Các địa phương thực hiện chỉ tiêu nhà ở xã hội ra sao?

Thủ tướng Chính phủ đã giao chỉ tiêu cụ thể cho từng địa phương về phát triển nhà ở xã hội. Tuy nhiên, trong khi một số tỉnh thành đã bứt tốc và có khả năng vượt kế hoạch, thì nhiều địa phương khác vẫn 'giậm chân tại chỗ'.

Nhiều nơi sắp cán đích về mục tiêu nhà ở xã hội

Hồi cuối tháng 2/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 444/QĐ-TTg giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội cho từng địa phương trong năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030. Đây là lần đầu tiên Chính phủ lượng hóa mục tiêu nhà ở xã hội theo địa phương, thể hiện quyết tâm hiện thực hóa Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030".

Theo quyết định này, các địa phương phải hoàn thành 995.445 căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2025 - 2030. Riêng năm 2025, chỉ tiêu được giao là 100.275 căn. Việc giao mục tiêu cụ thể được xem là biện pháp thúc đẩy chính quyền địa phương hành động thực chất hơn, tránh tình trạng trì trệ trong phát triển phân khúc nhà ở vốn đã nhiều năm thiếu hụt nguồn cung này.

Sau những chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, một số địa phương đã có kết quả đáng ghi nhận. Tại Nghệ An, năm 2025 tỉnh được giao chỉ tiêu hoàn thành 1.420 căn, nhưng qua kiểm tra thực tế, Bộ Xây dựng cho biết tỉnh dự kiến sẽ bàn giao 2.756 căn, vượt 94% kế hoạch.

 Nhiều địa phương sắp về đích nhà ở xã hội. Ảnh BXD.

Nhiều địa phương sắp về đích nhà ở xã hội. Ảnh BXD.

Từ năm 2021 đến nay, Nghệ An đã và đang triển khai 37 dự án nhà ở xã hội, tổng quy mô hơn 18.000 căn hộ. Trong đó, đã hoàn thành tổng số 1.756 căn; đang tiếp tục triển khai đầu tư xây dựng (dự án đã có chủ trương đầu tư, đã lựa chọn chủ đầu tư, cấp phép xây dựng, đã khởi công xây dựng) 29.245 căn.

Hải Phòng cũng là địa phương đi đầu thực hiện kế hoạch phát triển nhà ở xã hội. Theo Quyết định số 338 của Thủ tướng Chính phủ, Hải Phòng được giao nhiệm vụ hoàn thành 33.500 căn nhà ở xã hội vào năm 2030. Trong đó, giai đoạn từ 2021 đến 2025 sẽ hoàn thành 15.400 căn, và từ 2026 đến 2030, thành phố dự kiến sẽ hoàn thành 18.100 căn.

Tính đến nay, Hải Phòng đã khởi công và triển khai 9 dự án NOXH, tiêu biểu như Khu NOXH tại số 384 Lê Thánh Tông (quận Ngô Quyền) với quy mô 1.294 căn, Khu NOXH tại Tổng kho 3 Lạc Viên (quận Ngô Quyền) với 4.448 căn và Dự án NOXH tại Khu đô thị dịch vụ thương mại và nhà ở công nhân Tràng Duệ (quận An Dương) với 2.538 căn. Dự án Khu NOXH tại Tổng kho 3 Lạc Viên dự kiến hoàn thành phần thô vào năm 2025. Ngoài ra, thành phố tiếp tục triển khai thêm 21 dự án NOXH với tổng số 20.400 căn đến năm 2030.

Tại Hưng Yên, giai đoạn 2021 - 2024, tỉnh đã hoàn thành 2 dự án nhà ở xã hội với 1.002 căn và đang triển khai thêm 4 dự án mới quy mô gần 3.600 căn. Với chỉ tiêu năm 2025 là 1.750 căn, địa phương này được dự báo sẽ hoàn thành 2.097 căn, vượt khoảng 20%.

Với tiến độ triển khai hiện tại, TP Hà Nội dự kiến trong năm 2025 sẽ hoàn thành 6 dự án nhà ở xã hội, cung cấp 4.730 căn trên tổng số 4.670 căn được Thủ tướng Chính phủ giao, vượt chỉ tiêu đề ra...

Bắc Ninh, Bắc Giang, Đồng Nai, Bình Dương...là những địa phương có nhiều khu công nghiệp cũng đang đẩy nhanh phát triển nhà ở xã hội để đáp ứng nhu cầu chỗ ở cho công nhân và người lao động có thu nhập thấp.

Nhiều địa phương vẫn chưa triển khai phát triển nhà ở xã hội

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng mới đây, hiện vẫn còn một số địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác phát triển nhà ở xã hội, chưa có dự án được khởi công hoặc có nhưng tỷ lệ hoàn thành thấp; chưa thành lập ban chỉ đạo phát triển nhà ở xã hội; chưa bổ sung chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; các doanh nghiệp còn gặp vướng mắc trong việc tiếp cận đất đai, thủ tục đầu tư, tín dụng, chính sách ưu đãi…

Theo Quyết định 444/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội trong năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030 để các địa phương bổ sung vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, có đến 26 địa phương chưa có căn hộ hoàn thành trong giai đoạn 2021-2024. Các địa phương gồm: Hà Giang, Cao Bằng, Lào Cai, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Yên Bái, Sơn La, Thái Nguyên, Ninh Bình, Nam Định, Điện Biên, Lai Châu, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai, Đồng Tháp, Hậu Giang, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Bến Tre, Bạc Liêu, Trà Vinh.

