Bộ Y tế đề nghị tiêm mũi 2 vaccine Covid-19 cho học sinh sau 4 tuần

Chiều 29/10, Bộ Y tế tổ chức trực tuyến cho 63 tỉnh, thành phố hướng dẫn triển buổi tập huấn tiêm vaccine Covid-19 cho trẻ em 12-17 tuổi với các địa phương chính thức triển khai từ đầu tháng 11 trên toàn quốc.

Kỳ vọng bao phủ mũi 1 cho trẻ trong quý IV

PGS.TS Dương Thị Hồng, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, Bộ Y tế, cho biết công tác tiêm chủng vaccine Covid-19 cho trẻ em có ý nghĩa quan trọng. Trước tiên, điều này giúp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em trước bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Đồng thời, tiêm chủng cho trẻ em trong lứa tuổi này góp phần tăng diện bao phủ vaccine phòng Covid-19 trong cộng đồng.

Hiện nay, một số vaccine phòng Covid-19 theo hướng dẫn của nhà sản xuất có chỉ định tiêm cho trẻ 12-17 tuổi.

Củ Chi và quận 1 là hai địa phương đầu tiên của TP.HCM được tiêm vaccine Covid-19 cho trẻ em. Ảnh: Duy Hiệu.

Tại Việt Nam, chiến dịch tiêm chủng cho trẻ em 12-17 tuổi triển khai trên toàn quốc từ tháng 11 hoặc tháng 12 theo lộ trình từ lứa tuổi cao đến thấp, ưu tiên tiêm trước cho nhóm 16-17 tuổi và hạ dần độ tuổi theo tiến độ cung ứng vaccine, tình hình dịch tại địa phương. Việc tiêm chủng cho trẻ em được tiến hành trước tại các địa phương đã trải qua đợt giãn cách xã hội, có tỷ lệ mắc Covid-19 cao; địa phương có mật độ dân số đông, nguy cơ lây nhiễm cao.

Các chuyên gia của Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương hướng dẫn địa phương tổ chức triển khai tiêm chủng cho trẻ theo 3 hình thức, chiến dịch tại cơ sở cố định, điểm lưu động và trường học. Trẻ trong độ tuổi 12-17 tuổi đang đi học sẽ được lập danh sách theo lớp và triển khai tiêm trước cho nhóm tuổi học sinh THPT, lần lượt theo khối lớp 12 đến 10, tiếp đến là học sinh THCS (từ lớp 9 đến lớp 7).

Với những trẻ không đi học sẽ được điều tra và lập danh sách tại cộng đồng để đảm bảo không bỏ lỡ cơ hội tiêm chủng cho các cháu.

Vaccine hiện tại được sử dụng tiêm chủng cho trẻ em 12-17 tuổi là Comirnaty của Pfizer, tương tự người từ 18 tuổi trở lên. Liều lượng 0,3 ml mỗi liều, đường dùng tiêm bắp; lịch tiêm gồm 2 mũi, khoảng cách giữa 2 mũi từ 3 đến 4 tuần (21-28 ngày).

"Theo khuyến cáo của nhà sản xuất, mũi 2 vaccine Covid-19 Pfizer sẽ cách mũi một sau 3-4 tuần nhưng chúng tôi đề nghị các địa phương và điểm tiêm chủng ấn định thời gian tiêm mũi 2 là sau 4 tuần", PGS Hồng nói.

Theo bà Hồng, Pfizer và Moderna là hai vaccine Covid-19 đã được cho phép sử dụng tiêm cho trẻ em 12-17 tuổi. Hiện tại, nguồn vaccine sẵn có là Pfizer nên được phân bổ cho các tỉnh để tiêm cho trẻ. TP.HCM là địa phương thí điểm cho trẻ. Đại diện Bộ Y tế đặt kỳ vọng quý IV năm nay toàn bộ trẻ 12-17 tuổi sẽ được tiêm ít nhất một mũi vaccine Covid-19. Nếu được cung ứng đầy đủ, Việt Nam sẽ sớm bao phủ được vaccine Covid-19 cho cả người lớn và trẻ em.

Bộ Y tế khẳng định vaccine Pfizer đã được chứng minh an toàn, không gây biến đổi gene cho người tiêm. Ảnh: Reuters.

Trước câu hỏi một số gia đình lo ngại ảnh hưởng lâu dài, biến đổi gene khi trẻ tiêm chủng, đại diện Bộ Y tế khẳng định loại vaccine đang sử dụng có thành phần mRNA của hai nhà sản xuất Pfizer hoặc Moderna. Thành phần này không có tương tác với ADN của con người nên sẽ không có nguy cơ gây biến đổi gene, không gây ảnh hưởng lâu dài hay gây ung thư, rối loạn, vô sinh…

“Đến nay, chúng tôi chưa nhìn thấy mối liên quan giữa các vấn đề mà phụ huynh đang lo lắng với vaccine được sử dụng để tiêm cho trẻ”, bà Hồng nhấn mạnh. Trên thế giới, Pfizer và Moderna đã được 36 quốc gia tại châu Âu, Á sử dụng để tiêm cho trẻ em.

Vị chuyên gia của Bộ Y tế cũng khẳng định không có vaccine Covid-19 nào đảm bảo 100% người tiêm sẽ không mắc bệnh. Dù được tiêm đủ liều, chúng ta vẫn có nguy cơ lây nhiễm, song, tỷ lệ diễn biến nặng, tử vong sẽ giảm đi rất nhiều. Với trẻ em cũng không ngoại lệ, do đó, bà Hồng nhấn mạnh phụ huynh nên cho trẻ tiêm càng sớm càng tốt, giảm thiểu mức thấp nhất bị bệnh nặng, tử vong.

