Bước tiến đáng ghi nhận trong thống kê lao động ở Việt Nam

Cụ thể, theo đánh giá của ông Felix Weidenkaff, thống kê lao động là nền tảng để hiểu đúng thực trạng việc làm, năng suất và chất lượng tăng trưởng của mỗi quốc gia. Trong hơn một thập kỷ qua, Việt Nam đã có bước chuyển mình mạnh mẽ trong cách đo lường và phân tích các vấn đề về lao động.

Từ những thống kê đơn giản về việc làm, hệ thống thống kê lao động của Việt Nam nay đã trở thành nền tảng cho việc hoạch định chính sách dựa trên bằng chứng và phát triển bền vững, với dữ liệu đáp ứng bình đẳng giới và có thể so sánh trên phạm vi quốc tế.

Trong hơn một thập kỷ qua, Việt Nam đã có bước chuyển mình mạnh mẽ trong cách đo lường và phân tích các vấn đề về lao động. Ảnh minh họa. Nguồn VGP

Việc triển khai Khảo sát Lao động Việc làm hàng quý từ năm 2011 là một dấu mốc lớn. Lần đầu tiên, Việt Nam có thể theo dõi thường xuyên các xu hướng việc làm, thất nghiệp và sử dụng lao động chưa hiệu quả gần như theo thời gian thực. Sự chuyển đổi từ thu thập dữ liệu hằng năm sang hằng quý không chỉ nâng cao độ chính xác mà còn giúp Chính phủ phản ứng kịp thời hơn trước các biến động kinh tế - xã hội.

Cam kết của Việt Nam trong việc hài hòa hóa dữ liệu với chuẩn mực quốc tế nhanh chóng đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia có hệ thống thống kê lao động tiên tiến trong khu vực. Nhờ đó, Việt Nam trở thành một trong số ít các nước đang phát triển ở châu Á có khả năng sản xuất dữ liệu thống kê lao động kịp thời, chất lượng cao và có thể so sánh quốc tế - thành tựu được các đối tác quốc tế ghi nhận rộng rãi.

“Khi đại dịch bùng phát năm 2020, mạng lưới thống kê chuyên nghiệp cùng Khảo sát Lao động Việc làm hàng quý của Việt Nam đã phát huy vai trò đặc biệt quan trọng giúp Chính phủ đưa ra các chính sách hỗ trợ đúng đối tượng và kịp thời. Một trong những tiến bộ nổi bật - cũng là minh chứng rõ nét cho khả năng thích ứng nhanh của thống kê lao động Việt Nam trước thay đổi của thị trường - là việc đo lường và công bố chính thức lao động phi chính thức, cùng với việc thí điểm đo lường lao động trên nền tảng số (digital platform work). Nhận thấy ngày càng nhiều người làm việc thông qua các nền tảng số - như lái xe công nghệ, giao hàng, làm nghề tự do trực tuyến hay cung cấp dịch vụ qua mạng - Việt Nam đã tiên phong thử nghiệm thu thập thông tin về nhóm lao động này. Thí điểm này giúp Việt Nam trở thành một trong những quốc gia đầu tiên ở châu Á từng bước ghi nhận kinh tế nền tảng trong thống kê lao động chính thức”, ông Felix Weidenkaff nhấn mạnh.

Ông Felix Weidenkaff - Quyền Giám đốc, Chuyên gia Chính sách Việc làm và Thị trường lao động của ILO Việt Nam.Nguồn ILO

Cũng theo ông Felix Weidenkaff, những năm gần đây, Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác thu thập và xử lý dữ liệu. Những đổi mới này không chỉ nâng cao chất lượng dữ liệu mà còn tăng hiệu quả toàn hệ thống, giúp thống kê Việt Nam theo kịp tốc độ của kỷ nguyên số.

“Nhân Ngày Thống kê Thế giới, hành trình phát triển của thống kê lao động Việt Nam một lần nữa khẳng định: thống kê không chỉ là những con số - đó là nền tảng để hiểu cuộc sống con người, xây dựng chính sách công bằng và kiến tạo tương lai bao trùm. Dưới chủ đề toàn cầu của Ngày Thống kê Thế giới (20/10) “Thúc đẩy thay đổi bằng thống kê và dữ liệu chất lượng vì mọi người”, Việt Nam là minh chứng sống động cho tinh thần đó - nơi mỗi con số kể một câu chuyện, và mỗi câu chuyện góp phần dựng xây một đất nước vững mạnh hơn”, ông Felix Weidenkaff khẳng định.

Hồng Minh