Bổ sung cụm công nghiệp, cụm công nghiệp làng nghề vào địa bàn ưu đãi đầu tư

Minh bạch quy định về chuyển thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư

Góp ý vào dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), các đại biểu đều thống nhất với sự cần thiết phải sửa đổi luật này như tờ trình của Chính phủ nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của đảng về đầu tư, phát triển kinh tế tư nhân, phù hợp với quản lý chính quyền địa phương hai cấp. Đồng thời, khắc phục những hạn chế nhằm khai thác hiệu quả nguồn lực xã hội, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành và pháp luật quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Xuân Quý

Về ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện (Điều 6), ĐBQH Trần Văn Tiến (Phú Thọ) cho biết: tại điểm đ, khoản 6 quy định các yêu cầu khác mà cá nhân, tổ chức kinh tế phải đáp ứng để thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh mà không cần phải có xác nhận bằng văn bản của cơ quan có thể quyền. Để minh bạch về thủ tục hành chính, tránh gây phiền hà, sách nhiễu, đại biểu đề nghị cần quy định cụ các yêu cầu khác là những yêu cầu gì để thống nhất trong triển khai thực hiện.

Về việc bổ sung ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh liên quan đến môi trường và bảo vệ trẻ em (Điều 6), ĐBQH Cầm Hà Chung (Phú Thọ) cho rằng, quy định như vậy là phù hợp với việc kế thừa danh mục ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh hiện hành, nhưng thực tế cho thấy còn một số lĩnh vực mới phát sinh chưa được quy định rõ. Đặc biệt là hoạt động nhập khẩu, xử lý chất thải điện tử không qua kiểm định, tái chế theo quy chuẩn môi trường, và sản xuất, kinh doanh đồ chơi, trò chơi có nội dung độc hại, bạo lực, phản văn hóa, ảnh hưởng xấu đến nhân cách trẻ em.

Cử tri nhiều địa phương kiến nghị bổ sung những lĩnh vực này vào danh mục cấm, nhằm bảo đảm phù hợp với cam kết quốc tế về phát triển bền vững, cũng như định hướng Nghị quyết số 50-NQ/TW của Bộ Chính trị. Do đó, đại biểu đề nghị, ban soạn thảo tiếp thu, bổ sung 2 nhóm ngành nghề nói trên vào Điều 6 để bảo đảm tính đầy đủ và bao quát trong quản lý đầu tư kinh doanh, đặc biệt trong lĩnh vực môi trường và bảo vệ quyền trẻ em.

ĐBQH Trần Văn Tiến (Phú Thọ) phát biểu. Ảnh: Xuân Quý

Tại điểm a khoản 2, Điều 16 về ngành, nghề ưu đãi đầu tư và địa bàn ưu đãi đầu tư có quy định, địa bàn ưu đãi đầu tư gồm địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn. Theo đại biểu Trần Văn Tiến, quy định như vậy rất khó xác định, bởi hôm nay địa bàn thuộc đối tượng ưu đãi nhưng thời gian sau địa bàn đó có thể không thuộc địa bàn được ưu đãi hoặc phát sinh địa bàn mới. Do vậy, đề nghị bổ sung 1 khoản giao Chính phủ quy định để phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội theo từng giai đoạn.

ĐBQH Cầm Hà Chung (Phú Thọ) phát biểu. Ảnh: Xuân Quý

Đối với việc mở rộng ngành, nghề và địa bàn ưu đãi đầu tư - tạo động lực cho phát triển địa phương (Điều 16), đại biểu Cầm Hà Chung (Phú Thọ) cho rằng, hiện nay, cụm công nghiệp và cụm công nghiệp làng nghề đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn, tạo việc làm cho người dân, nhưng chưa được liệt kê trong danh mục địa bàn ưu đãi. Do đó, đại biểu đề nghị bổ sung cụm công nghiệp và cụm công nghiệp làng nghề vào nhóm địa bàn ưu đãi đầu tư. Điều này không chỉ giúp phân bổ nguồn lực đồng đều hơn giữa các vùng mà còn khuyến khích doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ sản xuất chuyển đổi sang mô hình sản xuất chính quy, xanh và bền vững.

