Bộ Tài chính sẵn sàng hỗ trợ doanh nghiệp hợp tác PPP phát triển khoa học công nghệ
Lãnh đạo Bộ Tài chính khuyến khích doanh nghiệp tiên phong, đồng thời bày tỏ sẵn sàng hỗ trợ triển khai mô hình hợp tác công tư trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số hiệu quả.
Bộ Tài chính đang tiếp tục hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định cơ chế, chính sách hợp tác công tư (PPP) trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Để triển khai hoạt động hợp tác công tư trong lĩnh vực khoa học công nghệ, dự thảo Nghị định quy định ba hình thức chính. Thứ nhất là hợp tác công tư theo pháp luật về PPP. Thứ hai là hợp tác công tư theo hình thức liên doanh, liên kết theo quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng tài sản công. Thứ ba là các hình thức hợp tác công tư khác, bao gồm hợp tác ba bên, hợp tác nghiên cứu - phát triển, hợp tác đổi mới sáng tạo và tài trợ nghiên cứu.
Thứ trưởng Trần Quốc Phương phát biểu tại hội nghị lấy ý kiến về dự thảo Nghị định quy định cơ chế, chính sách hợp tác công tư (PPP) trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được tổ chức chiều 21/6.
Về cơ chế đặc thù và chấp nhận rủi ro áp dụng cho dự án PPP trong lĩnh vực khoa học công nghệ, dự thảo quy định các chính sách hỗ trợ, ưu đãi và bảo đảm đầu tư cụ thể như sau: Nhà nước có thể tham gia vốn đến 70% tổng mức đầu tư dự án để hỗ trợ xây dựng công trình, chi trả bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư và xây dựng công trình tạm. Đồng thời, cho phép áp dụng mức chia sẻ 100% phần chênh lệch giảm giữa doanh thu thực tế và doanh thu trong phương án tài chính khi doanh thu thực tế thấp hơn, theo quy định tại khoản 2 Điều 82 Luật PPP. Ngoài ra, cơ chế chấm dứt hợp đồng trước thời hạn được áp dụng nếu doanh thu thực tế thấp hơn 50% doanh thu trong phương án tài chính theo yêu cầu của nhà đầu tư.
Đặc biệt, các dự án PPP có hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được áp dụng cơ chế chấp nhận rủi ro theo Nghị quyết số 193/2025/QH15, bao gồm miễn trách nhiệm dân sự khi gây thiệt hại cho Nhà nước và không phải hoàn trả kinh phí ngân sách nếu kết quả nghiên cứu không như dự kiến, với điều kiện tuân thủ đầy đủ quy trình.
Nội dung hợp đồng dự án PPP được xây dựng phù hợp với quy định pháp luật, có bổ sung các điều khoản đặc thù dành cho dự án trong lĩnh vực khoa học công nghệ, nhằm đảm bảo trách nhiệm rõ ràng giữa các bên ký kết.
Ảnh: Minh họa
Chia sẻ về quá trình xây dựng dự thảo Nghị định quy định cơ chế, chính sách hợp tác công tư (PPP) trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tại hội nghị lấy ý kiến diễn ra chiều nay, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương cho biết, Cục Quản lý Đấu thầu đã nghiêm túc tiếp thu đầy đủ các góp ý để hoàn thiện dự thảo nghị định, đảm bảo tính khả thi, minh bạch và đồng bộ với các luật liên quan sẽ có hiệu lực trong thời gian tới. Các quy định mới tại dự thảo, với cách tiếp cận đột phá về tư duy, sẽ tháo gỡ kịp thời nhiều vướng mắc lâu nay trong công tác nghiên cứu khoa học.
Nêu thêm quan điểm, Thứ trưởng nhấn mạnh, trong hợp tác công tư cần phân biệt rõ vốn đầu tư thương mại của doanh nghiệp và vốn đầu tư công. PPP là hình thức nhà nước tham gia bằng ngân sách nhà nước. Giữa doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân có thể hợp tác theo hợp đồng thương mại, nhưng khi liên quan đến vốn nhà nước thì cần lưu ý các quy định riêng.
Nhà nước tham gia hợp tác theo ba khía cạnh chính: đầu tư trực tiếp vào các dự án cần thiết và kêu gọi tư nhân cùng tham gia; hỗ trợ doanh nghiệp sáng tạo gặp khó khăn tài chính thông qua PPP, hợp tác kinh doanh hoặc sử dụng tài sản công; và hợp tác với doanh nghiệp lớn dựa trên nguyên tắc chia sẻ lợi ích.
Nếu dự án chỉ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp mà không có lợi ích cho nhà nước thì việc hợp tác sẽ rất khó khăn. Do đó, lãnh đạo Bộ Tài chính đề nghị các đơn vị cần phân tích kỹ để lựa chọn hình thức đầu tư phù hợp. Luật và nghị định trao quyền cho chủ đầu tư lựa chọn hình thức đầu tư phù hợp, không bắt buộc nhà nước phải tham gia nếu thấy không hiệu quả, và ngược lại.
Thứ trưởng cũng nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp và đơn vị nghiên cứu còn bỡ ngỡ với mô hình PPP trong lĩnh vực khoa học công nghệ do đây là lần đầu triển khai. Vì vậy, rất mong các đơn vị tiên phong trong lĩnh vực này. Cục Quản lý Đấu thầu và Bộ Tài chính sẵn sàng đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình triển khai dự án tiên phong, đảm bảo thực hiện đúng quy định./.
