Bạo lực học đường vẫn diễn biến phức tạp

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn. Ảnh: ST

Trước khi tham gia trả lời chất vấn chiều 19/6, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn đã báo cáo Quốc hội về một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. Trong đó, có nội dung công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; phòng, chống bạo lực học đường; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học.

Theo lãnh đạo Bộ GDĐT, thời gian qua, từ trung ương đến địa phương và các nhà trường đã đạt được nhiều kết quả trong việc xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; phòng chống bạo lực học đường, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học.

Tuy nhiên, bạo lực học đường vẫn là một thách thức đáng lo ngại đối với môi trường giáo dục hiện nay. Mặc dù các cấp, các ngành và nhà trường đã có nhiều nỗ lực trong công tác phòng ngừa, kiểm soát, song tình trạng học sinh bị tổn hại cả về thể chất lẫn tinh thần do bạo lực học đường vẫn còn xảy ra ở nhiều nơi.

“Những con số gần đây cho thấy, so với trước đây, số vụ việc và mức độ nghiêm trọng đã có xu hướng giảm, phản ánh phần nào hiệu quả bước đầu của các giải pháp đã triển khai. Tuy nhiên, bạo lực học đường vẫn đang diễn biến phức tạp, tiềm ẩn diễn ra trong nhiều điều kiện và môi trường khác nhau” - Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết.

Đáng lo ngại là tình trạng học sinh nữ tham gia vào các hành vi bạo lực có chiều hướng gia tăng, cùng với đó là sự xuất hiện của nhiều học sinh có nguy cơ bị cuốn vào các hành vi bạo lực học đường.

Một số vụ việc nghiêm trọng có liên quan đến việc học sinh sử dụng hung khí, để lại hậu quả nặng nề cả về thể chất và tinh thần. Bạo lực học đường không chỉ diễn ra giữa học sinh với học sinh mà còn giữa học sinh với giáo viên. Không gian mạng cũng đang trở thành môi trường phát sinh và lan truyền bạo lực học đường với nhiều hình thức tinh vi như: Quay video phát tán, bêu xấu, cô lập, phân nhóm đối xử… Trong đó đáng lưu ý là các trò chơi, hình ảnh, phim có nội dung kích động bạo lực vẫn dễ dàng tiếp cận học sinh.

Bạo lực học đường vẫn đang diễn biến phức tạp, tiềm ẩn diễn ra trong nhiều điều kiện và môi trường khác nhau. Ảnh minh họa

Cùng với đó, công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện nói chung vẫn còn không ít hạn chế. Việc kiểm soát chất lượng bữa ăn học đường ở một số nơi chưa được thực hiện chặt chẽ; nguồn gốc thực phẩm đầu vào tại các bếp ăn bán trú còn chưa bảo đảm; đồng thời, công tác quản lý thực phẩm tại các hàng quán, hàng rong quanh trường học gặp nhiều khó khăn, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe học sinh.

Đáng chú ý, tình trạng học sinh, sinh viên sử dụng thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng vẫn tồn tại ở một số cơ sở giáo dục.

Ngoài ra, tình trạng học sinh tử vong do đuối nước vẫn diễn ra, đặc biệt vào mùa hè và trong các kỳ nghỉ. Năm 2023 có 671 học sinh bị đuối nước, năm 2024 có 634 học sinh bị đuối nước. Tai nạn giao thông liên quan đến học sinh, sinh viên vẫn xảy ra hằng năm…

Tất cả những vấn đề trên đặt ra yêu cầu cần tiếp tục nâng cao nhận thức và hành động đồng bộ ở mọi cấp, mọi ngành, đặc biệt là trong các nhà trường, để xây dựng môi trường học tập thật sự an toàn, thân thiện, không chỉ về thể chất mà cả về tinh thần, góp phần bảo vệ và nuôi dưỡng sự phát triển toàn diện của học sinh.

Để khắc phục tồn tại, hạn chế nêu trên, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, thời gian tới, Bộ GDĐT sẽ tăng cường tổ chức các hoạt động giáo dục tích cực, thu hút học sinh tham gia. Triển khai tổ chức buổi học thứ hai trong trường học ngay từ năm học 2025-2026 tùy theo điều kiện từng địa phương và không thu phí để tăng cường quản lý học sinh, thu hút học sinh vào các hoạt động lành mạnh, phát triển toàn diện.

Nâng cao năng lực và kỹ năng xử lý tình huống cho giáo viên và học sinh. Tăng cường giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng ứng xử và giải quyết tình huống cho học sinh nhằm giúp các em phát triển toàn diện, biết tự bảo vệ bản thân và ứng xử có văn hóa.

Đồng thời, tăng cường công tác xây dựng văn hóa học đường; thực hiện đầy đủ, thực chất các quy tắc ứng xử văn hóa trong trường học; giáo dục đạo đức, lối sống kỹ năng sống cho học sinh; tiếp tục triển khai và đánh giá hiệu quả đề án “Trường học hạnh phúc” và các mô hình phù hợp góp phần bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; phòng, chống bạo lực học đường; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học.

Nghiên cứu, học tập kinh nghiệm một số mô hình quốc tế về bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; phòng, chống bạo lực học đường; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học có hiệu quả đã được quốc tế công nhận để tiến hành Việt hóa, cung cấp cho các địa phương, cơ sở giáo dục xem xét, lựa chọn, đưa vào sử dụng.../.

LÊ HÒA