Bộ Tài chính rút đề xuất thuế 20% từng lần chuyển nhượng bất động sản
Trong dự thảo mới nhất gửi Bộ Tư pháp để thẩm định Dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Bộ Tài chính đã chính thức rút đề xuất tính thuế suất 20% trên thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản theo từng lần giao dịch.
Trước đó, đề xuất này từng gây nhiều tranh cãi do lo ngại làm gia tăng gánh nặng thuế, ảnh hưởng đến thị trường và người dân.
Cụ thể, phương án bị rút bỏ là tính thuế thu nhập cá nhân 20% trên phần chênh lệch giữa giá bán và giá mua (sau khi trừ chi phí liên quan), hoặc tính trực tiếp trên giá bán theo thời gian nắm giữ nếu không xác định được giá vốn. Mức thuế dự kiến trước đó là 10% nếu chuyển nhượng trong vòng 2 năm, giảm dần còn 2% nếu nắm giữ trên 10 năm hoặc bất động sản thừa kế.
Theo Bộ Tài chính, việc áp dụng mức thuế dựa trên thu nhập thực tế nhằm phản ánh đúng bản chất kinh tế của giao dịch, tương tự cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, để triển khai cần có hệ thống cơ sở dữ liệu đồng bộ, minh bạch về giao dịch bất động sản và hạ tầng công nghệ đủ mạnh để quản lý. Ngoài ra, các điều kiện về hóa đơn, chứng từ xác minh chi phí cũng là yếu tố bắt buộc để xác định đúng thu nhập chịu thuế.
Bộ Tài chính thừa nhận thời gian qua, tình trạng kê khai giá chuyển nhượng thấp hơn thực tế khá phổ biến, gây thất thu ngân sách. Vì vậy, nhiều ý kiến cho rằng cần có cơ chế kiểm soát và đánh thuế hợp lý hơn đối với các hoạt động đầu cơ bất động sản - như sở hữu nhiều tài sản trong thời gian ngắn, gây nhiễu thị trường.
Một số quốc gia cũng đã áp dụng các chính sách thuế để kiểm soát đầu cơ nhà đất. Chẳng hạn, tại Đức, cá nhân bị đánh thuế thu nhập từ bất động sản với thuế suất 14% đến 42%, trừ khi tài sản được sở hữu trên 10 năm hoặc không mang tính chất kinh doanh. Tại San Francisco (Mỹ), cá nhân bán bất động sản trong 5 năm sẽ bị đánh thuế chuyển nhượng lũy tiến, từ 24% xuống 14% tùy thời gian nắm giữ. Singapore thì áp thuế lên đến 100% nếu mua và bán lại bất động sản trong năm đầu tiên, giảm dần xuống 25% sau 3 năm.
Dù rút đề xuất gây tranh cãi, Bộ Tài chính khẳng định vẫn sẽ tiếp tục nghiên cứu các công cụ thuế nhằm quản lý hiệu quả thị trường bất động sản, hạn chế đầu cơ, tăng minh bạch và đảm bảo công bằng trong nghĩa vụ thuế. Việc hoàn thiện chính sách sẽ được tiến hành song song với cải cách dữ liệu, đồng bộ hệ thống thông tin đất đai và nhà ở, cũng như sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan.