Bổ sung tỷ lệ hỗ trợ của quỹ hỗ trợ đầu tư dành cho các doanh nghiệp

Về việc thành lập Quỹ hỗ trợ đầu tư, đại biểu Lê Đào An Xuân (Đắk Lắk) đề nghị, cơ quan soạn thảo cân nhắc, đánh giá lại sự hình thành cũng như dự kiến cơ chế hoạt động của các quỹ này trong thời gian tới như thế nào để tránh trùng lặp. Bên cạnh đó, trong quy định cần bổ sung tỷ lệ hỗ trợ của quỹ hỗ trợ đầu tư dành cho các doanh nghiệp trong nước. Như vậy các hướng dẫn chi tiết của Chính phủ sau khi Luật được ban hành sẽ có định hướng rõ ràng và doanh nghiệp trong nước cũng nhận được sự cam kết của Chính phủ trong lĩnh vực đầu tư.

ĐBQH Lê Đào An Xuân (Đắk Lắk) phát biểu. Ảnh: Xuân Quý

Góp ý về các dự án thuộc diện chấp thuận chủ trương đầu tư (Điều 25), đại biểu Lê Đào An Xuân cho biết, tại khoản 11 quy định “dự án đầu tư xây dựng nhà ở (để bán, cho thuê, cho thuê mua), khu đô thị không phân biệt quy mô sử dụng đất hoặc quy mô dân số, trừ trường hợp dự án đầu tư thông qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư”.

Đại biểu khẳng định, thời gian qua, lĩnh vực bất động sản được Quốc hội, Chính phủ đặc biệt quan tâm với mục tiêu tạo thêm nhiều chỗ ở cho người dân với giá phải chăng. Do đó, để tiết giảm thủ tục hành chính cho lĩnh vực này, đại biểu đề nghị, đối với những dự án xây dựng nhà ở quy mô nhỏ không cần phải thực hiện thủ tục chấp thuận đầu tư mà chỉ những dự án lớn như xây dựng khu đô thị từ 5ha trở lên mới cần phải thực hiện thủ tục này. Qua đó sẽ thúc đẩy được nhiều hơn nữa các dự án nhà ở thu nhập thấp dành cho người dân.

Về thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư (Điều 25, Điều 26, Điều 27), dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung quy định về thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư theo hướng: Thu hẹp và làm rõ phạm vi các dự án phải thực hiện chấp thuận chủ trương; quy định rõ ngoại lệ về việc không thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư; tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư; sửa đổi, bổ sung quy định về thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Chủ tịch UBND cấp tỉnh thay cho UBND cấp tỉnh (khoản 3 Điều 26); tiếp tục đơn giản hóa thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư.

ĐBQH Thái Quỳnh Mai Dung (Phú Thọ) phát biểu. Ảnh: Xuân Quý

ĐBQH Thái Quỳnh Mai Dung (Phú Thọ) nhận thấy, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư là thủ tục cần thiết trong quản lý hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam, nhằm bảo đảm sự kiểm soát hợp lý giữa phát triển kinh tế và yêu cầu quản lý nhà nước, đồng thời nâng cao tính minh bạch, hiệu quả, phân cấp hợp lý và tránh rủi ro hệ thống. Việc sửa đổi, bổ sung để hoàn thiện quy định này nhằm tháo gỡ các khó khăn vướng mắc và đẩy nhanh quá trình thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với quy định của pháp luật có liên quan.

Tuy nhiên, về quy định chuyển thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư từ UBND cấp tỉnh (có tính tập thể) cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh (là quyết định của cá nhân), mặc dù đây là một quy định phù hợp với chủ trương phân cấp, phân quyền, tăng tính chủ động, trách nhiệm của cá nhân, giúp rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, tăng tính linh hoạt…, nhưng cần nghiên cứu có các cơ chế kiểm soát bảo đảm minh bạch, rõ ràng, tránh lạm quyền; đồng thời bảo đảm phù hợp với thẩm quyền phê duyệt quy hoạch trong dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) và dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn (đang dự kiến trình Quốc hội xem xét cho ý kiến thông qua tại Kỳ họp thứ Mười).

Về bảo đảm thực hiện dự án đầu tư (Điều 31), một trong những giải pháp để thực hiện đầu tư là đề nghị doanh nghiệp phải ký quỹ đầu tư. Tuy nhiên, đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo việc ký quỹ sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp. Bởi, khả năng tiếp cận nguồn tín dụng và khả năng chứng minh tính hiệu quả cho dự án của mình sẽ khó khăn. Một số đại biểu đề nghị, cơ quan soạn thảo rà soát thêm cơ chế đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ và các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo để có chính sách khởi nghiệp đầu tư ngoài hình thức ký quỹ để thúc đẩy các dự án này được phát triển.

Trần Tâm