Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Tỉnh Kon Tum cần khẩn trương thực hiện các quy hoạch ngành về năng lượng, khoáng sản
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu 5 giải pháp trọng tâm để ngành Công Thương tỉnh Kon Tum phát triển và thúc đẩy kinh tế địa phương tăng trưởng thời gian tới.
Kinh tế tăng trưởng tích cực nhưng lĩnh vực Công Thương còn những khó khăn, hạn chế
Phát biểu kết luận buổi làm việc với tỉnh Kon Tum, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đánh giá cao những kết quả phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Kon Tum trong thời gian qua. Đồng thời chỉ ra, lĩnh vực Công Thương tỉnh vẫn còn những hạn chế, khó khăn, thách thức.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, là một tỉnh miền núi, tỉnh Kon Tum có vị trí chiến lược quan trọng về an ninh – quốc phòng; tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng và có bản sắc văn hóa đặc trưng lâu đời của đồng bào các dân tộc vùng Tây Nguyên.
Với những lợi thế có gần 300 km đường biên với 2 nước bạn Lào và Campuchia; có Cửa khẩu quốc tế Bờ Y - nằm ở vị trí chiến lược ngã ba Đông Dương, trong vùng lõi Khu vực tam giác phát triển Việt Nam - Lào – Campuchia; là điểm kết nối, trung chuyển trên trục Đông - Tây… nên Kon Tum có thế mạnh phát triển mạnh các ngành, lĩnh vực về: Giao thương hàng hóa, dịch vụ logistis, kinh tế biên mậu, nông nghiệp giá trị cao gắn với các sản phẩm đặc thù; du lịch sinh thái, du lịch văn hóa; năng lượng tái tạo.
Thời gian qua, kinh tế tỉnh Kon Tum đã chuyển dịch theo hướng tăng dần các ngành phi nông nghiệp. Đặc biệt, trong 6 tháng đầu năm 2024, các chỉ số chính trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại của tỉnh đều có mức tăng trưởng cao hơn mức tăng chung của cả nước và cùng kỳ năm trước. Tổng sản phẩm GRDP tăng 6,47% (cả nước tăng 6,42%), đứng thứ nhất trong vùng và thứ 30 cả nước; chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 9,57% (cả nước tăng 7,72%), đứng thứ nhất trong vùng và thứ 28 cả nước. Tổng mức bán lẻ hàng hóa, dịch vụ tăng 12,1% (cả nước tăng 8,6%), đứng thứ tư trong Vùng và thứ 51 cả nước; Số doanh nghiệp thành lập mới tăng 16,42% so với cùng kỳ…
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, lĩnh vực Công Thương tỉnh Kon Tum vẫn còn những hạn chế, khó khăn, thách thức cần tập trung khắc phục, trong đó lớn nhất là hạ tầng giao thông kết nối liên vùng còn khó khăn. Sản xuất công nghiệp quy mô còn nhỏ, thiếu tính đột phá (nhất là trong công nghiệp chế biến), chưa thu hút được các dự án sản xuất quy mô lớn có tính động lực, lan tỏa, thúc đẩy các ngành khác phát triển. Quy mô xuất khẩu còn khiêm tốn; cơ cấu mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là hàng thô, sơ chế, giá trị gia tăng thấp. Thị trường nội địa sức mua thấp. Hệ thống phân phối, hạ tầng thương mại phát triển chưa đồng đều và còn hạn chế. Kinh tế cửa khẩu chưa phát triển tương xứng với tiềm năng. Hạ tầng dịch vụ logistics chưa được đầu tư xứng tầm với vai trò là trung tâm trung chuyển, kho vận quy mô vùng và quốc tế.
Khẩn trương thực hiện các quy hoạch ngành về năng lượng, khoáng sản
Để ngành Công Thương phát triển và thúc đẩy kinh tế tăng trưởng trong thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị tỉnh Kon Tum chú trọng 5 giải pháp trọng tâm.
Trước hết, Tỉnh Kon Tum cần tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác quán triệt, tuyên truyền, triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 và những năm tiếp theo, nhất là một số chính sách mới có hiệu lực thi hành. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đặc biệt là tập trung rà soát tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của những dự án trọng điểm đang triển khai trên địa bàn; tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động sản xuất.
Thứ hai, chủ động rà soát, trình Chính phủ phê duyệt điều chỉnh, bổ sung quy hoạch tỉnh (nếu cần), bảo đảm phù hợp, liên thông với Quy hoạch tổng thể quốc gia, Quy hoạch vùng và các Quy hoạch ngành quốc gia. Rà soát, bổ sung Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phù hợp với Quy hoạch tỉnh, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ để tiếp nhận, triển khai các dự án đầu tư, tạo dư địa, động lực tăng trưởng mới.
