Biến khó thành dễ trong thực hiện dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh
Cao tốc Đồng Đăng – Trà Lĩnh được triển khai có ý nghĩa chính trị, xã hội rất quan trọng, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của hai tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn…
Nghi thức ký kết thỏa thuận hợp tác đầu tư Dự án Cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh chiều 24/2 tại Hà Nội. Ảnh: Quang Toàn/BNEWS/TTXVN
Dự án cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng) được manh nha ý tưởng triển khai hàng chục năm nay và bắt đầu khởi động bằng lễ động thổ dự án tháng 10/2020. Vượt qua nhiều khó khăn, ngày 24/2, tại Hà Nội, UBND tỉnh Cao Bằng và Liên danh các nhà đầu tư gồm gồm: Tập đoàn Đèo Cả, Tập đoàn Phú Mỹ, Công ty Thương mại - Đầu tư xây dựng Thành Lợi và Công ty cổ phần đầu tư Văn Phú - Invest đã chính thức ký thỏa thuận cam kết hợp tác đầu tư dự án này.
Chia sẻ với phóng viên, lãnh đạo tỉnh Cao Bằng xác định đây là dự án xương sống, có tính chất khai phá, khơi thông điểm nghẽn, nút thắt, giúp mở rộng không gian phát triển còn nhiều tiềm năng của tỉnh. Đối với Cao Bằng, đây là dự án quan trọng, cấp thiết nhất của tỉnh, đúng như chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại cuộc làm việc với lãnh đạo tỉnh ngày 1/12/20221, rằng "chỉ có tuyến đường cao tốc mới giúp Cao Bằng thoát nghèo và tỉnh phải tập trung đầu tư vào đây".
Con đường này không chỉ là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống người dân Cao Bằng mà nó còn thuộc quy hoạch mạng lưới giao thông của cả nước kết nối với quốc tế. Cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh sẽ là đường vận tải quốc tế Á - Âu, nằm trong mạng lưới giao thông từ cảng quốc tế Lạch Huyện (Hải Phòng) qua cửa khẩu Trà Lĩnh đi Trùng Khánh - Urumqi - Khorgos (Trung Quốc), sang các nước châu Âu.
Nghi thức động thổ dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh diễn ra sáng ngày 3/10/2020. Ảnh: Quang Toàn/BNEWS/TTXVN
Ông Hoàng Xuân Ánh, Chủ tịch tỉnh Cao Bằng nhận định, cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh là dự án giao thông trọng điểm quốc gia mang giá trị tổng thể rất quan trọng này gặp phải nhiều thách thức. Đó là, dự án đòi hỏi một nguồn vốn huy động lớn với tổng mức đầu tư nghiên cứu ban đầu của Bộ Giao thông Vận tải lên đến 47.000 tỷ đồng. Cùng đó, dự án có chiều dài tuyến hơn 140 km đi qua nhiều khu vực có địa hình núi cao, nhiều thung lũng với nền địa chất phức tạp, lưu lượng xe cộ chưa nhiều. Nhiều năm trước, các nhà đầu tư đến nghiên cứu đều bỏ cuộc.
Bên cạnh đó, dự án cũng khó khăn trong việc huy động vốn. Vốn ngân sách Nhà nước theo quy định tham gia không quá 50% tổng mức đầu tư của dự án và đặc biệt là vốn vay tín dụng ngày càng bị thắt chặt. Bởi, một ngân hàng thì không đủ cho vay, còn hợp vốn thì mỗi ngân hàng một điều khoản, chính sách tín dụng khác nhau. Ngoài ra, dự án đòi hỏi phải có những nhà đầu tư có trình độ công nghệ cao, kinh nghiệm điều hành, quản lý dự án, tổ chức thi công chuyên nghiệp, đặc biệt phải có tiềm lực tài chính và uy tín kết nối doanh nghiệp.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí Thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nguyễn Phú Trọng với Ban Thường vụ Tỉnh Ủy và cán bộ chủ chốt của tỉnh Cao Bằng ngày 22/4/2015 là "Tiếp tục tranh thủ sự giúp đỡ của các bộ, ban, ngành Trung ương và các địa phương để xây dựng và phát triển đô thị; sử dụng nhiều nguồn vốn để nhanh chóng triển khai Dự án đường cao tốc Lạng Sơn-Cao Bằng...", tỉnh Cao Bằng đã chủ động phối hợp với Công ty cổ phần Tập đoàn Đèo Cả trong việc thực hiện các nhiệm vụ tại bước lập chủ trương đầu tư và nghiên cứu đưa ra các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án.
