Bữa ăn của người trưởng thành Việt Nam hiện nay đang bị mất cân đối

Phó giáo sư Trần Thanh Dương - Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Vấn đề đáng lo ngại nhất trong bữa ăn của người trưởng thành Việt Nam hiện nay là sự mất cân đối. Nhiều thói quen ăn uống chưa hợp lý đang ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người Việt.

Phó giáo sư Nguyễn Trọng Hưng - Giám đốc Trung tâm tư vấn, Phục hồi dinh dưỡng và Kiểm soát béo phì (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết như vậy tại Hội nghị Khoa học Dinh dưỡng-Thực phẩm năm 2025, do Viện Dinh dưỡng Quốc gia tổ chức ngày 20/11, tại Hà Nội.

Theo Phó giáo sư Nguyễn Trọng Hưng, nhiều người trưởng thành với tâm lý quá sợ tinh bột, đặc biệt là có xu hướng không ăn cơm, bỏ cơm trong khẩu phần ăn hàng ngày, trong khi lại tiêu thụ quá nhiều thịt, đạm, các loại hạt có dầu và trái cây, nước ép.

“Xu hướng này xuất hiện chủ yếu ở đô thị, nơi nhiều người nhầm lẫn ăn cơm sẽ gây béo phì hay tiểu đường. Tuy nhiên, mọi người nên biết tinh bột vẫn phải chiếm khoảng 50% năng lượng khẩu phần, thậm chí với người đái tháo đường chưa có biến chứng cũng vẫn duy trì mức tối thiểu này,” bác sỹ Hưng nhấn mạnh.

Vì vậy một người trưởng thành trung bình cần khoảng 1.600-2.000 kcal mỗi ngày. Do đó, mỗi bữa nên ăn tối thiểu một đến 1,5 bát cơm để đủ năng lượng, người lao động thể lực hoặc làm việc trí óc cường độ cao cần nhiều hơn.

Phó giáo sư Trần Thanh Dương - Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cho biết Viện vừa công bố 7 tháp dinh dưỡng riêng biệt, được thiết kế cho từng nhóm tuổi và đối tượng cụ thể, nhằm cải thiện tầm vóc, phát triển trí lực và phòng ngừa bệnh không lây nhiễm.

Mỗi tháp là một sơ đồ trực quan thể hiện tỉ lệ và loại thực phẩm nên ăn mỗi ngày. Ở tầng đỉnh là nhóm dầu mỡ, đường, muối… - cần hạn chế; tầng đáy là nhóm cơm, bánh mì, khoai, mì… - nguồn cung cấp năng lượng chính. Các nhóm thực phẩm đều được quy đổi thành đơn vị ăn theo độ tuổi, minh họa bằng thìa, bát, lát bánh và cốc.

Theo ông Dương, Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, đặt mục tiêu trong 5 năm tới (đến 2030), chiều cao trung bình của trẻ em và thanh thiếu niên Việt Nam tăng tối thiểu 1,5cm. Tuổi thọ trung bình hướng tới 75,5 tuổi, trong đó số năm sống khỏe mạnh đạt ít nhất 68 năm.

Hiện tuổi thọ trung bình của người Việt là 74,7 tuổi nhưng số năm sống khỏe mạnh còn thấp. Mỗi người cao tuổi thường mắc khoảng ba bệnh mạn tính, chủ yếu liên quan đến dinh dưỡng không hợp lý. Thói quen ăn quá nhiều đường, muối và thực phẩm kém lành mạnh làm tăng nguy cơ béo phì, rối loạn chuyển hóa và bệnh thận.

Tại hội nghị, các đại biểu tập trung thảo luận về vấn đề dinh dưỡng và sức khỏe của người dân, đặc biệt là những thách thức và giải pháp liên quan đến việc cải thiện chất lượng cuộc sống và tăng tuổi thọ trung bình của người Việt Nam.

Các giải pháp đề xuất bao gồm truyền thông, xây dựng cơ sở hạ tầng, áp dụng chính sách dinh dưỡng quốc gia và điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp với từng vùng miền, dân tộc. Mục tiêu tăng chiều cao trung bình của người Việt trong 5 năm tới cũng được xác định là một mục tiêu quan trọng cần phải đạt được.

Để cải thiện, các chuyên gia đề xuất tăng cường giáo dục dinh dưỡng, đầu tư hạ tầng vận động, áp dụng chính sách dinh dưỡng quốc gia theo mô hình Nhật Bản và xây dựng chế độ ăn phù hợp từng vùng miền. Mục tiêu là nâng chiều cao trung bình thêm 2cm ở nam và 1,5cm ở nữ trong giai đoạn 2025–2030 và tăng tuổi thọ khỏe mạnh trong tương lai./.

(Vietnam+)