Không vận động mạnh trong 3 ngày sau tiêm

Ở một số nước đã tiêm chủng cho trẻ, phản ứng rất hiếm gặp không mong muốn đã được ghi nhận là viêm cơ tim. Sau tiêm Pfizer hoặc Moderna, việc hoạt động mạnh có thể tăng thêm áp lực cho tim, khiến biểu hiện viêm cơ tim có thể trầm trọng hơn. Số liệu thống kê cho thấy sau tiêm vaccine mRNA, nguy cơ viêm cơ tim cao hơn, tỷ lệ gặp ở bé trai nhiều hơn bé gái, gấp 6-10 lần tùy từng quốc gia. Số liệu này vẫn tiếp tục được theo dõi.

Do đó, để đảm bảo an toàn cho trẻ, Bộ Y tế khuyến cáo sau 3 ngày đầu tiêm chủng, phụ huynh không nên cho trẻ hoạt động thể thao quá mức. Các chuyên gia cũng xây dựng phác đồ xử trí khi gặp tác dụng phụ hiếm gặp và sẽ thông báo trong thời gian tới.

Theo PGS.TS Trần Minh Điển, Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương, Hà Nội, Bộ Y tế cũng đã ban hành cách phân loại các trẻ được phép tiêm, chống chỉ định, hoãn tiêm hoặc bắt buộc tiêm tại bệnh viện. Những thông tin này nằm trong phụ lục của Quyết định 5002 do Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn ký, dựa trên công văn về tiêm chủng mở rộng cho trẻ em. Trong đó, những trẻ bị bẩm bẩm sinh, mạn tính (ung thư, bệnh về máu, thận…), bị phản ứng dị ứng độ 3 với bất kỳ dị nguyên nào, trẻ có bệnh nền bắt buộc phải tiêm chủng vaccine Covid-19 ở bệnh viện.

Các bệnh nhi này bị suy giảm miễn dịch, khi di chuyển qua các môi trường có nguy cơ mắc bệnh, tử vong cao nên cần được tiêm ngay tại viện để giảm thiểu khả năng lây nhiễm. Tại bệnh viện, trẻ cần được khám sàng lọc có mắc bệnh bẩm sinh, mạn tính hay không; nghe tim, phổi bất thường; xác định phản vệ độ 3 với bất kỳ dị nguyên nào không.

Bộ Y tế khuyến cáo sau tiêm vaccine Covid-19 3 ngày, trẻ không nên vận động mạnh. Ảnh: Duy Hiệu.

Nhóm chống chỉ định tiêm vaccine Pfizer

Để đảm bảo an toàn tiêm chủng, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương yêu cầu sự phối hợp của các thầy cô giáo, cha mẹ. Cha mẹ, người giám hộ cần ký phiếu đồng ý tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 cho trẻ em. Đồng thời, phụ huynh nên chuẩn bị tâm lý, sức khỏe tốt cho con trước khi tiêm chủng, phối hợp theo dõi sức khỏe của trẻ sau tiêm chủng theo hướng dẫn của cán bộ tiêm chủng.

Tại buổi tập huấn, TS.BS Lê Kiến Ngãi, Bệnh viện Nhi Trung ương, đã tập huấn cho cán bộ y tế tại các điểm cầu về hướng dẫn khám sàng lọc trước tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 trẻ em theo quy định. Bác sĩ Ngãi cho hay mục tiêu sàng lọc là chọn được nhiều trường hợp có thể tiêm vaccine được nhất, đặc biệt là với trẻ em.

Điểm nổi bật trong việc khám sàng lọc trước tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 cho trẻ em là huy động sự song hành của hệ thống bệnh viện và hệ thống dự phòng, đảm bảo mỗi trẻ được quản lý, theo dõi trong điều kiện an toàn nhất.

Nhóm trì hoãn tiêm tương tự nội dung của Quyết định 4355/QĐ-BYT, áp dụng và kế thừa mở rộng Quyết định 2470/QĐ-BYT. Nhóm trì hoãn gồm trẻ đang mắc bệnh cấp tính, gặp vấn đề khác nếu phát hiện được (ví dụ có thai dưới 13 tuần).

Nhóm chống chỉ định tiêm chủng là gồm những trẻ có tiền sử rõ ràng phản vệ với vaccine Covid-19 lần trước hoặc các thành phần của vaccine; trường hợp chống chỉ định khác theo hướng dẫn của nhà sản xuất với từng loại. Trong đó, vaccine Pfizer có 6 thành phần.

Tại các điểm tiêm ngoài cộng đồng, di động, mọi khâu sàng lọc, giãn cách vẫn được đảm bảo thật tốt. Sau tiêm, trẻ cần được theo dõi 30 phút. Các điểm tiêm cũng được trang bị thiết bị cấp cứu về hô hấp khi cần.

Những trẻ có bệnh bẩm sinh, bệnh mạn tính, tình trạng dị ứng nặng hoặc phát hiện được tình trạng sức khỏe bất thường khi đến tiệm tại các điểm tiêm ở cộng đồng sẽ được tư vấn, hướng dẫn đến khám sàng lọc để tiêm chủng và theo dõi tại các điểm tiêm chủng tại bệnh viện.

Phương Anh - Thiên Nhan