Bộ Công Thương: Triển khai Nghị quyết 70 phải bám sát thực tiễn, làm ngay và luôn

Toàn cảnh phiên họp. Nguồn: Bộ Công Thương.

Tồn tại nhiều hạn chế trong ngành năng lượng

Báo cáo tại hội nghị, Phó Vụ trưởng Vụ Dầu khí và Than Trịnh Đức Duy cho biết, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 55 ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, ngành năng lượng đã duy trì tăng trưởng ổn định, cơ bản bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao cho phát triển nhanh và bền vững, bảo đảm quốc phòng, an ninh đất nước và nâng cao đời sống người dân.

Tuy vậy, ngành năng lượng vẫn còn nhiều hạn chế. Một số hạn chế đã được chỉ ra trong Nghị quyết 55 vẫn chưa được khắc phục triệt để. Nhiều chỉ tiêu của Nghị quyết 55 khó đạt được. Thể chế, chính sách, công tác quản lý phát triển ngành năng lượng còn bất cập. Tiến độ thực hiện nhiều dự án điện còn chậm; tiềm năng về năng lượng chưa được khai thác hiệu quả. Nguồn cung năng lượng còn phụ thuộc vào nhập khẩu, nguy cơ thiếu điện cho giai đoạn tăng trưởng hai con số là "hiện hữu".

Cơ sở hạ tầng ngành năng lượng còn thiếu và chưa đồng bộ. Hệ thống điện phát triển chưa đồng bộ, thông minh; lưới điện chưa kết nối hiệu quả với các dự án nguồn. Công nghệ trong một số lĩnh vực chậm được đổi mới; tỉ lệ nội địa hóa đối với một số thiết bị quan trọng chưa cao.

Chất lượng nguồn nhân lực, năng suất lao động trong một số lĩnh vực còn thấp; thị trường năng lượng cạnh tranh phát triển chưa đồng bộ, thiếu liên thông giữa các phân ngành, nhất là thị trường điện còn nhiều hạn chế; chính sách giá năng lượng còn bất cập, chưa thực sự phù hợp với cơ chế thị trường; vẫn còn tình trạng bù chéo giá điện đối với một số nhóm khách hàng…

Nghị quyết 70 là kim chỉ nam

Tại hội nghị, đại diện các tập đoàn năng lượng lớn đã bày tỏ sự đồng tình và cam kết triển khai Nghị quyết 70. Ông Nguyễn Anh Tuấn, Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho rằng, Nghị quyết 70 là văn kiện quan trọng, tạo cơ sở để các đơn vị triển khai kế hoạch hành động cụ thể.

Ông Tuấn kiến nghị cần sớm áp dụng cơ chế giá điện hai thành phần để loại bỏ tình trạng chênh lệch giá; đồng thời xây dựng cơ chế huy động nguồn điện phù hợp, ưu tiên các nguồn nền như than, khí và khuyến khích năng lượng tái tạo đầu tư hệ thống lưu trữ.

Cũng tại hội nghị, ông Phan Tử Giang, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) cho biết, Nghị quyết 70 là văn kiện rất mới, thể hiện bước chuyển quan trọng so với Nghị quyết 55 trước đây, với nhiều cơ chế thông thoáng hơn, tạo thuận lợi cho hoạt động đầu tư và quản lý trong lĩnh vực năng lượng.

“Hiện nay, chúng tôi đang nghiên cứu, xây dựng chương trình hành động để cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết, bảo đảm chiến lược phát triển của tập đoàn gắn với mục tiêu an ninh năng lượng quốc gia,” ông Giang nói.

Ngoài ra, lãnh đạo Petrovietnam cũng kiến nghị Bộ Công Thương tiếp tục tham mưu để Chính phủ, Quốc hội sớm thể chế hóa các nội dung của Nghị quyết 70, đây là điều hết sức cấp thiết.

Trong khi đó, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO) Nguyễn Đức Ninh đánh giá, Nghị quyết 70 là một cơ chế khung, tạo nền tảng để hệ thống hóa, cập nhật và đặc biệt là mở ra hướng đi cho các chính sách tiếp theo.

“Vấn đề quan trọng nhất là khâu tổ chức thực hiện. Mỗi đơn vị cần có chương trình hành động cụ thể trên phạm vi cả nước. Riêng với Bộ Công Thương, cần sớm xây dựng kế hoạch triển khai; các đơn vị trực thuộc và các tập đoàn năng lượng sẽ cụ thể hóa trong chương trình,” ông Ninh nhấn mạnh.

Cũng theo Tổng giám đốc NSMO, trong giai đoạn phát triển năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn 2045, thách thức lớn sẽ tập trung vào giai đoạn 2027 - 2032 với nguy cơ khó khăn trong cung ứng điện và bảo đảm an ninh năng lượng.

Với nhiệm vụ cụ thể trong Nghị quyết 70, NSMO tập trung vào giải pháp số 3 là hiện đại hóa hệ thống điện. Doanh nghiệp sẽ đồng bộ triển khai cùng dự thảo nghị quyết, nghị định, trong đó bổ sung cơ chế xây dựng hạ tầng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Đồng thời, NSMO sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương trong tổ chức thực hiện các giải pháp về cơ chế, đầu tư và quy hoạch.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh, Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị là kim chỉ nam hành động có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với sự phát triển năng lượng của đất nước. Nếu như Nghị quyết 55 trước đây đã đặt nền móng định hướng chiến lược, được dư luận trong và ngoài nước đánh giá cao, thì lần này, Nghị quyết 70 đã tiến thêm một bước, cụ thể hơn, chi tiết hơn, bám sát hơi thở cuộc sống, đi thẳng vào những vấn đề thiết thực, cấp bách mà toàn ngành đang trăn trở, tìm lời giải.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long phát biểu kết luận hội nghị. Nguồn: Bộ Công Thương.

Theo Thứ trưởng, nhờ sự tập trung, đóng góp ý kiến tích cực của các đồng chí đại diện các cơ quan, tổ chức, tập đoàn, đơn vị đã tham gia vào quá trình xây dựng Nghị quyết, Nghị quyết 70 đã được hoàn thiện, phản ánh đúng mong mỏi, nguyện vọng và yêu cầu phát triển của ngành năng lượng.

Tuy nhiên, Thứ trưởng nhấn mạnh, nghị quyết mới chỉ là khởi đầu. Thách thức lớn nhất chính là tổ chức triển khai vào thực tế. Đây là giai đoạn khó khăn, gian nan, đòi hỏi sự quyết liệt, sáng tạo và tinh thần "làm ngay, làm luôn". Không còn khái niệm tiến từng bước, mà ngay từ năm 2025 chúng ta đã phải giải quyết những khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long đề nghị các đơn vị trọng yếu thuộc Bộ, các tập đoàn, tổng công ty năng lượng… phải tích cực tham gia, đóng góp để đảm bảo sự thống nhất và hiệu quả trong việc triển khai Nghị quyết 70.

Thu Thảo