Bước đi kịp thời, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và sự vận động nhanh của tình hình quốc phòng khu vực, thế giới
Thảo luận về các nội dung sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật thuộc lĩnh vực quân sự, quốc phòng, đại biểu Quốc hội bày tỏ thống nhất cao với tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra, nhấn mạnh rằng đây là bước đi kịp thời nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn và sự vận động nhanh của tình hình quốc phòng khu vực cũng như trên thế giới.
Sáng 14-6, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, sự điều hành của Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc phòng; Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân; Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng; Luật Nghĩa vụ quân sự; Luật Biên phòng Việt Nam; Luật Phòng không nhân dân; Luật Lực lượng dự bị động viên; Luật Phòng thủ dân sự; Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; Luật Dân quân tự vệ; Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh.

Quang cảnh phiên họp Quốc hội thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật về quân sự, quốc phòng. Ảnh: TRỌNG HẢI
Tổ chức Ban chỉ huy Phòng thủ khu vực là phù hợp
Phát biểu tại phiên họp, đại biểu Tráng A Dương (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Giang) cho rằng, việc thành lập Ban chỉ huy Phòng thủ khu vực trực thuộc Bộ CHQS cấp tỉnh, không phải là cấp hành chính trung gian, có vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể như tờ trình của Chính phủ là phù hợp.
Cùng với đó, đại biểu cũng thống nhất với quy định chuyển trách nhiệm từ Chỉ huy trưởng Ban CHQS cấp huyện sang Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Phòng thủ khu vực trong chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ về phòng thủ không quân nhân dân, bổ sung nhiệm vụ Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực, Chỉ huy trưởng Ban CHQS cấp xã trong áp chế, tạm giữ tàu bay không người lái, phương tiện bay khác trên địa bàn quản lý.

Đại biểu Tráng A Dương phát biểu tại phiên họp. Ảnh: TRỌNG HẢI
“Việc xác định chức danh Chỉ huy Quân sự trưởng chỉ huy khu vực trong dự thảo luật là thể chế hóa chủ trương của Đảng và phù hợp với tổ chức, biên chế của đơn vị, đảm bảo sự chỉ đạo chỉ huy lực lượng phòng không nhân dân kịp thời, tập trung, thống nhất của Bộ CHQS cấp tỉnh đến Ban Chỉ huy Quân sự cấp xã”, đại biểu Tráng A Dương nói.
Nội dung sửa đổi thể hiện tinh thần đổi mới, phù hợp với yêu cầu trong tình hình mới
Đại biểu Thạch Phước Bình (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Trà Vinh) cho biết, qua nghiên cứu, dự án luật bao gồm những nội dung trọng tâm, thể hiện tinh thần đổi mới, phù hợp vơi yêu cầu cải cách hành chính và kiện toàn lực lượng vũ trang nhân dân trong tình hình mới.
Theo đại biểu, dự thảo luật đề xuất điều chỉnh thẩm quyền quyết định đối với cán bộ, công chức và hạ sĩ quan dự bị, chuyển từ Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện lên Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Đây là điều chỉnh về mặt phân cấp quản lý, phản ánh chủ trương tập trung thẩm quyền nhằm nâng cao tính đồng bộ, thống nhất trong công tác quản lý lực lượng dự bị động viên trên phạm vi toàn tỉnh. Xét về mặt nguyên tắc hành chính nhà nước, việc tập trung thẩm quyền ở cấp tỉnh là phù hợp với bối cảnh hiện nay.