Thứ ba, khẩn trương triển khai thực hiện các Quy hoạch ngành quốc gia thuộc lĩnh vực năng lượng, khoáng sản trên địa bàn. Theo đó, đến năm 2030, trên địa bàn tỉnh đã được quy hoạch 44 dự án nguồn điện (gồm 2 dự án điện gió trên bờ; 42 dự án thủy điện nhỏ); 5MW điện sinh khối; 7MW điện mặt trời mái nhà; 16 dự án lưới điện, 17 điểm mỏ khoáng sản (vàng, đồng, sắt, khoáng nóng ...).
Tăng cường quản lý chặt chẽ quỹ đất dành cho Quy hoạch năng lượng và khoáng sản; đẩy nhanh tiến độ lựa chọn nhà đầu tư đủ năng lực để triển khai, bảo đảm đưa các dự án vào vận hành đúng tiến độ theo quy hoạch đã được phê duyệt.
Thứ tư, đẩy mạnh cơ cấu lại ngành công nghiệp theo hướng hiện đại, nâng cao đóng góp của sản xuất công nghiệp trong GRDP địa phương. Trong đó, cần tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung các cơ chế chính sách của địa phương, bảo đảm đồng bộ, khả thi; đồng thời, áp dụng linh hoạt các mô hình đầu tư có hiệu quả (như đầu tư công-quản trị tư, đầu tư tư - sử dụng công…) để huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông, hạ tầng Khu kinh tế khu cụm công nghiệp.
Ưu tiên thu hút đầu tư phát triển các ngành công nghiệp chủ lực, có lợi thế cạnh tranh, như công nghiệp chế biến nông - lâm sản, dược liệu, nhất là phát triển công nghiệp chế biến sâu sâm Ngọc Linh theo chuỗi từ sản xuất, trồng thu hoạch, chế biến và phân phối, nhằm đa dạng hóa sản phẩm, tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị gia tăng cao.
Chú trọng phát triển năng lượng sạch và phát triển công nghiệp hỗ trợ gắn với lợi thế sẵn có của địa phương để phục vụ các ngành công nghiệp thuộc các lĩnh vực như: cao su, nhựa, linh kiện điện tử, da giày…. Đẩy mạnh phát triển dịch vụ logistic và các lĩnh vực có tính kết nối trong chuỗi giá trị với các tỉnh, thành phố lân cận để phát huy lợi thế về địa kinh tế của Kon Tum.
Có cơ chế tạo quỹ đất sạch, quy mô đủ lớn để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài có tiềm lực về tài chính, công nghệ; có cơ chế, lộ trình nội địa hóa nguyên liệu, dây truyền sản xuất và phát triển mạng lưới doanh nghiệp vệ tinh nhằm từng bước phát triển phát triển các ngành công nghiệp hiện đại và các ngành công nghiệp có tính nền tảng (như công nghiệp cơ khí, chế tạo, chế biến, sửa chữa động cơ phục vụ công nghiệp chế biến, hóa chất...), tạo nền tảng vững chắc và đóng vai trò chủ chốt, dẫn dắt phát triển kinh tế địa phương
Chủ động nghiên cứu, hướng dẫn các đối tượng liên quan tham gia thị trường hoán đổi chứng chỉ carbon, phát huy thế mạnh rừng và sản xuất nông nghiệp xanh của tỉnh.
Trong định hướng xuất khẩu phải chú ý đến quy định chống phá rừng của châu Âu (EUDR), tỉnh Kon Tum có 3 mặt hàng chủ đạo bị ảnh hưởng bởi quy định này là cà phê, cao su, gỗ và các sản phẩm từ gỗ.
Thứ năm, đề nghị tỉnh chú trọng rà soát Quy hoạch vùng trồng, vùng nuôi, áp dụng quy trình, công nghệ sản xuất đạt chuẩn để đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu chính ngạch. Đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu hàng hóa. Chú trọng phát triển hạ tầng thương mại; đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới; quảng bá sản phẩm của doanh nghiệp và tận dụng hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do Việt Nam đã ký kết.
Tại buổi làm việc, UBND tỉnh Kom Tum đã nêu 7 kiến nghị, thuộc các lĩnh vực năng lượng, khoáng sản và logistics... Đại diện các đơn vị thuộc Bộ Công Thương đã trao đổi, giải đáp cơ bản các kiến nghị của tỉnh. Một số kiến nghị khác liên quan đến chức năng của các Bộ, ngành khác và của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương sẽ tổng hợp, chuyển đến các Bộ, ngành liên quan để xem xét, giải quyết theo thẩm quyền.