Các công ty dầu khí dự báo ảnh hưởng của ông Trump trước nguy cơ dư thừa dầu năm 2025

Hình minh họa

Trafigura Group và Gunvor Group, hai công ty xử lý hàng triệu thùng dầu thô và nhiên liệu mỗi ngày, nhận định nguồn cung có thể vượt cầu gần 1 triệu thùng/ngày trong năm 2025. Các ước tính này, tương tự với dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), dựa trên giả định rằng OPEC và các đồng minh sẽ không tăng sản lượng — điều mà họ, ít nhất trên lý thuyết, cam kết thực hiện.

Những dự báo này cho thấy ý kiến phổ biến về nguy cơ dư thừa dầu là khá chính xác, dù một nhà giao dịch cấp cao từ một công ty khác thừa nhận rằng việc tính toán chính xác khoảng cách giữa cung và cầu trong tương lai vẫn có sai số đáng kể.

Tuy nhiên, có sự thống nhất gần như tuyệt đối rằng chính sách của ông Trump, đặc biệt là với Iran, sẽ là một yếu tố bất định quan trọng đối với thị trường. Trong nhiệm kỳ trước, ông Trump đã thực hiện chính sách "áp lực tối đa" với Tehran nhằm cắt giảm xuất khẩu và doanh thu từ dầu mỏ của Iran.

"Thị trường sẽ trở nên căng thẳng hơn nếu ông Trump áp dụng chính sách áp lực tối đa lên Iran và OPEC không đưa thêm dầu trở lại thị trường", ông Saad Rahim, nhà kinh tế trưởng tại Trafigura, nhận định. "Nếu mất 1 triệu thùng/ngày từ Iran, thị trường sẽ thắt chặt hơn", ông nói.

Tổng thống sắp nhậm chức của Mỹ đã cho thấy sự sẵn sàng can thiệp vào thị trường năng lượng toàn cầu. Ông cảnh báo rằng châu Âu cần mua thêm dầu khí Mỹ, nếu không sẽ đối mặt với các mức thuế. Chính quyền Trump có thể ảnh hưởng đến cuộc chiến tại Ukraine, sản lượng dầu của Venezuela và thậm chí là cả chính sách đối với OPEC mà ông từng nhiều lần chỉ trích.

Biến động thị trường

Các nhà giao dịch dầu thô, với khối lượng xử lý lớn mỗi ngày, có góc nhìn rõ ràng về cung và cầu. Họ cần biết lượng dầu được khai thác và tốc độ tiêu thụ trên toàn cầu. Ngày càng nhiều công ty cũng tham gia sở hữu các phần trong chuỗi cung ứng, từ bán lẻ xăng dầu đến tinh chế dầu thô thành nhiên liệu và hóa chất.

Những biến động thị trường, yếu tố giúp các nhà giao dịch hưởng lợi, đã giảm sút trong năm nay. Việc tình trạng này tiếp diễn đến năm 2025 hay không phụ thuộc vào việc liệu nguồn cung dư thừa dự kiến có trở thành hiện thực, cũng như hành động của ông Trump.

"Có nhiều dấu hỏi lớn, đặc biệt là liên quan đến chính sách của ông Trump", ông Frederic Lasserre, Giám đốc nghiên cứu của Gunvor, cho biết. Ông dự báo lượng tồn kho tăng khoảng 900.000 thùng/ngày nếu OPEC+ không bổ sung sản lượng. "Hiện tại nếu bán khống thì phải rất can đảm. Đúng là các yếu tố cơ bản không khả quan, nhưng ai cũng biết rằng địa chính trị sẽ đóng vai trò quan trọng trong năm tới", ông nói thêm.

BB Energy, một công ty giao dịch khác, nhận định rằng nguồn cung từ các nước ngoài OPEC đang "gây áp lực" lên giá dầu. Công ty này dự báo thị trường dầu sẽ đối mặt với nhiều thách thức khi nhu cầu yếu đụng độ với nguồn cung dư thừa ngày càng tăng.

"Nếu không có cú sốc địa chính trị bất ngờ hoặc nhu cầu phục hồi mạnh mẽ, giá dầu thô có thể chạm mức đáy mới", công ty trả lời trong một email.

Không phải ai cũng đồng tình. Một nhà giao dịch cấp cao khác cho rằng dự báo dư thừa dầu năm 2025 chỉ là "con số không đáng kể" trong bối cảnh thế giới có 8 tỷ người. Tuy nhiên, ông đồng ý rằng nhiệm kỳ của ông Trump là yếu tố bất định lớn nhất của thị trường.

Tác động dự kiến đến nguồn cung từ Nga đến Iran, cũng như khả năng áp thuế năng lượng nhập khẩu từ Canada và Mexico của Mỹ, đều mang lại rủi ro lớn cho kỳ vọng hiện tại của thị trường. Ngoài ra, còn có câu hỏi lớn hơn về cách các chính sách thuế quan này sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu và tiêu thụ năng lượng.

"Mọi người nhìn vào dự báo cán cân ban đầu và nhanh chóng trở nên bi quan", ông Rahim từ Trafigura nhận xét. "Nhìn chung, nguồn cung có khả năng tăng mạnh, và để bất ngờ theo hướng tích cực, nhu cầu sẽ phải có sự thay đổi rất đáng kể", ông bổ sung.

Nh.Thạch

AFP