Đại biểu Thạch Phước Bình phát biểu tại phiên họp. Ảnh: TRỌNG HẢI
Tuy nhiên, trong thực tiễn tổ chức công tác quân sự, quốc phòng ở cơ sở, lực lượng cán bộ, công chức và hạ sĩ quan dự bị thường cư trú, làm việc và được quản lý trực tiếp bởi chính quyền cấp cơ sở, cấp xã. Việc quyết định về điều động, phân loại, quản lý hoặc tiếp nhận các đối tượng này nếu hoàn toàn tập trung lên cấp tỉnh, trong khi không có cấp trung gian do bỏ cấp huyện sẽ gây ra tình trạng quá tải cho bộ máy tỉnh, đồng thời làm giảm tính linh hoạt và phản ứng nhanh trong công tác điều hành.
Mặt khác, đội ngũ cán bộ làm công tác tham mưu quân sự tại cấp tỉnh sẽ khó nắm bắt kịp thời, đầy đủ đặc điểm chính trị, lịch sử, hoàn cảnh gia đình hoặc điều kiện kinh tế - xã hội của từng cán bộ dự bị như chính quyền cơ sở. Điều này dễ dẫn đến những quyết định hành chính chưa sát thực tiễn, đặc biệt là trong các trường hợp cần xử lý nhanh để phục vụ nhiệm vụ quốc phòng tại địa phương.
Do vậy, đại biểu Thạch Phước Bình cho rằng việc giao thẩm quyền quyết định cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh là hợp lý về mặt luật pháp, nhưng cần đi kèm với cơ chế phân quyền hợp lý về mặt tổ chức và tác nghiệp.
Đề nghị tăng thẩm quyền cho Ban Chỉ huy Quân sự cấp xã
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp) bày tỏ tán thành với tờ trình của Chính phủ cũng như báo cáo thẩm tra.

Đại biểu Phạm Văn Hòa phát biểu tại phiên họp. Ảnh: TRỌNG HẢI
Góp ý vào nội dung dự thảo luật, đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị phân cấp thẩm quyền cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã về động viên sĩ quan dự bị từ cấp úy trở xuống. “Hiện nay, sĩ quan dự bị ở mỗi tỉnh rất đông, hơn nữa mỗi tỉnh cũng quản lý rất nhiều xã, có tỉnh quản lý hơn 100 xã, nếu giao hết thẩm quyền cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh thì sẽ rất nhiều công việc”, đại biểu Phạm Văn Hòa giải thích cho đề xuất của mình.
Đại biểu Phạm Văn Hòa cũng đề nghị đưa sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam chính quy về cấp xã, vì sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam đã được đào tạo chính quy, hiện đại. Việc đưa sĩ quan chính quy về cấp xã cũng tương xứng với vai trò, nhiệm vụ cấp xã mới.
Bước đi kịp thời đáp ứng yêu cầu thực tiễn
Đại biểu Nguyễn Tạo (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng) bày tỏ thống nhất cao với tờ trình của Chính phủ, nhấn mạnh rằng đây là bước đi kịp thời, cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn và sự vận động nhanh của tình hình quốc phòng khu vực cũng như trên thế giới hiện nay, đặc biệt là trong bối cảnh điều chỉnh địa giới hành chính địa phương, tái cấu trúc lực lượng vũ trang theo hướng tinh, gọn, mạnh, hiện đại.

Đại biểu Nguyễn Tạo phát biểu tại phiên họp. Ảnh: TRỌNG HẢI
Đại biểu Nguyễn Tạo đề nghị sửa tên dự thảo luật thành dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật thuộc lĩnh vực quân sự, quốc phòng.
Theo đại biểu Nguyễn Tạo, các nội dung được sửa đổi, bổ sung tại 11 luật lần này đã được Ban soạn thảo quan tâm, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia một cách đúng mức, chặt chẽ, trên tinh thần sắp xếp tổ chức quân sự địa phương theo hướng tinh, gọn, mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam trong tình hình mới, có liên quan tới việc sắp xếp, tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị.
Đại biểu đề nghị các cơ quan có thẩm quyền phối hợp ban hành các văn bản chi tiết hóa, cụ thể hóa nhằm kịp thời hướng dẫn thi hành, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong quá trình triển khai thực hiện.
Về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực, đại biểu Nguyễn Tạo đề nghị Ban soạn thảo lưu tâm đến những địa bàn cấp tỉnh rộng, có số xã nhiều hơn 100 xã và địa bàn đa dạng gồm vùng miền núi, trung du, vùng biển và dân cư phân tán để bảo đảm việc tổ chức khoa học, tiếp cận một cách linh hoạt, bảo đảm khu vực phòng thủ hiệu quả hơn, mang tính khả thi cao hơn.