Cả doanh nghiệp và người dân hưởng lợi từ loạt chính sách nhà ở xã hội đặc thù, ưu đãi

Các dự án nhà ở xã hội giúp giấc mơ an cư của người thu nhập thấp dần trở thành hiện thực. Trong ảnh: Dự án Khu nhà ở xã hội phường Nhị Châu

Từ ngày 1/6/2025, Nghị quyết số 201/2025/QH15 của Quốc hội chính thức có hiệu lực, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính sách phát triển nhà ở xã hội tại Việt Nam. Với hàng loạt ưu đãi đặc thù chưa từng có tiền lệ, nghị quyết không chỉ tháo gỡ những nút thắt cho doanh nghiệp mà còn mở ra cơ hội an cư thực sự cho hàng triệu người thu nhập thấp và công nhân trên cả nước. Tại Hải Dương, hiệu ứng tích cực của chính sách này đang dần hiện hữu.

Hàng loạt ưu đãi “mở đường” cho doanh nghiệp

Trong nhiều năm, phát triển nhà ở xã hội vẫn là bài toán đầy thách thức với doanh nghiệp bất động sản. Do phải tuân thủ hàng loạt thủ tục rườm rà như đấu thầu chọn chủ đầu tư, thẩm định quy hoạch chi tiết, thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi... các dự án nhà ở xã hội thường mất 2 - 3 năm chỉ để hoàn tất thủ tục đầu tư. Điều này khiến không ít nhà đầu tư e ngại, chậm triển khai hoặc rút lui giữa chừng.

Nghị quyết mới đã tháo gỡ những rào cản này. Việc cho phép giao chủ đầu tư không qua đấu thầu, miễn thủ tục thẩm định quy hoạch chi tiết, áp dụng chỉ định thầu rút gọn, miễn giấy phép xây dựng khi sử dụng thiết kế mẫu và bỏ yêu cầu thẩm định giá bán/thuê tại cấp tỉnh giúp cắt giảm tới 200 ngày làm thủ tục, tương đương 70% thời gian hiện hành.

Đại diện một doanh nghiệp đang triển khai dự án nhà ở xã hội tại Hải Dương cho biết: “Trước đây để khởi công được một dự án nhà ở xã hội, chúng tôi phải mất cả năm trời chạy quy trình. Nay với chính sách mới, nhiều thủ tục sẽ được cắt giảm, thời gian rút ngắn, kéo theo chi phí đầu tư giảm hẳn, từ đó nâng cao hiệu quả kinh tế, giảm áp lực tài chính và tăng động lực đầu tư”.

Tại Hải Dương, trong 5 tháng đầu năm 2025, tỉnh đã khởi công 2 dự án với tổng số 1.869 căn hộ, gồm khu chung cư Tạ Quang Bửu (390 căn) và nhà ở xã hội thuộc khu đô thị Tân Phú Hưng mở rộng (1.479 căn, cùng ở TP Hải Dương). Trong quý III và IV/2025, sẽ tiếp tục khởi công 5 dự án với quy mô 4.515 căn hộ, đưa tổng số căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2025 - 2026 lên gần 8.200 căn.

Giấc mơ an cư đến gần hơn

Không chỉ doanh nghiệp, đối tượng hưởng lợi lớn nhất từ nghị quyết là người dân, đặc biệt là công nhân, người lao động thu nhập thấp. Với việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia, chính sách mới tạo ra cơ chế cho thuê ổn định lâu dài, giúp nhiều người tiếp cận nhà ở mà không cần gánh nặng tài chính mua nhà.

5 tháng đầu năm 2025, tỉnh Hải Dương đã khởi công 2 dự án nhà ở xã hội với tổng số 1.869 căn hộ. Trong ảnh: Dự án Khu chung cư Tạ Quang Bửu

Chị Nguyễn Thị Hà, công nhân tại khu công nghiệp Đại An chia sẻ: “Vợ chồng tôi đang thuê trọ mỗi tháng 1,5 triệu đồng, phòng ẩm thấp, thiếu an ninh. Việc tích lũy mua nhà rất khó khăn vì chúng tôi còn con nhỏ, bố mẹ già phải chăm lo. Nếu được thuê căn hộ tại khu nhà ở xã hội với mức giá ưu đãi, cuộc sống của gia đình tôi, nhất là con nhỏ sẽ đỡ vất vả hơn”.

Tỉnh Hải Dương cũng đã tích cực triển khai quỹ đất và xây dựng các dự án nhà ở xã hội để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Tính đến tháng 4/2025, tỉnh đã hoàn thành 5 dự án nhà ở xã hội, cung cấp 1.262 căn hộ. Tiêu biểu như: Dự án khu nhà ở xã hội phường Nhị Châu (619 căn), khu nhà ở xã hội Tuệ Tĩnh (288 căn), khu dân cư Đông Ngô Quyền (230 căn, cùng ở TP Hải Dương), nhà ở xã hội tại khu công nghiệp Nam Sách (82 căn)...

Dự kiến đến hết năm 2025, tỉnh sẽ vượt chỉ tiêu đề ra với 576 căn hộ hoàn thành và đến 2026 tiếp tục hoàn thành 746 căn hộ, vượt kế hoạch của Chính phủ.

Khó khăn vẫn còn

Dù bức tranh nhà ở xã hội tại Hải Dương đang chuyển biến tích cực, nhưng không phải không có thách thức. Một số dự án vẫn gặp khó khăn về quy hoạch, thiếu vật liệu xây dựng hoặc chậm điều chỉnh pháp lý. Như Dự án Khu chung cư Tạ Quang Bửu từng bị chậm tiến độ do khan hiếm thép xây dựng, còn Dự án Nhà ở xã hội thuộc khu đô thị sinh thái Ecoriver vẫn chưa có đề xuất chủ trương đầu tư.

Một số dự án nhà ở xã hội vẫn gặp khó khăn về quy hoạch, thiếu vật liệu xây dựng hoặc chậm điều chỉnh pháp lý. Trong ảnh: Dự án Khu chung cư Tạ Quang Bửu từng gặp tình trạng thiếu thép xây dựng

Ngoài ra, việc một số dự án chậm bàn giao đất hoặc chưa chọn được chủ đầu tư vẫn gây ách tắc cho quá trình phát triển. Do đó, việc sớm ban hành các quy định chi tiết thi hành nghị quyết, đặc biệt là quy trình lựa chọn chủ đầu tư khi có nhiều đơn vị cùng quan tâm là điều cấp thiết.

Thời gian qua, Sở Xây dựng tỉnh Hải Dương tổ chức họp định kỳ hằng tháng để rà soát tiến độ, tháo gỡ từng vướng mắc cụ thể với tinh thần "không để dự án nào bị đình trệ vì lý do hành chính". Tỉnh cũng đang tập trung một đầu mối xử lý quy hoạch, giảm thời gian chờ đợi của doanh nghiệp xuống mức tối thiểu.

Nghị quyết 201/2025/QH15 không chỉ là một văn bản pháp lý, mà là sự cam kết rõ ràng của Quốc hội, Chính phủ và địa phương về việc đưa người thu nhập thấp đến gần hơn với giấc mơ an cư. Kỳ vọng với cơ chế thông thoáng, thủ tục rút gọn, chính sách thuê linh hoạt và sự vào cuộc đồng bộ của các cấp chính quyền, nhà ở xã hội sẽ trở thành một điểm sáng mới trong chính sách an sinh tại Việt Nam.

NGÂN HẠNH