Bất chấp cảnh báo 'nóng', tiêm kích F-16 Venezuela vẫn 'vờn trên đầu' khu trục hạm Mỹ

Đài CBS dẫn lời nhiều quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên cho biết máy bay F-16 của Venezuela đêm 5/9 "vờn" bên trên tàu khu trục USS Jason Dunham tại vùng biển quốc tế gần Nam Mỹ.

Đây là vụ áp sát thứ hai trong vòng hai ngày qua, bất chấp các cảnh báo từ Mỹ.

Một quan chức Lầu Năm Góc cho biết, máy bay tiếp cận tàu khu trục Mỹ lần này vẫn là tiêm kích F-16, tương tự sự việc trước đó một ngày.

Các quan chức Mỹ không đề cập liệu tiêm kích Venezuela có mang vũ khí hay không, song khẳng định tàu khu trục USS Jason Dunham không có hành động đáp trả.

Bộ Quốc phòng Mỹ chưa bình luận về thông tin. Cơ quan này trước đó lên án vụ hai tiêm kích F-16 Venezuela áp sát tàu khu trục Mỹ ngày 4/9 là "hành động khiêu khích cao độ", cho rằng động thái nhằm cản trở chiến dịch chống các tổ chức tội phạm ma túy.

Tổng thống Donald Trump hôm 5/9 cảnh báo sẽ ra lệnh bắn rơi máy bay quân sự Venezuela nếu lực lượng này trở thành mối đe dọa với các đơn vị Mỹ hoạt động trong khu vực.

Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro sau đó cho rằng những bất đồng giữa Caracas và Washington, cả trong quá khứ và hiện tại, đều không nên trở thành lý do dẫn đến xung đột quân sự.

Tổng thống Maduro hôm 1/9 mô tả động thái tập hợp lực lượng của Mỹ là "mối đe dọa lớn nhất" đối với Venezuela trong vòng 100 năm qua. Ông tuyên bố nước này đã sẵn sàng để "đấu tranh vũ trang nhằm bảo vệ lãnh thổ quốc gia", đồng thời ra lệnh huy động quân đội chính quy cùng lực lượng dự

"Nếu bị tấn công, Venezuela sẽ ngay lập tức bước vào thời kỳ kháng chiến", ông Maduro nói.

Venezuela là quốc gia đầu tiên ở Mỹ Latinh được trang bị tiêm kích F-16 Fighting Falcon, khi vào năm 1982 nước này ký hợp đồng mua 24 chiếc từ Mỹ, gồm 18 phiên bản F-16A một chỗ và 6 chiếc F-16B hai chỗ huấn luyện, thuộc chuẩn Block 15.

Những máy bay đầu tiên được bàn giao năm 1983 và hoàn tất vào năm 1985, biên chế cho đơn vị Grupo Aéreo de Caza N° 16 đóng tại căn cứ không quân El Libertador ở bang Aragua.

Việc sở hữu F-16 khi đó giúp Venezuela trở thành lực lượng không quân mạnh nhất khu vực, vượt trội về công nghệ so với các quốc gia láng giềng.

Về kỹ thuật, F-16 của Venezuela sử dụng động cơ Pratt & Whitney F100-PW-200 cho lực đẩy khoảng 27.000 pound, đủ để đạt tốc độ siêu âm hơn Mach 2 trong điều kiện tối ưu.

Thân máy bay dài gần 15 mét, sải cánh gần 10 mét và trọng lượng cất cánh tối đa vào khoảng 16,8 tấn.

Máy bay được trang bị radar AN/APG-68, có khả năng phát hiện và theo dõi nhiều mục tiêu cùng lúc, đi kèm kho vũ khí đa dạng như bom dẫn đường, tên lửa không đối không AIM-9 Sidewinder và pháo M61 Vulcan.

Tuy nhiên, sau nhiều thập niên khai thác, số lượng F-16 hoạt động của Venezuela đã giảm đáng kể.

Do ảnh hưởng của các lệnh cấm vận và trừng phạt từ Mỹ, nước này không thể tiếp cận phụ tùng chính hãng để duy trì đội bay, khiến tình trạng kỹ thuật xuống cấp rõ rệt.

Đến nay, ước tính chỉ còn khoảng 15 chiếc có khả năng bay, và thường chỉ xuất hiện trong các dịp diễu binh, tập trận quy mô hạn chế.

Có thời điểm, Venezuela phải tìm đến Iran và Trung Quốc để nhờ hỗ trợ kỹ thuật, từ ghế phóng ACES II cho đến bảo dưỡng các hệ thống điện tử.

Mặc dù gặp nhiều khó khăn, những chiếc F-16 vẫn là một phần quan trọng trong lực lượng không quân Venezuela.

Trong các cuộc tập trận gần đây, chúng được triển khai tới đảo Margarita để phóng thử tên lửa Sidewinder, hay tham gia tuần tra và ngăn chặn máy bay xâm nhập bất hợp pháp vào không phận.

Đặc biệt, một số lần F-16 Venezuela còn thực hiện các hành động khiêu khích đối với tàu chiến Mỹ trên biển Caribe, cho thấy chúng vẫn được dùng như công cụ biểu dương sức mạnh.

Ngày nay, phi đội F-16 của Venezuela không còn mạnh mẽ.

Dẫu vậy, hình ảnh những chiếc F-16 với sơn màu quốc kỳ vàng-xanh-đỏ vẫn giữ vai trò biểu tượng, gắn liền với một giai đoạn mà không quân Venezuela từng ở đỉnh cao sức mạnh trong khu vực.

Việt Hùng

Theo CBS, Navy Times