Trước sự thúc đẩy từ Chính Phủ, Bộ Xây dựng, Nam Định cũng đã khởi công dự án nhà ở xã hội hơn 900 tỷ đồng vào ngày 19/5 vừa qua. Dự án nhà ở xã hội Bãi Viên tọa lạc tại phường Mỹ Xá, có tổng diện tích khoảng 3 ha, gồm 6 tòa nhà cao 9 tầng; không gian sống xanh, với hơn 18.000 m2 cây xanh, lối đi bộ, đường nội bộ. Diện tích căn hộ linh hoạt từ 25 - 70 m2.

Hay như tỉnh Hà Tĩnh. Từ năm 2021 đến nay, tỉnh mới chỉ hoàn thành 1 dự án nhà ở công nhân với 152 căn hộ, trong khi chỉ tiêu được giao riêng năm 2025 là 200 căn. Bộ Xây dựng nhận định, Hà Tĩnh sẽ "khó có khả năng hoàn thành chỉ tiêu" nếu không có giải pháp đột phá. Đồng thời, Bộ cũng đề nghị UBND tỉnh Hà Tĩnh đẩy nhanh các thủ tục hành chính và yêu cầu sớm khởi công các dự án trong quý III/2025 để đảm bảo tiến độ.

Trong khi đó, tỉnh Điện Biên lại gặp khó khăn khi triển khai làm nhà ở xã hội. Theo chương trình phát triển nhà ở giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045, Sở Xây dựng Điện Biên đã vẽ ra một lộ trình đầy kỳ vọng.

Theo đó, giai đoạn 2021-2025, tỉnh đặt mục tiêu phát triển thêm 20.000 m2 sàn nhà ở xã hội, tương đương khoảng 400 mái ấm mới. Con số này tiếp tục được nâng lên trong giai đoạn 2026-2030 với 55.000 m2 sàn, cung cấp thêm khoảng 1.100 căn nhà.

Để hiện thực mục tiêu trên, 12 vị trí đất đắc địa đã được xác định, tập trung chủ yếu tại các khu vực đô thị và có tiềm năng phát triển với tổng diện tích gần 30 ha và gần 3.890 căn. Nhưng đến nay, bức tranh phát triển nhà ở xã hội tại Điện Biên vẫn còn nhiều gặp nhiều khó khăn, khi chưa một nhà đầu tư nào "mặn mà".

Dù mục tiêu rõ ràng, quỹ đất đã được định vị, nhưng Sở Xây dựng Điện Biên cho biết, việc thu hút các nhà đầu tư xây dựng và phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn. Thực tế cho thấy, đến thời điểm hiện tại, chưa có dự án nhà ở xã hội nào được đầu tư xây dựng... Còn nhiều địa phương khác cũng gặp khó triển khai nhà ở xã hội liên quan đến quý đất, vốn vay, đặc biệt là các nhà đầu tư cũng không mấy "mặn mà" làm nhà ở xã hội.

Mới đây, Bộ Xây dựng đã phải phát đi Công điện số 19/CĐ-BXD ngày 22/5/2025, yêu cầu các tỉnh, thành chưa có dự án được khởi công hoặc có dự án được khởi công nhưng tỷ lệ hoàn thành thấp; chưa bổ sung chỉ tiêu nhà ở xã hội vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội cần nhanh chóng vào cuộc.

Để quyết tâm hoàn thành chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội đã được giao trong năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện quyết liệt hơn nữa, hiệu quả hơn nữa các nhiệm vụ, giải pháp được nêu tại các Nghị quyết của Chính phủ, Công điện của Thủ tướng Chính phủ.

Cùng đó, bổ sung chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030 được giao tại Quyết định số 444/QĐ-TTg ngày 27/02/2025 vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo; ưu tiên dành nguồn lực nhằm quyết tâm hoàn thành chỉ tiêu được giao.

 Tình hình triển khai nhà ở xã hội tại một số địa phương (từ năm 2021 đến tháng 3/2025). Ảnh CFL.

Tình hình triển khai nhà ở xã hội tại một số địa phương (từ năm 2021 đến tháng 3/2025). Ảnh CFL.

Thành lập Quỹ nhà ở quốc gia

Theo nội dung được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Nghị quyết áp dụng trên phạm vi toàn quốc, thí điểm nhiều cơ chế đặc thù, trong đó Quỹ Nhà ở quốc gia là một trong những điểm đáng chú ý. Đây là Quỹ nhà ở quốc gia là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận.

Về ngân sách, Quỹ nhà ở quốc gia sẽ được hình thành từ nguồn ngân sách nhà nước cấp, tiền trích từ số tiền tương đương giá trị quỹ đất đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để xây dựng nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở, từ tiền bán nhà ở thuộc tài sản công, từ tiền đấu giá quyền sử dụng đất; tiếp nhận nguồn hỗ trợ tự nguyện, nguồn đóng góp của tổ chức, cá nhân trong nước, ngoài nước và nguồn huy động hợp pháp khác.

Nguồn vốn từ Quỹ sẽ được sử dụng để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, tạo lập nhà ở xã hội để cho thuê, nhà ở cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuê.

Đông Bắc

Nguồn Doanh Nhân VN: https://doanhnhanvn.vn/cac-dia-phuong-thuc-hien-chi-tieu-nha-o-xa-hoi-ra-sao.html