Bí mật công nghệ UGV Ukraine đang khiến Nga phải 'khiếp sợ'

Ukraine, quốc gia từng bị coi là "kẻ yếu" về công nghệ quân sự, nay đã vươn mình thành cường quốc robot chiến đấu nhờ hơn 200 doanh nghiệp nội địa và nền tảng Brave1 hỗ trợ sáng tạo.

Các UGV không chỉ là phương tiện vận chuyển mà còn là nền tảng đa năng, tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) cơ bản để tự động hóa nhiệm vụ nguy hiểm.

Chúng hoạt động dựa trên hệ thống điều khiển mã hóa, sử dụng tần số riêng biệt và các bộ lặp tín hiệu từ drone để chống nhiễu điện tử từ đối phương.

Dù đối mặt thách thức như tín hiệu yếu ở độ cao thấp hay thiếu chuẩn hóa giữa các nhà sản xuất, công nghệ UGV Ukraine vẫn chứng tỏ hiệu quả qua hàng nghìn đơn vị đã triển khai, giúp giảm thiểu thương vong và tăng tốc độ logistics lên gấp đôi.

Xe mặt đất không người lái UGV NUMO của Tank Bureau. Ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine.

Hãy bắt đầu với UGV NUMO – "ngựa thồ" tracked (bánh xích) được phát triển bởi Tank Bureau tại Lviv, một startup thành lập năm 2024 với toàn bộ chuỗi sản xuất nội địa từ nghiên cứu đến sửa chữa.

UGV NUMO nổi bật nhờ thiết kế mô-đun, cho phép gắn thêm tháp pháo, cột tiếp sóng, dụng cụ cắt dây hoặc thiết bị rà mìn chỉ trong chưa đầy 10 phút triển khai.

Với trọng lượng đầy tải chỉ 620kg, UGV NUMO có khả năng chở tới 300kg hàng hóa – từ đạn dược đến thiết bị y tế – qua địa hình khó khăn như rừng rậm, đầm lầy hay vị trí che chắn.

Động cơ của UGV NUMO đạt tốc độ tối đa 7 km/h, đủ chậm để ổn định nhưng linh hoạt cho việc né tránh hỏa lực, với khoảng cách hoạt động lên đến 45km khi sử dụng bốn bộ pin (25km với hai bộ).

Công nghệ cốt lõi của UGV NUMO nằm ở hệ thống liên lạc đa kênh: hỗ trợ sáu loại kết nối như Wi-Fi, DTC, Silvus, Starlink, LTE và SineLink, cho phép điều khiển từ khoảng cách 1.500 mét mà không bị gián đoạn.

Module "Droid Box" tùy chọn còn tích hợp thêm khả năng truyền dữ liệu, biến UGV NUMO thành trạm trung chuyển thông tin trên chiến trường.

Trong biến thể trinh sát-tấn công (Droid TW), UGV NUMO được trang bị súng máy KT-7.62 (PKT) hoặc M2 Browning 12.7mm, tăng cường hỏa lực hỗ trợ từ xa.

Đã được Bộ Quốc phòng Ukraine phê duyệt và triển khai cho 30 lữ đoàn, UGV NUMO không chỉ là công cụ logistics mà còn là "người lính robot" đầu tiên tham gia sứ mệnh thực chiến tại Kharkiv hồi tháng 12/2024, chứng minh khả năng sống sót qua "vùng giết chóc" do drone kiểm soát.

Một xe mặt đất không người (UGV) lái thực hiện nhiệm vụ sơ tán y tế. Ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine

Nếu UGV NUMO là "chiến binh kiên cường" trên địa hình gồ ghề, thì UGV Protector lại đại diện cho sức mạnh tốc độ và tải trọng khổng lồ, do công ty Armor Ukraine sản xuất.

Đây là nền tảng bánh lăn đa chức năng, với động cơ 190 mã lực đẩy UGV Protector lao tới 60 km/h – nhanh gấp tám lần NUMO – giúp vượt qua các khu vực nguy hiểm chỉ trong chớp mắt.

Protector có khả năng chở tới 4 tấn hàng hóa, biến nó thành "xe tải tự sát" lý tưởng cho việc vận chuyển đạn dược hoặc sơ tán thương binh, đồng thời hỗ trợ phóng drone trinh sát hoặc thậm chí tấn công xe bọc thép đối phương nếu gắn thêm vũ khí.

Phạm vi hoạt động của Protector đạt 15km, tập trung vào các nhiệm vụ ngắn nhưng quyết liệt, với điều khiển từ xa giúp người vận hành ẩn náu an toàn, tránh bị định vị bởi radar đối phương.

Công nghệ của Protector nhấn mạnh vào tính linh hoạt: từ trinh sát ban đầu đến vận chuyển, sơ tán và thậm chí là nền tảng chiến đấu.

Hệ thống điều khiển dựa trên liên lạc mã hóa, kết hợp trí tuệ nhân tạo (AI) đơn giản để tự động tránh chướng ngại vật, dù vẫn phụ thuộc vào tín hiệu radio để chống jamming điện tử.

Được bàn giao cho Quân đội Ukraine từ tháng 12/2024, Protector đã nhanh chóng trở thành lựa chọn hàng đầu cho các đơn vị cần tốc độ cao, đặc biệt trong môi trường đô thị hoặc đồng bằng mở rộng.

Ukraine đã đưa vào sử dụng xe mặt đất không người lái (UGV). Ảnh: Newsweek.

Bên cạnh hai "ngôi sao" này, Ukraine còn đẩy mạnh các loại UGV khác trong kế hoạch 2025, với hơn 15.000 đơn vị dự kiến – tăng gấp 15 lần so với năm trước.

Các mẫu kamikaze như Hyena hay Smailik chỉ tốn khoảng 20.000 hryvnia (khoảng 500 USD), chuyên chở thuốc nổ đến vị trí địch và tự hủy, trong khi tháp pháo Shablya – mẫu UGV đầu tiên từ 2014 – kết hợp với nền tảng "Рись" thành hệ thống lai "ШаРись" cho hỏa lực, vận chuyển và sơ tán đa năng.

Các UGV kỹ thuật như rà mìn hay chống tác chiến điện tử (EW) đang được ưu tiên, sử dụng beacon định vị và bộ lặp drone để vượt qua nhiễu.

Dù chi phí dao động từ hàng nghìn đến hàng triệu hryvnia tùy cấu hình, thách thức lớn nhất vẫn là chuẩn hóa để các hệ thống tương thích lẫn nhau, cùng với việc cải thiện độ bền chống mảnh văng và súng nhỏ.

Tương lai của UGV Ukraine không chỉ dừng ở phòng thủ mà còn hướng tới xuất khẩu, với sự quan tâm từ Pháp, Đức và các nước Baltic.

Với hơn 40 mẫu đạt chuẩn NATO và quỹ hỗ trợ 180 triệu hryvnia từ Brave1, những robot chiến đấu này đang biến chiến trường thành "sân chơi" của công nghệ, nơi con người chỉ cần chỉ huy từ xa.

Ukraine không chỉ sống sót – họ đang dẫn dắt cuộc cách mạng robot, và thế giới đang dõi theo.

Đào Cảnh