Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh nói về việc khai thác và sử dụng cát biển
Giải đáp nội dung chất vấn của đại biểu Quốc hội về phương án sử dụng cát biển để thực hiện các dự án, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cho biết, trữ lượng rất lớn và hiện nay cát biển đã được sử dụng san lấp và sử dụng trong các khu kinh tế, khu công nghiệp và các dự án ven biển.
Sáng 4/6, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh là người đầu tiên trả lời chất vấn trước Quốc hội về các vấn đề liên quan lĩnh vực Tài nguyên và Môi trường.
Phát biểu mở đầu, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cảm ơn Quốc hội đã tạo điều kiện để ông được giải trình các vấn đề mà cử tri và nhân dân quan tâm.
Báo cáo một số vấn đề liên quan nội dung chất vấn, ông Đặng Quốc Khánh cho biết, Bộ Tài nguyên và Môi trường phụ trách một lĩnh vực đa ngành, rất rộng, có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội. Nhiều lĩnh vực liên quan trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp, trong đó có nhiều vấn đề rất nhạy cảm.
Theo Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, bên cạnh các kết quả đạt được, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế mà ngành cần tập trung khắc phục để thực hiện tốt hơn nữa chức năng, nhiệm vụ được giao, đáp ứng tin tưởng, mong đợi của cử tri, nhân dân cả nước.
“Với tinh thần trách nhiệm cao nhất, nghiêm túc, thẳng thắn, cầu thị, việc trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội là cơ hội để Bộ có thể trao đổi những vấn đề liên quan đến cơ chế, chính sách, thực trạng hiện nay, đồng thời nhìn rõ hơn những tồn tại, hạn chế, trách nhiệm của Bộ, ngành, đề ra những giải pháp để tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước, sử dụng hiệu quả tài nguyên khoáng sản, tài nguyên biển, đảm bảo an ninh nguồn nước, thích ứng với biến đổi khí hậu…”, ông Khánh bày tỏ.
Tại phiên chất vấn, đại biểu Đặng Bích Ngọc (Đoàn tỉnh Hòa Bình) nêu: Thời gian qua, nhằm giải quyết khó khăn trong khai thác khoáng sản, nhất là vật liệu san lấp các công trình giao thông trọng điểm, Quốc hội đã cho phép áp dụng cơ chế đặc thù để xử lý vấn đề này. Để giải quyết căn cơ vướng mắc trên, đề nghị Bộ trưởng cho biết cần luật hóa nội dung này thế nào nhằm đảm bảo yêu cầu quản lý nhà nước, tạo sự thống nhất, chủ động cho chính quyền địa phương tổ chức thực hiện?
Quan tâm giải pháp về nguyên vật liệu cho các dự án đặc biệt quan trọng, đại biểu Trần Kim Yến (Đoàn TP. Hồ Chí Minh) cho biết: Trong bối cảnh thiếu cát sông để thực hiện các dự án, nhất là các dự án đặc biệt quan trọng thì phương án dùng cát biển để thay thế là một hướng tìm kiếm. Tuy nhiên, việc thay thế có điều kiện khi mà chưa đáp ứng thì triển khai đại trà sẽ đánh cược với môi trường. Đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp trước mắt và lâu dài để có đủ nguyên vật liệu cho các dự án nhưng không làm ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, đảm bảo được an ninh nguồn nước?
Trả lời câu hỏi của đại biểu Đặng Bích Ngọc, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng chính phủ, sự đồng lòng của các địa phương, nên đến nay đã thực hiện cơ chế đặc thù về việc cấp vật liệu san lấp cho các dự án trọng điểm quốc gia, dự án đường cao tốc.
Chính phủ cũng ban hành các văn bản hướng dẫn triển khai; đồng thời chỉ đạo và Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành các hướng dẫn về vật liệu xây dựng cho các dự án, nhờ vậy đến nay, tiến độ của các dự án này đạt yêu cầu đề ra.
Để luật hóa việc này, theo Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, năm 2010, quy trình cấp mỏ cũng giống như cấp mỏ kim loại quý. Theo đó, quy trình chưa được phân loại, phân nhóm. Hiện nay, để xử lý, Bộ đã đề xuất Chính phủ trình Quốc hội Luật Địa chất khoáng sản, theo đó phân loại 4 nhóm khoáng sản.
Gồm: Nhóm 1 là kim loại quý, nhóm 2 là vật liệu xây dựng cao cấp, chế biến sâu, nhóm 3 là vật liệu xây dựng thông thường, nhóm thứ 4 là đá, sỏi. Trong đó, phân cấp triệt để nhóm 3, nhóm 4 cho địa phương và dự thảo là không phải cấp phép mỏ mà đăng ký, nộp nghĩa vụ thuế theo quy định.
Đối với nội dung chất vấn của đại biểu Trần Kim Yến về phương án sử dụng cát biển, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, việc sử dụng vật liệu cát cho các dự án trọng điểm quốc gia, đặc biệt là đường cao tốc rất khó khăn.
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo bộ, ngành liên quan nghiên cứu sử dụng cát biển. Hiện nay, dự án thí điểm của Bộ Giao thông vận tải đang tiến hành san lấp và xây dựng đường giao thông. Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao nhiệm vụ đánh giá trữ lượng khu vực để lấy cát biển.
Thời gian qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã hoàn thành đánh giá trữ lượng khu vực Sóc Trăng, với trữ lượng có thể lấy ngay là 145 triệu mét khối. Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, trữ lượng rất lớn và hiện nay cát biển đã được sử dụng san lấp và sử dụng trong các khu kinh tế, khu công nghiệp và các dự án ven biển.
Lo ngại của đại biểu về nguy cơ nhiễm mặn, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định, cần đánh giá tác động môi trường, tốt nhất sử dụng ở khu vực đã nhiễm mặn. Tùy theo công trình, dự án sẽ được đánh giá tác động, với nguyên tắc không được để ảnh hưởng đến nước mặt. Bộ Xây dựng sẽ có quy trình cụ thể về từng công trình xây dựng.