHH MTV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Sơn La tiếp tục vận động nhân dân phát quang, khơi thông dòng chảy; tháo dỡ, dọn dẹp những vật cản trên, trước cửa tràn của các hồ chứa, bờ mương có nguy cơ làm ách tắc dòng chảy, hạn chế đến việc tiêu thoát nước. Đồng thời, bố trí lực lượng đảm bảo đủ năng lực chuyên môn để vận hành; thường xuyên kiểm tra an toàn công trình để phát hiện và xử lý ngay khi có sự cố xảy ra; vận hành thử cửa van, thiết bị phục vụ xả lũ của các hồ chứa, bố trí đủ vật tư, thiết bị dự phòng, bảo đảm kịp thời sửa chữa, thay thế khi có sự cố vận hành và sẵn sàng xử lý sự cố theo phương châm “4 tại chỗ”.

Việc đảm bảo an toàn hồ đập là rất quan trọng, góp phần ổn định nguồn nước cho sản xuất, sinh hoạt và an toàn cho tính mạng của người dân. Vì vậy, các đơn vị, địa phương cần tăng cường giám sát, theo dõi diễn biến tình hình thời tiết để thực hiện theo đúng quy trình vận hành hồ chứa, an toàn công trình; thường xuyên kiểm tra các điểm xung yếu, gia cố kịp thời, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại có thể xảy ra.

Nguyễn Yến