Bảo tàng bonsai tư nhân độc đáo tại miền Tây

Giữa vùng đất trứ danh về hoa kiểng Sa Đéc, khu vườn bonsai của ông Nguyễn Phước Lộc nổi lên như một không gian đặc biệt, nơi hội tụ giá trị nghệ thuật, kinh tế và chiều sâu văn hóa của bonsai Việt Nam. Không chỉ gây ấn tượng bởi quy mô, đây còn được xem là bảo tàng bonsai tư nhân đầu tiên tại Việt Nam, chính thức mở cửa đầu năm 2025 theo đề án được phê duyệt.

Hiện ông Lộc sở hữu khoảng 1.000 cây bonsai thuộc hơn 50 chủng loại khác nhau. Bộ sưu tập trải dài từ những cây non vài năm tuổi đến các tác phẩm cổ thụ có niên đại hàng trăm năm.

Trong đó, tùng bonsai chiếm số lượng lớn, bên cạnh nhiều giống cây giá trị cao như me, nguyệt quế, mai chiếu thủy, khế… Mỗi tác phẩm có giá từ vài trăm nghìn đồng đến hàng chục tỷ đồng.

Cặp me kiểng cổ nhất Việt Nam được xác lập kỷ lục

Điểm nhấn đặc biệt của bảo tàng là cặp bonsai me kiểng cổ, tuổi đời khoảng 160 năm, hiện được định giá xấp xỉ 1 triệu USD (khoảng 27 tỷ đồng). Theo ông Lộc, me là loài cây hội tụ đầy đủ yếu tố để trở thành bonsai giá trị: thân sần sùi, cành dẻo, lá nhỏ, có hoa và trái, dễ tạo hình và thể hiện rõ “thần” của tác phẩm.

Để chăm sóc và quản lý khối tài sản đặc biệt này, ông Lộc duy trì đội ngũ sáu lao động tay nghề cao, am hiểu sinh lý cây và kỹ thuật tạo tác. Ông cho rằng bonsai là nghề “kén người”, đòi hỏi kiến thức nền tảng, kinh nghiệm thực tiễn và sự kiên nhẫn dài lâu. “Không có nghề thì cây quý cũng thành củi; người có nghề có thể biến ‘củi’ thành tác phẩm”, ông chia sẻ.

Cơ duyên đến với cây kiểng của ông Lộc bắt đầu từ năm 1986, khi còn phụ giúp gia đình chăm sóc, buôn bán cây cảnh. Trong quá trình học đại học tại TPHCM, ông có điều kiện tiếp cận giới nghệ nhân, từng bước tích lũy kiến thức khi phong trào bonsai Việt Nam còn ở giai đoạn sơ khai. Trở về Sa Đéc, ông là một trong những người tiên phong phát triển bonsai bài bản tại ĐBSCL.

Năm 2001, ông thành lập công ty cây xanh, mở rộng sang lĩnh vực thi công cảnh quan. Đến năm 2018, trung tâm dạy nghề bonsai ra đời với giáo trình đào tạo từ cơ bản đến nâng cao, hướng đến xây dựng lực lượng kế cận cho ngành sinh vật cảnh.

Bùi Nguyên