Để chuẩn bị cho dự án này, ngày 24/12/20220, UBND tỉnh Cao Bằng đã tổ chức thi tuyển phương án thiết kế kiến trúc tuyến cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng) với 5 đơn vị tư vấn, thiết kế tham gia. Ảnh: Quang Toàn/BNEWS/TTXVN
Đến nay, dự án đã đạt được một số kết quả như: tiết giảm tổng mức đầu tư, thi tuyển kiến trúc tôn tạo nét văn hóa đặc trưng của tỉnh tại các công trình trên tuyến như cầu, hầm nhằm tạo sức hút cho du lịch bản địa, báo cáo với Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương để bố trí vốn ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương, Chính phủ phê duyệt Chủ trương đầu tư.
Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng Hoàng Xuân Ánh cho biết, tỉnh nhất trí cao, quan điểm cho rằng mô hình "3P" (P - vốn ngân sách", P - vốn chủ sở hữu nhà đầu tư và P - vốn huy động) là phương án huy động vốn khả thi nhất để có thể áp dụng thành công cho cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh. Việc đa dạng hóa các nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, vốn chủ sở hữu và vốn huy động khác thông qua các hình thức cổ phiếu, trái phiếu, hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC), tín dụng… là hiệu quả, thiết thực. Tập đoàn Đèo Cả đã có những doanh nghiệp đồng hành và đây là điều kiện đủ để thực hiện dự án. Sự đồng hành thể hiện chính thức bằng việc các nhà đầu tư Văn Phú Invest, Thành Lợi, Phú Mỹ đã ký thỏa thuận đầu tư dự án.
Với tinh thần "biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể" như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính là bước đi cụ thể đầu tiên nhưng hết sức quan trọng mở ra quá trình hợp tác đáng tín cậy và triển vọng sẽ hoàn thành theo tiến độ đề ra, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng Hoàng Xuân Ánh đề nghị, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tham mưu Chính phủ tiến tới xây dựng quỹ PPP, các quỹ phát triển để tạo nền tảng cho việc triển khai các dự án PPP và không phải đàm phán thu xếp từng dự án. Quỹ này chính là nguồn tài chính và cũng chính là đảm bảo chủ trương đa dạng nguồn vốn cho các công trình, dự án PPP. Cao Bằng cam kết sẽ nỗ lực, quyết tâm cùng các nhà đầu tư triển khai thành công dự án.
Một cây cầu có hình ảnh đàn tính trong phương án thiết kế cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh đạt giải A. Ảnh: A2Z
Trước đó, ngày 10/8/2020, tại Quyết định số 1212/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án xây dựng tuyến cao tốc Đồng Đăng (tỉnh Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng) theo hình thức đối tác công tư-PPP, loại hợp đồng BOT (Xây dựng - Kinh doanh - Chuyển giao).
Theo đó, dự án có quy mô 4 làn xe, được thiết kế với tốc độ 80 km/h, cơ cấu nguồn vốn gồm vốn chủ sở hữu, vốn huy động của nhà đầu tư và phần vốn nhà nước. Giai đoạn 1 đầu tư khoảng 93 km từ cửa khẩu Tân Thanh đến xã Phúc Sen, huyện Quảng Hòa, tỉnh Cao Bằng; Giai đoạn 2 (hoàn thiện) đầu tư tiếp khoảng 22km từ huyện Quảng Hòa đến cửa khẩu Trà Lĩnh và mở rộng hoàn thiện mặt các ngang đoạn còn lại.
Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, dự án cao tốc Đồng Đăng – Trà Lĩnh được triển khai có ý nghĩa chính trị, xã hội rất quan trọng, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của hai tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn. Bên cạnh đó, dự án thực hiện sẽ đáp ứng nhu cầu vận tải kết nối trung tâm kinh tế, chính trị với các tỉnh miền núi phía Đông Bắc, các khu kinh tế, khu du lịch quốc gia, khu công nghiệp, phục vụ cho mục tiêu thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh và giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia.
Đặc biệt, dự án sẽ tạo ra một tuyến cao tốc đối ngoại huyết mạch mới kết nối giao thương hàng hóa từ cảng quốc tế Lạch Huyện (Hải Phòng) qua Trung Quốc, Kazakhstan và sang các nước châu Âu, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong nước./.
