Bún thang chuẩn vị Hà Nội tận dụng nguyên liệu còn dư từ Tết được thực khách khen nức nở

Nguồn gốc tên gọi món bún thang?

Bún thang là một món ăn truyền thống chỉ xuất hiện vào ngày Tết, nhưng giờ đây, ở Hà Nội vào bất kỳ ngày nào trong năm các gia đình đều có thể thưởng thức món ăn này.

Theo cách lý giải của người Hà thành – nơi sản sinh ra món ăn hấp dẫn này thì từ "thang" là để chỉ các thành phần phối hợp cùng nhau để tạo ra món ăn giống như một thang thuốc Đông y.

Ngoài ra, một số nhà nghiên cứu ẩm thực khác lại cho rằng, từ "thang" trong tiếng Hán có nghĩa là canh để chỉ món ăn này bao gồm bún được chan cùng với nước dùng. Từ đó, bún thang có thể bắt nguồn từ món canh thượng thang của người Hà thành xưa.

Món bún thang thơm ngon, hấp dẫn mà ăn không sợ béo sẽ là một lựa chọn tuyệt vời để chiêu đãi gia đình. Ảnh: Thu Hương

Theo chia sẻ của chị Vũ Thu Hương (Đống Đa, Hà Nội): "Đối với tôi được ăn bún thang vào dịp Tết luôn có cảm giác bát bún đó thơm ngon và tròn vị Tết hơn.

Người xưa kể lại, bún thang chính là "phát minh" của phụ nữ Hà thành trước đây. Khi thức ăn thừa lại của những mâm cỗ ngày Tết quá nhiều, các bà, các mẹ, các chị đã tận dụng để tạo nên món ăn tuyệt vời này. Theo đó, tất cả nguyên liệu sẽ được thái chỉ cho vào bát bún và sau đó là chan nước dùng nóng hổi vào. Chỉ cần nhắc đến thôi đã thấy vô cùng hấp dẫn và muốn ăn ngay rồi".

Nổi tiếng với sự tinh tế và cầu kỳ, bún thang cũng đáp ứng đủ 2 tiêu chí này của ẩm thực Hà thành. Thưởng thức bát bún thang, bạn sẽ cảm nhận được sự tinh tế và cầu kỳ qua việc sơ chế nguyên liệu cho đến hầm nước dùng và đặc biệt là cách trình bày hết sức chỉn chu. Cũng chính vì lẽ đó mà bún thang cuốn hút người dùng ngay từ ánh nhìn đầu tiên.

Bún thang gồm những nguyên liệu gì?

Chị Thu Hương chia sẻ, thông thường, một tô bún thang sẽ bao gồm các nguyên liệu sau: Thịt gà, giò, tôm, củ cải khô, trứng tráng, nấm, hành, rau răm, mắm tôm. Đặc biệt linh hồn của món ăn chính là nước dùng được nấu từ gà, tôm khô hoặc sá sùng. Tất cả nguyên liệu được thái chỉ với kích thước đồng đều nhau. Nước dùng phải thật trong, ngọt thanh tự nhiên.

Các nguyên liệu cho món bún thang khá đơn giản, dễ chuẩn bị.

Các nấu bún thang chuẩn vị Hà Nội

Nguyên liệu nấu bún thang

- 1 con gà mái ri khoảng 1.5kg

- 50g tôm khô

- 20g sá sùng

- 300g giò lụa

- 3 quả trứng gà

- 20 cái nấm hương

- 50g củ cải khô

- 5 củ hành tím

- 2 củ hành tây

- 1 quả chanh

- 1 mớ rau răm

- 10g hành lá

- 1 mẩu gừng nhỏ

- 5 lá chanh

- Bún tươi sợi nhỏ

- Gia vị: Đường phèn, muối, dầu ăn, nước mắm, giấm, mắm tôm.

Sau những ngày Tết với các món ăn giàu dinh dưỡng, khiến cả gia đình ngán thì chuyển qua ăn bún thang sẽ giúp cân bằng vị giác cho các thành viên.

