Bất an bãi thải vật liệu xây dựng bủa vây khu dân cư

Khu đô thị cũng ngập rác

Tại nhiều khu dân cư, đặc biệt ở những khu vực ven đô chưa được quy hoạch chặt chẽ, các bãi rác tự phát trở thành vấn đề nhức nhối. Rác thải sinh hoạt, rác thải công nghiệp, thậm chí là rác y tế được đổ tràn lan, không qua xử lý.

Mùi hôi thối, ruồi muỗi cùng nguy cơ phát sinh dịch bệnh từ các bãi rác khiến người dân sống gần đó phải đối mặt với hàng loạt rủi ro. Nhiều gia đình phải đóng kín cửa cả ngày để tránh mùi, nhưng không thể hoàn toàn ngăn chặn ô nhiễm không khí.

Rác thải, vật liệu xây dựng tràn ngập khu đất dịch vụ Tổ 10 phường Mộ Lao.

Ngoài rác thải, bãi vật liệu xây dựng cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Đất, cát, gạch đá được tập kết ngay trên đường phố hoặc cạnh các khu dân cư mà không che chắn, gây bụi mù mịt mỗi khi có gió. Mỗi cơn mưa lớn lại kéo theo tình trạng sình lầy, đường sá hư hỏng, và ảnh hưởng đến giao thông. Các khu vực này còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn, đặc biệt đối với trẻ nhỏ. Những đống vật liệu không được quản lý có thể sụp đổ, gây nguy hiểm cho người dân.

Mới đây các hộ dân đang sinh sống tại khu đất dịch vụ 04,05 thuộc tổ 10, phường Mộ Lao, quận Hà Đông, TP Hà Nội đã gửi đơn kiến nghị tới các cấp chính quyền phản ánh việc xuất hiện nhiều bãi tập kết vật liệu xây dựng trong khu dân cư, gây ô nhiễm môi trường, tiếng ồn và nhếch nhác tại khu đô thị được coi là đáng sống của Mộ Lao. Trong đơn kiến nghị nêu rõ, hiện nay khu đô thị đất dịch vụ thuộc tổ 10 có 3 hộ kinh doanh vật liệu xây dựng, tập kết rác thải đã nhiều năm là hộ gia đình ông bà Bẩy - Yến, hộ gia đình ông bà Chung - Hương, Hộ gia đình ông bà Lan - Phương.

Hiện tại các hộ nói trên đã ngang nhiên sử dụng những lô đất trống (có lô đất treo do UBND phường Mộ Lao quản lý) thuộc khu đất dịch vụ 04, dịch vụ 05 để tập kết cát, sỏi đá, gạch, xi măng. Đặc biệt là dùng một số mảnh đất để tập kết, chứa chất thải xây dựng gây ô nhiễm khủng khiếp đến môi trường sống cho các hộ dân sinh sống trong khu.

“Chúng tôi sinh sống ở khu vực này đã chịu ảnh hưởng nhiều năm, nhất là sự ô nhiễm của khói, bụi do các xe công nông tự chế chở cát sỏi, gạch đi bán và chở đất, gạch vỡ … chất thải xây dựng về đổ vào nơi tập kết. Thậm chí các phương tiện này không che chắn làm rơi vãi ra đường tạo ra bụi, mang đến tiếng ồn cả ngày lẫn đêm, gây hư hỏng đường tạo thành những ổ gà, ổ voi. Việc không che chắn dẫn đến nguyên vật liệu, chất thải rơi vãi đầy đường, khi trời mưa toàn bộ chất thải này chảy trôi xuống cống rãnh thoát nước chung của khu dân cư làm tắc cống rãnh, không tiêu thoát được gây ngập lụt toàn bộ tuyến đường. Trời nắng, gió, cát của vật liệu xây dựng mới, cũng như bụi bẩn của các chất thải rơi vãi trên đường cuốn tung mù mịt che mắt người đi đường rất nguy hiểm khi tham gia giao thông”, anh T.T.H, một người dân sống trong khu vực cho biết.

Cũng theo phản ánh của người dân, các hộ còn sử dụng xe công nông tự chế, xe tải lớn nhỏ, máy ủi, máy xúc để múc, chở vật liệu phế thải và chạy ầm ĩ suốt từ 6h sáng đến 12h đêm hàng ngày gây ô nhiễm môi trường và ô nhiễm tiếng động cơ. Các phương tiện xe đỗ nghênh ngang trên đường gây mất an toàn giao thông và mất trật tự công cộng.

