Binh sĩ Mỹ cuối cùng rút khỏi Afghanistan, Taliban tấn công thung lũng kháng chiến Panjshir
Ngày 31/8, lực lượng Taliban đã tấn công tiền đồn của quân kháng chiến tại thung lũng Panjshir, ngay khi người lính Mỹ cuối cùng rời khỏi Afghanistan, chính thức khép lại 20 năm hiện diện quân sự tại quốc gia Trung Nam Á này.
Lực lượng kháng chiến chống Taliban tại chốt phòng ngự Kotal-e Anjuman tại huyện Paryan của tỉnh Panjshir. Ảnh: AFP
Kênh Aljazeera dẫn nguồn hãng thông tấn bản địa Tolo đưa tin, ngày 31/8, các chiến binh Taliban đã nổ súng tấn công tiền đồn quân kháng chiến ở thung lũng Panjshir trong đêm 30/8, khu vực duy nhất hiện chưa nằm dưới quyền kiểm soát của Taliban ở Afghanistan.
Theo nguồn tin trên, một trợ thủ của lãnh đạo Mặt trận Kháng chiến Quốc gia Afghanistan (NRFA) Ahmad Massoud nói rằng các tay súng Taliban đã tấn công tiền đồn ở phía Tây của lực lượng NRFA ở Panjshir, song gặp phải kháng cự và giao tranh vẫn đang diễn ra.
Người dân địa phương cho hay Taliban đã cắt các nguồn thông tin liên lạc tại tỉnh này.
Trong khi đó, hãng thông tấn Tass (Nga) đưa tin dẫn lời người phát ngôn của NRFA Fahim Dashty nói rằng lực lượng này đã chống trả và đẩy lùi cuộc tấn công của Taliban và hiện các tay súng Taliban chưa thể tiến vào Panjshir.
Phát biểu với Tass qua điện thoại, ông Fahim Dashty nêu rõ: “Taliban đã tìm cách phá vỡ tuyến phòng thủ ở phía Tây thung lũng để thâm nhập vào Panjshir, song họ đã bị chúng tôi đẩy lùi. Có thương vong đối với lực lượng Taliban và một số bị bắt làm tù binh. Tình hình vẫn trong tầm kiểm soát…. Tới nay, tiến trình đàm phán chưa có kết quả. Taliban dường như sẵn sàng cho các các chiến dịch tấn công”.
Các tay súng Taliban với lá cờ trắng của lực lượng này. Ảnh: Dawn
Abdul Hafiz Mansoor, người đại diện cho các lực lượng ở Panjshir tham gia đàm phán với Taliban, nói rằng cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên giữa NRFA và Taliban đã diễn ra tại thành phố Charikar, thủ phủ tỉnh Parwan. Các bên bước đầu nhất trí duy trì đối thoại hòa bình để tranh xung đột vũ trang.
Phát biểu với truyền thông nước ngoài trước khi các mạng viễn thông bị cắt, thủ lĩnh NRFA Ahmad Massoud tuyên bố ông không muốn nội chiến nổ ra, mà ưu tiên thành lập một chính phủ đa đại diện, muốn công lý và bình đẳng cho tất cả nhóm sắc tộc và tôn giáo cũng như chấm dứt sự can thiệp của nước ngoài tại Afghanistan. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh “hòa bình không có nghĩa là đầu hàng”.
Các diễn biến mới nói trên diễn ra trong bối cảnh Lầu Năm Góc ngày 30/8 thông báo quân đội Mỹ đã hoàn tất kế hoạch rút toàn bộ lực lượng khỏi Afghanistan, kết thúc cuộc chiến kéo dài 20 năm tại quốc gia Trung Nam Á này.
Phát biểu trước báo giới tại Lầu Năm Góc, Tướng Kenneth McKenzie - Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm (CENTCOM) của quân đội Mỹ nhấn mạnh: “Tôi có mặt ở đây để thông báo rằng chúng tôi đã hoàn thành kế hoạch rút quân khỏi Afghanistan”. Kế hoạch này kết thúc sớm hơn 1 ngày so với thời hạn 31/8 mà Tổng thống Mỹ Joe Biden đặt ra.
Tướng McKenzie cho hay chuyến bay cuối cùng, do một chiếc vận tải cơ quân sự C-17 thực hiện, đã cất cánh rời Sân bay Quốc tế Hamid Karzai 1 phút trước lúc nửa đêm (theo giờ Kabul) trong điều kiện an ninh vô cùng chặt chẽ. Tư lệnh CENTCOM nói: “Trên chuyến bay cuối cùng có sự hiện diện của Tướng Chris Donahue, Tư lệnh Sư đoàn Không vận số 82 kiêm chỉ huy lực lượng trên bộ của chúng tôi. Đi cùng với ông là Đại sứ Ross Wilson. Trên thực tế, đội ngũ ngoại giao và quốc phòng là những người cuối cùng đặt chân lên máy bay”.
Máy bay vận tải của Không quân Mỹ rời sân bay quốc tế ở Kabul. Ảnh: Aljazeera
Tướng McKenzie đánh giá Taliban “rất hợp tác và hữu ích” trong tiến trình triển khai chiến dịch sơ tán và những chuyến bay cuối cùng. Ngoài ra, Tướng McKenzie cũng cho biết các công dân Mỹ cuối cùng đã rời khỏi Kabul 12 giờ trước đó, đồng thời khẳng định các chuyến bay của Mỹ và liên quân đã sơ tán được 123.000 dân thường. Ông McKenzie cũng cảnh báo nguy cơ tấn công khủng bố ở mức cao tại thủ đô Kabul trong những ngày sắp tới.
Kênh truyền hình Al Jazeera dẫn phát biểu của người phát ngôn Taliban - ông Qari Yusuf nhấn mạnh: “Người lính cuối cùng của Mỹ đã rời khỏi sân bay Kabul và đất nước chúng tôi đã giành được độc lập hoàn toàn”. Trong khi đó, một người phát ngôn của Taliban - Bilal Karimi xác nhận: "Tất cả những binh sĩ Mỹ đã rời Afghanistan. Chúng tôi rất hạnh phúc. Bạn có thể ngay thấy tiếng súng bắn chào mừng".
Ngoại trưởng Antony Blinken tuyên bố kể từ ngày 30/8, Mỹ sẽ bắt đầu một chương “mới” liên quan đến Afghanistan và chuyển các hoạt động ngoại giao sang Qatar, đồng thời bảy tỏ cam kết tiếp tục hỗ trợ mọi công dân Mỹ muốn rời khỏi quốc gia bị chiến tranh tàn phá này. Ngoại trưởng Blinken nêu rõ: “Từ hôm nay, chúng tôi sẽ tạm thời chấm dứt sự hiện diện ngoại giao tại thủ đô Kabul và chuyển các hoạt động của chúng tôi sang thủ đô Doha của Qatar”. Ông sẽ thông báo quyết định này cho Quốc hội Mỹ.
Trong khi đó, Cơ quan quản lý hàng không liên bang Mỹ (FAA) cùng ngày ra thông báo cho biết sân bay Kabul hiện không có các dịch vụ kiểm soát không lưu, sau khi quân đội Mỹ hoàn tất kế hoạch rút quân khỏi Afghanistan, và các máy bay dân sự Mỹ bị cấm hoạt động trong không phận Afghanistan nếu không được cấp phép từ trước.