Cách nấu bún thang

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu nấu bún thang

- Tôm khô rửa sạch, ngâm trong 1h

- Sá sùng nướng sơ cho thơm

- Nấm hương ngâm nở, vớt ra rửa sạch lại, vắt ráo

- Hành tím, hành tây bỏ vỏ nướng sơ

- Gà sau khi mua về rửa sạch

- Củ cải khô ngâm nở, vớt ra, vắt thật khô

- Gừng bỏ vỏ, rửa sạch, băm nhỏ

- Hành lá, rau răm rửa sạch, cắt mỏng, nhỏ

- Lá chanh thái chỉ

- Chanh cắt miếng nhỏ.

Tận dụng các nguyên liệu truyền thống của ngày Tết như tôm khô, thịt gà, xương gà, giò lụa, trứng muối, củ cải dầm… bún thang vừa khéo làm tan biến cảm giác ngán ngấy món ăn đậm vị thịt, cá lại vừa thể hiện sự khéo léo, tiết kiệm, vun vén của những người phụ nữ Hà Nội xưa.

Bước 2: Cách nấu nước dùng bún thang

- Luộc Gà: Nước sôi lăn tăn thả gà vào luộc, nồi nước sôi nhẹ giảm lửa nhỏ luộc gà trong 15 phút. Tắt bếp, ngâm 10 phút trong nồi. Sau đó vớt gà ra ngâm trong bát nước lạnh 10 phút cho da gà được giòn.

- Lọc thịt gà thái mỏng.

- Phần xương, bạn tiếp tục cho lại vào nồi nước dùng ninh cùng tôm khô, sá sùng, nấm hương, hành tím.

- Sau 1h ninh nồi nước dùng, bạn nêm 1 thìa cà phê đường phèn, 3 thìa canh gia vị, 2 thìa canh nước mắm vào và nêm nếm vừa miệng, tắt bếp.

Bước 3: Chế biến củ cải khô ăn kèm bún thang

- Cho 2 thìa cà phê mắm, 3 thìa cà phê đường, 2 thìa cà phê giấm vào chén, khuấy tan ra. Sau đó, bạn đổ mắm vào bát củ cải đã vắt khô, trộn đều lên. Thêm vào 1 chút gừng thái chỉ và 1 chút ớt, trộn đều lên và để ướp cho củ cải thấm gia vị.

Làm bún thang còn cầu kì ở chỗ lựa chọn nguyên liệu, chế biến và trình bày tác phẩm.

Bước 4: Tráng trứng mỏng cho vào bún thang

- Đập trứng ra bát cho vào 1 chút muối, 1 chút rượu trắng, đánh tan đều.

- Bắc chảo lên bếp, làm nóng chảo, cho vào 1 thìa cà phê dầu ăn, phết 1 lớp mỏng dầu thật mỏng lên bề mặt chảo, dùng khăn giấy lau sạch dầu.

- Múc 1 muôi nhỏ trứng đổ vào chảo, nhanh tay tráng đều ra chảo sao cho trứng tạo thành lớp thật mỏng.

- Khi thấy trứng khô, lật ngược mặt lại, lấy ngay ra.

- Cứ thế làm cho đến khi hết trứng. Với 3 quả trứng, bạn có thể làm được khoảng 6 tấm trứng mỏng.

Bước 5: Làm ruốc tôm ăn kèm bún thang

- Tôm he khô sau khi ngâm nước, vắt khô đem lên chảo rang cho tôm vàng mặt, săn lại. Giã phần cháy tôm này thật bông để làm thành ruốc tôm.

Tất cả những nguyên liệu được bày biện khéo léo trên bát bún thang giống như một bông hoa ngũ sắc với nhụy hoa là khoanh trứng màu vàng sẫm.

Bước 6: Giò lụa cho vào bún thang

- Thái giò lụa thành những lát thật mỏng, sau đó thái sợi chỉ.

Bước 7: Trình bày và thưởng thức bún thang

- Cho bún vào bát, xếp gà, trứng, giò lụa, hành lá, rau răm quanh tô và ruốc tôm ở giữa, 1/2 thìa cà phê mắm tôm. Chan nước dùng vào, rắc chút lá chanh, vắt thêm 1/4 quả chanh.

- Bún thang ăn kèm cùng củ cải khô ngâm chua ngọt càng làm cho món ăn này trở nên hấp dẫn một cách lạ kỳ.

Chúc các bạn thành công với món bún thang trên và có một bữa ăn bên gia đình thật ấm áp!

Diễm Hằng