Ca sỹ bản mường
Được mệnh danh là 'Ca sỹ bản mường', chị Lò Thị Ban, tổ 3, phường Chiềng An (Thành phố) không trải qua đào tạo thanh nhạc, nhưng với chất giọng trong trẻo, trình diễn tự tin các bài hát dân tộc Thái được đông đảo khán giả mến mộ và đoạt giải cao tại các hội thi, hội diễn trong, ngoài tỉnh và toàn quốc.
Sinh ra trong một gia đình bố, mẹ làm nghề nông, nhưng chị Ban đã sớm bộc lộ khả năng ca hát, năm 12 tuổi chị được ông Lò Văn Tiêng, người cùng tổ mời tham gia đội văn nghệ của tổ và dạy hát Thái cho chị. Sau đó chị được cử đi tham gia biểu diễn hội thi ở phường, thị xã (nay là Thành phố). Và từ đó, chị là cây văn nghệ xuất sắc của tổ, của phường và được nhiều người biết đến. Chị Ban từng là đội trưởng đội văn nghệ tổ 3, phường Chiềng An 6 năm liên tục. Cùng với khả năng hát được nhiều thể loại của dân tộc Thái như: Hát mừng nhà mới; mừng đám cưới; mừng dâu, rể; ngày tết, lễ, hát giao duyên..., chị Ban đã tham gia nhiều Hội thi văn nghệ quần chúng trong tỉnh, ngoài tỉnh, toàn quốc và đoạt nhiều giải cao. Năm 2002 đoạt giải Nhì “Giọng hát hay dân ca toàn quốc”; năm 2005 đoạt giải C “Liên hoan tiếng hát dân ca”, do Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức; năm 2018 đoạt giải A, B tại “Hội diễn nghệ thuật quần chúng tỉnh Cao Bằng”... Cùng với đó, chị còn tham gia nhiều chương trình, sự kiện văn hóa, chính trị lớn của tỉnh như: Kỷ niệm 60 năm Ngày Bác Hồ và Đoàn công tác của Trung ương về thăm, nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ và đồng bào các dân tộc Tây Bắc tại Sơn La; Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc vùng Tây Bắc lần thứ XIV, năm 2019 tại Sơn La...
Chia sẻ về những kỷ niệm trong “nghiệp” ca hát của mình, chị Ban nói: Tôi không nhớ hết số lần tham gia các lễ hội, cuộc thi, nhưng nhớ nhất là lần tham gia sự kiện Lễ đón tượng Bác Hồ về Sơn La năm 2019. Hôm đó, tôi được trình diễn bài hát “Pú Hô ma dam Sơn La” (Bác Hồ về thăm Sơn La), bài hát chỉ khoảng 3 phút, với hàng trăm người mặc trang phục các dân tộc múa phụ họa bằng những dải vải thổ cẩm tạo nên không gian nghệ thuật đặc sắc, tái hiện lại thời khắc lịch sử ngày Bác Hồ và Đoàn công tác của Trung ương lên thăm, nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ và đồng bào các dân tộc Tây Bắc tại Sơn La. Tôi vẫn nhớ cảm xúc khi trình diễn lúc đó, bồi hồi và rất tự hào.
Với chất giọng đặc biệt, được chị thể hiện trong các bài hát Thái, không chỉ có đồng bào dân tộc Thái trong tỉnh biết đến, mà tiếng hát của chị còn được đông đảo bà con dân tộc Thái sinh sống ở các tỉnh Lai Châu, Điện Biên ưa thích. Hiện nay, chị Ban là hội viên Chi hội âm nhạc, Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật tỉnh, là cộng tác viên tích cực của Phòng Văn hóa Thành phố và Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh.
Với những công hiến trong phong trào văn nghệ quần chúng, chị Lò Thị Ban đã được công nhận là Nghệ nhân. Đồng thời, 2 lần được UBND tỉnh tặng Bằng khen về thành tích trong công tác xây dựng đội văn nghệ quần chúng và thành tích trong 15 năm triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 5, khóa VIII. Ngoài ra, chị còn được Đài Truyền hình Việt Nam tặng Bằng khen tại cuộc thi “Liên hoan tiếng hát dân ca” năm 2005, cùng nhiều giấy khen, giấy công nhận khác.
Nguồn Sơn La: http://www.baosonla.org.vn/vi/bai-viet/ca-sy-ban-muong-28217