Bảo hiểm rủi ro thiên tai, giải pháp gỡ khó cho nông dân sau bão lũ

Năm 2024 và đầu năm 2025, Việt Nam đã trải qua những đợt thiên tai khốc liệt và dị thường, gây ra thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn bị thiệt hại rất lớn sau thiên tai - nhất là cơn bão Yagi năm 2024.

Ông Tạ Việt Anh, Chủ tịch Hội đồng quản lý Quỹ Hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam (AFV) phát biểu tại tọa đàm.

Theo thống kê, tổng số thiệt hại về nông nghiệp sau bão Yagi là 350.000 ha lúa, chiếm tới 75.000 ha lúa bị mất trắng, mất từ 75% trở lên. Ngoài ra, về gia súc thiệt hại hơn 44.000 và hàng triệu con gia cầm... Giá trị thiệt hại nông nghiệp sau bão Yagi là 3.800 tỷ đồng, chiếm tới 38% tổng hiệt hại của nền kinh tế

Cơn bão Dannas (cơn bão số 2) diễn ra vào hồi tháng 7/2025, và cơn bão số 5 đang đổ bổ vào Việt Nam… cũng là những cơn bão gây ra những hậu quả khủng khiếp về người và tài sản cho người dân. Thiên tai nghiêm trọng đã gây ra tác động sâu rộng đến người lao động tại Việt Nam, đặc biệt là những nhóm dễ bị tổn thương như nông dân, công nhân lao động phổ thông và ngư dân.

Theo đại diện Bảo hiểm Agribank (ABIC), chỉ tính riêng cơn bão số 3 (Yagi) năm 2024, khoảng 28.200 khách hàng vay vốn tại Agribank bị ảnh hưởng, ước tính dư nợ bị ảnh hưởng lên tới hơn 40.000 tỷ đồng, dư nợ bị thiệt hại trực tiếp khoảng 14.600 tỷ đồng, trong đó chỉ 130 khách hàng và 94,77 tỷ đồng - tương ứng 0,65% dư nợ bị thiệt hại - được bồi thường do có bảo hiểm.

Xuất phát từ thực tế trên, tại tọa đàm các đại biểu đã thảo luận về các giải pháp để hỗ trợ người dân bị thiệt hại sau thiên tai chính là tham gia vào các loại hình bảo hiểm rủi ro như hỗ trợ tài chính, đào tạo nghề và xây dựng hệ thống an sinh xã hội tốt hơn sẽ là yếu tố quan trọng để giúp họ phục hồi và thích ứng với các thách thức trong tương lai. Đồng thời, một giải pháp quan trọng, có tính chất lâu dài nhằm hỗ trợ cho người nông dân bị thiệt hại sau thiên tai chính là sự tham gia của người dân nông vào loại hình bảo hiểm rủi ro thiên tai để có sự hỗ trợ bền vững và ổn định hơn.

Theo ông Tạ Việt Anh, Chủ tịch Hội đồng quản lý Quỹ Hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam (AFV), rủi ro thiên tai tại châu Á và Việt Nam đang ngày càng gia tăng do biến đổi khí hậu, gây nhiều hậu quả nặng nề cho người dân. Trong khi đó việc tham gia bảo hiểm cho loại rủi ro này cho tới nay vẫn là khoảng trống lớn.

Các diễn giả trao đổi tại tọa đàm.

Luật sư Nguyễn Văn Hà, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TP Hà Nội cũng cho biết, mặc dù bảo hiểm rủi ro thiên tai có nhiều ưu điểm, khi tham gia loại hình bảo hiểm này, người lao động khu vực sản xuất nông nghiệp có thể được bảo đảm tài sản cho cây trồng, vật nuôi với giá trị cao.

Tuy vậy, thực tế người lao động khu vực sản xuất nông nghiệp vẫn chưa có nhiều thông tin, thậm chí cũng chưa mặn mà. Để thu hút người dân tham gia bảo hiểm tai nạn rủi ro thiên tai, ông Hà cho rằng, cơ chế, chính sách cần thông thoáng hơn để thu hút người dân, doanh nghiệp tham gia. Bên cạnh đó cần tăng cường truyền thông chính sách đến người dân. Chỉ khi người dân biết và hiểu về chính sách khi đó người dân mới tham gia. Để làm được điều này vai trò cấp cơ sở rất quan trọng.

Bà Nguyễn Thị Thắm, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Minh Châu cho biết: Xã chủ yếu làm nông, lại ở giữa sông Hồng nên phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên. Trước đây, xã chỉ có duy nhất một hộ bà Phan Thị Thanh đã từng tham gia bảo hiểm nông nghiệp khi nuôi bò sữa. Lần đó, chi phí mua bảo hiểm Agribank (ABIC) là 800.000 đồng/con bò sữa. Không may, trong năm 2023, gia đình bà Thanh có một con bò sữa bị chết vì bệnh nên được đền bù khoảng 40 triệu đồng. Mặc dù thấy được lợi ích như vậy nhưng vẫn chưa nhiều người tham gia với kinh tế các hộ vẫn còn nhiều khó khăn, chưa mạnh dạn tham gia bảo hiểm rủi ro.

Tại tọa đàm, các chuyên gia cho rằng để khuyến khích người lao động tham gia bảo hiểm tài sản, cần có những chính sách ưu đãi hoặc hỗ trợ từ phía Nhà nước, hoàn thiện khung pháp lý về bảo hiểm tài sản, nhằm giúp người lao động, đặc biệt là những đối tượng dễ bị tổn thương như nông dân hay ngư dân, có thể tiếp cận dễ dàng hơn với bảo hiểm rủi ro thiên tai…

XM/Báo Tin tức và Dân tộc