Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng: 'Tiền nhiều hay ít không quan trọng, cơ bản là cách cho'

Sáng 19-6, Quốc hội (QH) thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035. Đa số đại biểu (ĐB) bày tỏ sự cần thiết cần có chương trình này, tuy nhiên đề nghị làm rõ một số vấn đề liên quan đến nguồn lực đầu tư, rà soát để tránh trùng lắp với những chương trình khác.

ĐB Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) tại phiên thảo luận vào sáng 19-6. Ảnh: PHẠM THẮNG

Có vi phạm Luật Đầu tư, có trùng lắp không?

Thống nhất với sự cần thiết của chương trình, ĐB Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) dẫn thực tế các giai đoạn 2011-2016, 2016-2020 đã từng triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa với nguồn vốn hơn 5.000 tỉ đồng nhưng kết quả không được như mong muốn, chỉ giải ngân được hơn 3.000 tỉ hoặc hơn 1.000 tỉ đồng.

Ông cho rằng từ nguồn vốn đầu tư không đạt được thì mục tiêu cũng sẽ không đạt được như mong muốn về xây dựng chương trình. “Thực sự tôi thấy phân vân, áy náy về việc làm sao đúng, hồ sơ này đã đảm bảo tính khả thi và đã đúng với Luật Đầu tư công chưa?” - ĐB Hạ đặt câu hỏi.

ĐB Hạ khẳng định chương trình mục tiêu quốc gia là chương trình đầu tư công nên đương nhiên phải áp dụng Luật Đầu tư công, do đó các trình tự, thủ tục, quy trình liên quan của chương trình (tổng mức vốn và cơ cấu, nguồn lực thực hiện) cũng phải tuân thủ theo quy định của Luật Đầu tư công.

Chẳng hạn, muốn xây dựng nhà văn hóa cấp xã ở 10.549 xã trên cả nước thì phải rà soát thực trạng các nhà văn hóa tại các xã, nơi nào cần ưu tiên xây dựng, nơi nào cần sửa chữa… rồi tính toán mới ra mức đầu tư. Nếu chỉ đưa ra mức tổng dự kiến làm nhà văn hóa xã, xây dựng khu vui chơi giải trí là “sẽ hết ngần này tiền”, theo ĐB Hạ là chưa đúng với tinh thần Luật Đầu tư công.

ĐB Nguyễn Văn Huy (đoàn Thái Bình) đề nghị cần rà soát để tránh sự trùng lắp giữa chương trình này và các chương trình, dự án khác đã triển khai trước đây. “Qua nghiên cứu dự thảo chương trình, đối chiếu với ba chương trình mục tiêu quốc gia đang triển khai đều có nội dung đầu tư về phát triển văn hóa. Ngoài ra, dự thảo chương trình có sự trùng lắp với nhiều chương trình liên quan đến phát triển văn hóa do Thủ tướng ban hành” - ông Huy nói.

Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL Nguyễn Văn Hùng giải trình một số ý kiến của đại biểu tại phiên thảo luận ngày 19-6. Ảnh: PHẠM THẮNG

Hơn 500 định nghĩa về văn hóa

Giải trình sau đó về các vấn đề ĐB quan tâm đến chương trình, Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL Nguyễn Văn Hùng nói để xây dựng một chương trình mục tiêu quốc gia phát triển văn hóa không đơn giản vì nó rất rộng. “Đến thời điểm này có hơn 500 định nghĩa về văn hóa, chưa có một ngành hay lĩnh vực nào mà có nhiều định nghĩa như vậy” - bộ trưởng nói.

Nhắc lại quan điểm phải đặt văn hóa ngang hàng với chính trị, ông Hùng nói nếu chỉ là chương trình đầu tư công cho một dự án đầu tư công chắc sẽ dễ hơn rất nhiều. “Quả thực khó. Khó nhưng vẫn phải làm” - ông Hùng nhấn mạnh.

Ông cho hay hôm nay QH bàn nhưng QH kỳ sau mới triển khai thực hiện. “Trong một phạm vi nào đó với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta đang vượt qua tư duy của nhiệm kỳ để làm một việc lớn của đất nước” - bộ trưởng nhìn nhận.

Trong thực tế, QH đã từng quyết định thông qua những dự án đầu tư với khoảng 147.000 tỉ đồng vào năm 2022. “Vấn đề ở đây là chúng ta nhận thức và tiếp cận theo hướng nào để thảo luận, bàn thảo” - Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nói và bày tỏ vui mừng khi được nhiều ĐB quan tâm, góp ý.

Về việc có vi phạm Luật Đầu tư công không, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định khi làm chương trình mục tiêu này đã nghiên cứu rất kỹ, đã tiếp thu, kế thừa chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới được QH phê duyệt các nội dung thành phần. “Khi chúng tôi đề xuất vấn đề này, chúng tôi cũng lấy ý kiến của tất cả bộ, ngành, lấy ý kiến của tất cả địa phương, các nhà khoa học, mọi người đều đồng ý phương án tiếp cận như thế” - ông Hùng nhấn mạnh.

Tuy nhiên, theo bộ trưởng, các ĐB nói cần phải có những danh mục dự án cụ thể để làm tốt hơn, chứ không đưa vào trong các nội dung thành phần mà chúng tôi đang trình. “Vấn đề này chúng tôi sẽ tiếp thu, cùng Bộ KH&ĐT làm rõ hơn để báo cáo QH” - ông Hùng khẳng định.

Ông cũng nhấn mạnh đây là trách nhiệm của nhiều bộ, ngành, địa phương chứ Bộ VH-TT&DL “không thể tự vẽ ra danh mục cho từng địa phương hoặc cho từng đơn vị”. Để làm được việc cụ thể này thì phải sau khi QH ra nghị quyết mới thiết kế cụ thể từng dự án.

Trước ý kiến băn khoăn về sự trùng lắp giữa các chương trình, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết đã rà soát trong ba chương trình mục tiêu quốc gia và không thấy có sự trùng lắp nào.

Về nguồn lực đầu tư cho chương trình, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nêu quan điểm tiền nhiều hay ít không quan trọng. “Cơ bản là cách cho chứ không phải cho bao nhiêu. Cách nhìn của chúng ta như thế” - một lần nữa ông nhấn mạnh và cho rằng đây không phải là vấn đề quá lớn nếu ĐB có sự cảm thông, chia sẻ.

NHÓM PHÓNG VIÊN