“Tuyến đường to, rộng được đánh giá là đường đẹp nhất phường Mộ Lao bây giờ trở thành con đường xuống cấp, đầy bụi, nhếch nhác, bẩn nhất phường Mộ Lao. Sống trong một khu đô thị được coi là kiểu mẫu, được xây dựng khang trang văn minh sạch sẽ vậy mà chúng tôi phải hứng chịu những sự bẩn thỉu, nhếch nhác, ô nhiễm không đáng có. Đến nỗi các gia đình thường xuyên phải đóng kín cửa để hạn chế sự ồn ào bụi bặm từ bên ngoài. Điều này chắc hẳn các lãnh đạo của UBND Phường Mộ Lao không thể không biết vì con đường và khu dân cư của chúng tôi chỉ cách UBND phường vài trăm mét? Chúng tôi không hiểu tại sao các vị lãnh đạo của Phường Mộ Lao vẫn để điều này tiếp diễn nhiều năm qua…???”, một người dân bức xúc cho biết.

Bãi tập kết vật liệu xây dựng, rác thải gây ô nhiễm môi trường và tiếng ồn ngày đêm tại Tổ 10 phường Mộ Lao.

“Khu dân cư chúng tôi phần lớn các hộ gia đình đều có người già và trẻ nhỏ, thậm chí có cụ đang nằm liệt giường, hằng đêm vẫn phải chịu ô nhiễm tiếng ồn. Việc phải sống chung với tiếng ồn và bụi bẩn sẽ ảnh hưởng lớn tới sức khỏe của các cháu nhỏ cũng như tuổi thọ của người già. Vì vậy một lần nữa chúng tôi kính mong các cơ quan chức năng vào cuộc để bảo vệ quyền lợi về sức khỏe cho chúng tôi. Những vấn đề này chúng tôi đã phản ảnh tới Tổ trưởng dân phố cũng như phản ảnh lên UBND Phường Mộ Lao nhưng vẫn không có kết quả”, anh H cho biết thêm.

Quả thật, theo ghi nhận của phóng viên ANTG, khu đất dịch vụ 04, 05 thuộc tổ 10 khá nhếch nhác, bụi bặm. Gạch, cát, rác thải đổ đầy các ô đất trống. Mỗi khi có cơn gió lớn, đường đi lại bụi mù. Không ai nghĩ, một khu đô thị kiểu mới như thế lại không khác gì một công trường đang xây dựng dang dở.

Tìm hiểu về thực trạng này, phóng viên đã liên hệ với UBND phường Mộ Lao để làm rõ việc kinh doanh của các hộ gia đình ở đây đã có giấy phép hay chưa? Việc tập kết rác thải, vật liệu xây dựng tại những ô đất dịch vụ do phường quản lý có được phép hay không.

Ông Đỗ Lý, Phó Chủ tịch UBND phường Mộ Lao cho biết, trước đó, UBND phường đã nhiều lần mời các hộ kinh doanh Chung - Hương, Yến - Bẩy, Lan - Phương lên tuyên truyền vận động, nhắc nhở. Mới đây nhất là ngày 10/12 và 16/12, UBND phường Mộ Lao đã mời các hộ này lên làm việc và lập biên bản xử phạt hành chính mỗi hộ 5 triệu đồng. Phường cũng yêu cầu các cơ sở trên tuân thủ chấp hành quy định môi trường, vệ sinh trong hoạt động kinh doanh. Cũng theo ông Lý, phường sẽ thực hiện quyết liệt trong thời gian tới.

Liệu mức phạt 5 triệu đồng đã đủ tính răn đe so với lỗi vi phạm? Hay chỉ phạt cho có, phạt cho tồn tại?

Rất mong lời hứa của đồng chí Phó Chủ tịch - người đại diện cho phường Mộ Lao sớm trở thành hiện thực, để trả lại môi trường sống trong sạch, an toàn cho người dân.

Có quá nhiều bãi rác tự phát

Thực tế cho thấy, tại nội thành Hà Nội, xuất hiện rất nhiều điểm tập kết rác, vật liệu xây dựng trái phép gây ô nhiễm môi trường và gây mất mỹ quan đô thị. Nguyên nhân là do nhiều khu vực chưa có hệ thống xử lý rác thải hoặc điểm tập kết vật liệu xây dựng phù hợp. Bên cạnh đó là ý thức kém của người dân và doanh nghiệp, vì lợi ích mà đổ rác và vật liệu bừa bãi, không tuân thủ quy định. Sự quản lý lỏng lẻo của chính quyền địa phương cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng này.

Đơn cử như khu vực đầu ngõ 34, ngõ 36 phố Giang Văn Minh (phường Kim Mã, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội), theo phản ánh của người dân nhiều năm nay cũng trở thành bãi tập kết rác thải, vật liệu xây dựng... Khu vực này thuộc dự án làm đường từ Núi Trúc - Tây Sơn được triển khai đã lâu nhưng chưa hoàn thành nên bị chiếm dụng.

Đầu ngõ 36 Giang Văn Minh là điểm tập kết rác và vật liệu xây dựng.

“Ngày nắng, mùi hôi thối bốc lên từ những chiếc xe đầy rác khiến ai đi qua đây cũng phải ngao ngán. Thậm chí, rác còn vương vãi khắp đường. Trong khi đó, khu vực này tập trung nhiều dân cư và các tòa nhà văn phòng nhưng không hiểu sao chính quyền địa phương không xử lý dứt điểm”, một người dân sống gần đó chia sẻ.

Không chỉ rác thải, khu vực này còn là nơi tập kết nhiều bãi vật liệu xây dựng, ảnh hưởng đến giao thông và an toàn của người dân. Bên cạnh đó là tình trạng xe ô tô dừng đỗ lộn xộn trong ngõ 36 Giang Văn Minh. Đặc biệt là khu vực trước của hầm tòa nhà Capital dù ngay đầu ngõ là điểm trông giữ xe được cấp phép. Cách đó không xa là cơ sở thu gom phế liệu. Tại đây, phế liệu để ngổn ngang cả trong và ngoài đường.

Tình trạng này kéo dài đã lâu nhưng không được xử lý dứt điểm khiến người dân bức xúc và đã nhiều lần phản ánh lên chính quyền địa phương. Được biết, điểm tập kết rác thải sinh hoạt, vật liệu xây dựng và các công trình vi phạm thuộc dự án làm đường Núi Trúc - Tây Sơn do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố quản lý. Tuy nhiên, đến nay dự án chưa hoàn thành do liên quan đến giải phóng mặt bằng. Vì thế, chủ đầu tư chưa bàn giao cho địa phương. Do đó, tại nhiều đoạn thuộc dự án đã bị người dân chiếm dụng, lấn chiếm.

Thời gian qua, UBND phường Kim Mã, UBND quận Ba Đình cũng đã có văn bản đề nghị Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố xử lý các bãi tập kết vật liệu xây dựng nhưng chủ đầu tư chưa xử lý dứt điểm.

Ô đất A4 Khu đô thị Nam Trung Yên, thuộc phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội cũng đang biến thành một bãi rác tự phát khổng lồ, gây mất vệ sinh môi trường. Dù xung quanh đã được gắn nhiều biển cảnh báo “Cấm đổ rác phế thải”, thế nhưng ô đất A4 vẫn như bãi rác khổng lồ và lượng rác thải tại đây vẫn không ngừng gia tăng.

Theo người dân sinh sống quanh khu đất này, sau bão Yagi, khu đất A4 được tập kết cây xanh gãy đổ. Tuy nhiên, theo thời gian, nơi đây dần trở thành bãi tập kết rác tự phát với đủ loại rác thải, từ rác sinh hoạt, phế thải xây dựng cho đến rác thải công nghiệp. Ước tính, hàng chục tấn rác đã được đổ tràn lan, chất đống lộ thiên.

Điều đáng nói, ô đất A4 nằm ngay giữa khu tái định cư A6, gần ba trường học và tổ hợp Landmark 72 - khu vực có mật độ dân cư cao và lượng người qua lại đông đúc.

Theo tìm hiểu, khu đất A4 thuộc diện đất công, đã được UBND TP Hà Nội thu hồi theo Quyết định số 3744/QĐ-UBND ngày 28/7/2021. Khu đất có diện tích 11.017,2 m, cùng với các ô đất A3/NO và A5/NO2, được giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất Hà Nội quản lý và lập phương án đấu giá quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, việc chậm triển khai phương án đấu giá và sử dụng đất hiệu quả đã khiến khu đất bị bỏ hoang, trở thành nơi đổ rác tự phát. Tại Hội nghị công bố Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo về phòng, chống lãng phí của UBND TP Hà Nội ngày 20/11/2024, Chủ tịch UBND TP Hà Nội đã yêu cầu các sở, ban, ngành, cùng UBND các quận, huyện chủ động rà soát và xử lý các khu đất công bị lãng phí, trong đó có ô đất A4 Nam Trung Yên.

Thực trạng bãi rác và vật liệu xây dựng bủa vây khu dân cư không chỉ là một vấn đề môi trường mà còn là thách thức đối với chất lượng cuộc sống của người dân. Để giải quyết triệt để, cần có sự chung tay từ các cấp chính quyền, doanh nghiệp và từng cá nhân trong cộng đồng. Chỉ khi mỗi người dân đều có ý thức giữ gìn vệ sinh chung, môi trường sống mới thực sự trở nên an toàn và trong lành.

Ngọc Trâm - Ngọc Anh