Bộ KH&CN: Tư nhân được đầu tư vào các dự án rủi ro cao, tiềm năng lớn

Ngày 31-10, Bộ KH&CN tổ chức họp báo thường kỳ để thông tin về kết quả hoạt động khoa học, công nghệ trong tháng 10-2025.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Hoàng Phương chủ trì họp báo.

Hoàn thiện khung pháp lý, chuẩn hóa quy trình kỹ thuật

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương cho biết trong tháng 10, ngành Khoa học và công nghệ tiếp tục khẳng định vai trò là một trong những động lực then chốt của tăng trưởng kinh tế, góp phần quan trọng vào quá trình chuyển đổi số quốc gia và phát triển bền vững.

Bộ đã trình Chính phủ và Thủ tướng ban hành 1 nghị quyết, 7 nghị định và 7 quyết định quan trọng, bao quát hầu hết các lĩnh vực trọng tâm của ngành.

Đáng chú ý, Nghị quyết 307/NQ-CP ngày 6-10-2025 đã chính thức bổ sung dự án Luật Trí tuệ nhân tạo vào chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, đánh dấu bước tiến quan trọng trong xây dựng hành lang pháp lý cho lĩnh vực này.

Trong tháng 10, 7 nghị định được ban hành, tập trung hướng dẫn chi tiết các nội dung của Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, từ cơ chế tự chủ, tài chính, quỹ đầu tư mạo hiểm, nhân lực, giải thưởng khoa học, đến chương trình nhiệm vụ khoa học và công nghệ, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo.

Trong đó, Nghị định 271/2025 quy định việc thành lập, góp vốn doanh nghiệp để thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ trên địa bàn Hà Nội, mở ra cơ chế mới, đưa tri thức khoa học vào thực tiễn sản xuất.

Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương chủ trì cuộc họp báo. Ảnh: MINH SƠN

Cùng với đó, cũng trong tháng 10, Thủ tướng đã ban hành nhiều quyết định quan trọng nhằm thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo như kiện toàn Ban Chỉ đạo quốc gia về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06.

Ban hành kế hoạch triển khai thi hành các luật sửa đổi trong lĩnh vực tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và khoa học công nghệ; phê duyệt chương trình khuyến khích doanh nghiệp tư nhân đầu tư hạ tầng viễn thông và hạ tầng số quốc gia đến năm 2030; ban hành quy hoạch phổ tần số vô tuyến điện quốc gia.

Bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đối với phát triển kinh tế - xã hội; cùng quy trình xét chọn sáng kiến đột phá và kế hoạch triển khai thi hành Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.

Đây là những văn bản có ý nghĩa định hướng, giúp lượng hóa đóng góp của khoa học và công nghệ trong từng ngành, từng địa phương, đồng thời thúc đẩy hiệu quả đầu tư công cho nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.

Ở cấp Bộ, Bộ KH&CN đã ban hành 5 thông tư hướng dẫn chuyên ngành về kiểm toán kỹ thuật đối với chữ ký điện tử và dịch vụ tin cậy; hướng dẫn đánh giá sơ bộ an toàn hạt nhân cho địa điểm nhà máy điện hạt nhân trong giai đoạn quyết định chủ trương đầu tư.

Quy định về trình tự phê duyệt quy hoạch kho số viễn thông và tài nguyên Internet; quy định về quản lý, kết nối và chia sẻ dữ liệu trên hệ thống thông tin quốc gia về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, hướng dẫn xác định vị trí việc làm chuyên trách về chuyển đổi số.

Các văn bản này, theo ông Phương, đã góp phần hoàn thiện khung pháp lý, chuẩn hóa quy trình kỹ thuật và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Cuộc họp báo thường kỳ có sự tham gia của đại diện lãnh đạo nhiều cơ quan thuộc Bộ KH&CN.

Kỳ vọng tạo bước đột phá trong quản lý, thu hút nhân tài

Một điểm đáng chú ý khác là Nghị định 264 về đầu tư tài chính và quỹ đầu tư mạo hiểm. Cơ chế mới này cho phép huy động nguồn vốn tư nhân vào các dự án nghiên cứu – phát triển có rủi ro cao nhưng tiềm năng lớn, thay vì chỉ dựa vào ngân sách Nhà nước như trước đây.

Đây được xem là bước đột phá để thúc đẩy đổi mới sáng tạo theo mô hình đối tác công – tư, khuyến khích doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào công nghệ mới.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Hoàng Phương cho biết chủ trương hiện nay là giao cho doanh nghiệp trong nước triển khai các "bài toán lớn" của Nhà nước, qua đó vừa giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực tự chủ, vừa tạo đầu ra cho các sản phẩm, dịch vụ công nghệ "Make in Vietnam".

Thời gian tới, Bộ KH&CN sẽ tiếp tục hoàn thiện các hướng dẫn chi tiết, đặc biệt là cơ chế "sandbox" – thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực công nghiệp và công nghệ số. Khi hành lang pháp lý được ban hành, doanh nghiệp sẽ có điều kiện thuận lợi hơn để thử nghiệm, ứng dụng và nhân rộng các mô hình công nghệ mới.

Tổng thể, những chính sách mới được ban hành trong năm 2024-2025 được kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá trong quản lý, thu hút nhân tài và phát triển doanh nghiệp công nghệ Việt Nam, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên chuyển đổi số.

Về nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới, trong tháng 11, Bộ KH&CN cho biết sẽ tập trung hoàn thiện 5 dự án Luật trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 10, gồm: Luật Chuyển đổi số, Luật Công nghệ cao (sửa đổi), Luật sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ, Luật sửa đổi Luật Chuyển giao công nghệ và Luật Trí tuệ nhân tạo.

Đồng thời, tháng 11, Bộ tiếp tục đẩy nhanh tiến độ xây dựng các nghị định và thông tư hướng dẫn thi hành những Luật đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9. Hoàn thiện các dự thảo Nghị định về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử; quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa; phát triển công nghiệp công nghệ số và khu công nghệ số tập trung; quản lý chất lượng sản phẩm, dịch vụ Halal; cùng các quy định sửa đổi điều kiện hoạt động của tổ chức kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo.

VIẾT THỊNH