Brazil: Vận hành 'cỗ máy thời gian' khí hậu trước thềm COP30
Theo các nhà khoa học, việc bảo tồn các khu rừng nhiệt đới như Amazon là vô cùng quan trọng để ngăn chặn những tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu.
Cây trồng khô héo do hạn hán tại tỉnh Buenos Aires, Argentina. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Sâu trong rừng Amazon của Brazil, các nhà khoa học đã xây dựng một "cỗ máy thời gian" bằng cách bơm carbon dioxide (CO2) vào tán rừng nhiệt đới để mô phỏng các điều kiện khí quyển dự đoán trong tương lai, nhằm đánh giá khả năng thích nghi của hệ sinh thái khổng lồ này.
Đây là một chủ đề dự kiến được thảo luận tại Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP30) do Brazil đăng cai vào tháng tới.
Tại dự án AmazonFACE gần Manaus, thành phố lớn nhất ở Amazon, 6 vòng tháp thép sừng sững trên tán rừng, mỗi vòng bao quanh khoảng 50 đến 70 cây trưởng thành.
Sau khi hoàn tất kiểm tra cơ sở, các nhà khoa học sẽ bơm CO2 vào cây cối trong 3 vòng ở mức mô phỏng các dự báo khí hậu cho những thập kỷ tới, trong khi các vòng còn lại được dùng làm mẫu kiểm soát.
FACE, viết tắt của Free-Air CO2 Enrichment (Làm giàu CO2 trong Không khí Tự do), sẽ cho phép các nhà khoa học nghiên cứu tác động của mức CO2 tăng cao lên những cây khổng lồ và đời sống thực vật xung quanh. Dự án được Chính phủ liên bang Brazil và Vương quốc Anh hỗ trợ.
Ông Carlos Quesada, điều phối viên của Viện Nghiên cứu Amazon Quốc gia (INPA) - đơn vị dẫn đầu thí nghiệm cùng Đại học Estadual de Campinas cho biết ông và các cộng sự đang cố gắng tạo ra bầu khí quyển của tương lai.
Trong khi đó, theo Kỹ sư lâm nghiệp Gustavo Carvalho, mặc dù các thí nghiệm FACE đã được thực hiện trên khắp thế giới - bao gồm cả ở Mỹ, nơi Bộ Năng lượng đã thử nghiệm các hệ sinh thái ôn đới nhưng AmazonFACE đại diện cho một ranh giới mới. Đây là thí nghiệm đầu tiên trong một khu rừng tự nhiên có quy mô lớn như vậy ở vùng nhiệt đới.
Với các thử nghiệm cơ sở đang được tiến hành, các cảm biến ghi lại phản ứng của khu rừng với các điều kiện thay đổi cứ sau 10 phút, cho thấy cách lá cây hấp thụ CO2 đồng thời giải phóng oxy và hơi nước trong các hình thái thời tiết mưa, bão và nắng.
Theo các nhà khoa học, việc bảo tồn các khu rừng nhiệt đới như Amazon là vô cùng quan trọng để ngăn chặn những tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu.
Tại hội nghị khí hậu dự kiến diễn ra từ ngày 10-21/11 năm nay ở thành phố Belém của Brazil, các nhà hoạch định chính sách sẽ phải đối mặt với sự bất định về việc khu rừng nhiệt đới này sẽ thích nghi như thế nào với một hành tinh nóng lên và bầu khí quyển thay đổi./.
