Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng: 'Muốn thành đại học nghiên cứu, không thể sống bằng học phí'
Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ chia sẻ những yếu tố cốt lõi giúp Học viện Nông nghiệp Việt Nam vươn lên trở thành một trung tâm nghiên cứu thực thụ, gắn kết với doanh nghiệp và tạo ra tác động kinh tế.
Chiều 21/6, tại Hội nghị khoa học về Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số, tổ chức tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã chia sẻ những suy nghĩ và quan điểm quan trọng về tương lai của Học viện. Ông đặt ra một câu hỏi quan trọng: “Trong tăng trưởng của ngành nông nghiệp, Học viện Nông nghiệp đóng góp bao nhiêu?”.
Đây không chỉ là câu hỏi, mà là lời mời gọi tất cả các cán bộ, giảng viên, nhà nghiên cứu và sinh viên của Học viện suy ngẫm, xác định lại vị trí và vai trò của mình trong việc thúc đẩy ngành nông nghiệp phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu.
Đại học nghiên cứu không thể sống bằng học phí
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã nhấn mạnh một quan điểm rất rõ ràng và mạnh mẽ: Để trở thành đại học nghiên cứu, không thể dựa vào học phí và ngân sách nhà nước. Ông cho rằng, một trường đại học nghiên cứu cần có một cơ chế tài chính bền vững hơn, với nguồn thu chủ yếu từ hoạt động nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và hợp tác với doanh nghiệp.

Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại Hội nghị.
“Khi nào nguồn thu từ doanh nghiệp đặt hàng chiếm 70%, khi đó Học viện mới thực sự đứng vững trên mảnh đất của khoa học”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.
Bộ trưởng khẳng định, trong thời đại hiện nay, các trường đại học không thể chỉ “sống” bằng học phí mà phải trở thành một phần của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Theo đó, trường đại học phải làm nghiên cứu, sản xuất, chuyển giao và thương mại hóa sản phẩm. Việc chuyển giao công nghệ và tạo ra giá trị từ nghiên cứu là yếu tố quan trọng để các trường đại học có thể phát triển bền vững.
Nghiên cứu phải giải quyết vấn đề thực tiễn
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng chia sẻ quan điểm về nghiên cứu khoa học trong các trường đại học. Ông cho rằng, nghiên cứu không chỉ để công bố kết quả khoa học, mà phải gắn liền với nhu cầu thực tiễn, giải quyết các vấn đề cụ thể của ngành, của quốc gia và của địa phương. Điều này đặc biệt quan trọng đối với ngành nông nghiệp – ngành đang đối diện với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, yêu cầu về an toàn thực phẩm và nhu cầu nâng cao năng suất.


Lãnh đạo và các nhà khoa học tại Hội nghị.
“Nghiên cứu phải giải quyết các vấn đề của ngành, của địa phương, của quốc gia, và quan trọng hơn hết là phải tạo ra tác động kinh tế”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Vì vậy, ông cũng đặc biệt nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp trong quá trình nghiên cứu và thương mại hóa. Những đề tài có sự đồng hành của doanh nghiệp sẽ có khả năng đi xa hơn, nhanh hơn và có giá trị thực tế cao hơn, vì chúng thường gần gũi với nhu cầu của thị trường.
Học viện cần chủ động kết nối với doanh nghiệp
Không chỉ dừng lại ở lý thuyết, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khuyến khích Học viện Nông nghiệp chủ động kết nối với doanh nghiệp ngay từ khi bắt đầu các nghiên cứu. Học viện không chỉ cần “tạo ra sản phẩm nghiên cứu” mà còn phải tìm cách chuyển giao công nghệ và tạo ra doanh thu từ các sản phẩm nghiên cứu.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng lắng nghe chia sẻ từ các nhà khoa học.
Bộ trưởng đề nghị, thay vì chờ đợi doanh nghiệp tìm đến, Học viện nên chủ động tiếp cận các doanh nghiệp, giới thiệu các kết quả nghiên cứu và hợp tác từ giai đoạn đầu. Đây sẽ là cơ hội để Học viện không chỉ nâng cao giá trị nghiên cứu mà còn tạo ra những sản phẩm có tính ứng dụng cao trong thực tế.
Học viện Nông nghiệp Việt Nam và những bước đi vững chắc
Trong bối cảnh đó, Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã và đang khẳng định mình là một cơ sở đào tạo và nghiên cứu lớn của đất nước. Hiện nay, Học viện đã đào tạo hơn 120.000 kỹ sư, 10.000 thạc sĩ và 600 tiến sĩ. Trường có hơn 29.000 sinh viên đại học, 800 học viên cao học và 100 nghiên cứu sinh. Với 43 ngành đào tạo đại học và 32 ngành đào tạo thạc sĩ và tiến sĩ, Học viện đang hướng đến mục tiêu không chỉ đào tạo nhân lực chất lượng cao mà còn phát triển nghiên cứu khoa học để giải quyết các vấn đề thực tiễn trong nông nghiệp và môi trường.

GS. TS Nguyễn Thị Lan - Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam phát biểu tại Hội nghị.
Theo GS. TS Nguyễn Thị Lan - Giám đốc Học viện, cho biết trường đang hợp tác chặt chẽ với hơn 200 doanh nghiệp trong nước và hơn 200 tổ chức quốc tế. Các hợp tác này tạo nền tảng vững chắc cho Học viện trong việc triển khai các hoạt động nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và phát triển mô hình nghiên cứu gắn với thực tế.
Học viện có hệ thống cơ sở vật chất hiện đại, phục vụ hiệu quả cho hoạt động nghiên cứu khoa học của giảng viên và sinh viên, gồm: 52 phòng thí nghiệm (trong đó có 6 phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn ISO), 82 mô hình khoa học và công nghệ, Bệnh viện Thú y, Bệnh viện Cây trồng… Đặc biệt, Học viện có Trung tâm Nghiên cứu xuất sắc và Đổi mới sáng tạo với 20 phòng thí nghiệm chuyên sâu, đây là nơi hoạt động của các nhóm Nghiên cứu tinh hoa, Nghiên cứu xuất sắc, Nghiên cứu mạnh.
Trong đó gần 40 nhóm Nghiên cứu mạnh phủ khắp các lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật, kinh tế - xã hội như: Giống và công nghệ chăn nuôi; Phát triển phần mềm và hệ thống thông minh; Máy và thiết bị nông nghiệp; Nấm ăn, nấm dược liệu; Công nghệ thực phẩm xanh và phát triển bền vững; Phát triển Du lịch và Ngoại ngữ; Thể chế chính sách và kinh doanh nông nghiệp và thực phẩm; Cấu trúc xã hội nông thôn; Chính sách nông nghiệp; Bảo vệ thực vật; Quản lý tổng hợp tài nguyên đất, nước và dinh dưỡng cây trồng; VSV-Bệnh truyền nhiễm; Dinh dưỡng thức ăn và Nuôi trồng thủy sản… Đây là các nhóm có mục tiêu tạo ra các sản phẩm đột phá cho ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn.