Các ngân hàng trung ương dự kiến tăng dự trữ vàng, giảm nắm giữ đồng USD
Các ngân hàng trung ương trên thế giới đang ngày càng ưu tiên vàng trong chiến lược dự trữ ngoại hối, giữa bối cảnh căng thẳng địa chính trị leo thang và lo ngại về rủi ro từ đồng USD.
Các ngân hàng trung ương trên toàn cầu dự kiến sẽ tiếp tục tăng mua vàng trong năm nay và giảm tỷ trọng dự trữ đồng USD trong vòng 5 năm tới, theo một khảo sát mới nhất với các cơ quan tiền tệ toàn cầu, theo Financial Times.
Mối lo ngại địa chính trị, nguy cơ bị trừng phạt và sự bất ổn về vai trò của đồng USD đã thúc đẩy các ngân hàng trung ương tăng mua vàng ở mức kỷ lục. Gần đây, vàng đã vượt qua đồng euro để trở thành tài sản dự trữ lớn thứ hai thế giới, chỉ sau đồng USD.
Giá vàng đã tăng 30% kể từ tháng 1 và gấp đôi trong hai năm qua, khi tình hình bất ổn toàn cầu và biến động thị trường khiến giới đầu tư tăng mạnh nhu cầu nắm giữ kim loại quý này.
Theo Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), 95% số ngân hàng trung ương tham gia khảo sát dự đoán lượng vàng dự trữ toàn cầu sẽ tăng trong 12 tháng tới — mức cao nhất kể từ khi cuộc khảo sát thường niên này được bắt đầu vào năm 2018.
Trong khi đó, khoảng 75% số người được hỏi cho rằng tỷ trọng nắm giữ đồng USD của các ngân hàng trung ương sẽ giảm trong vòng 5 năm tới. Hơn 70 ngân hàng trung ương đã tham gia khảo sát của WGC.

Nguồn: WGC, Financial Times, LSEG (H.Mĩ Việt hóa)
Ông Shaokai Fan từ WGC nhận định: “Tâm lý thị trường hiện rất mạnh. Rõ ràng là niềm tin trong giới ngân hàng trung ương đang gia tăng: họ tin rằng các ngân hàng trung ương khác sẽ tiếp tục mua vàng, và chính ngân hàng trung ương của họ cũng có thể làm điều đó.”
Tuy nhiên, căng thẳng địa chính trị cũng đang ảnh hưởng đến cách thức lưu trữ vàng: một số ngân hàng trung ương đang có xu hướng chuyển vàng từ các kho dự trữ lớn tại London hoặc New York về lưu trữ trong nước. Lý do là lo ngại về khả năng tiếp cận vàng nếu xảy ra khủng hoảng hoặc nếu quốc gia đó bị áp đặt lệnh trừng phạt.
Năm ngoái, Ấn Độ đã chuyển hơn 100 tấn vàng từ Ngân hàng Trung ương Anh về nước, trong khi Ngân hàng Trung ương Nigeria cũng đã hồi hương một phần dự trữ vàng của mình.
Khoảng 7% số ngân hàng trung ương được khảo sát cho biết họ có kế hoạch tăng cường lưu trữ vàng trong nước — mức cao nhất kể từ đại dịch Covid-19.
Trong thời gian gần đây, những phát biểu thiếu nhất quán từ chính phủ Mỹ đã khiến một số quốc gia lo ngại về sự an toàn của lượng vàng họ đang gửi tại Mỹ. Số vàng này hiện do Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York giữ hộ các ngân hàng trung ương nước ngoài.
Tháng 2 vừa qua, tổng thống Donald Trump từng công khai đặt câu hỏi liệu có khả năng “vàng đã bị thất thoát” khỏi kho vàng Fort Knox — nơi đang cất giữ phần lớn vàng dự trữ quốc gia của Mỹ.
Trong khảo sát của WGC, các ngân hàng trung ương cho biết lý do hàng đầu khiến họ nắm giữ vàng là: khả năng giữ giá trị trong thời kỳ khủng hoảng, không có rủi ro vỡ nợ và vai trò là hàng rào chống lạm phát.
Hoạt động mua vàng của các ngân hàng trung ương đã tăng tốc từ năm 2022, sau khi căng thẳng Nga - Ukraine bùng nổ và Mỹ cùng các nước phương Tây cố gắng loại Moscow khỏi hệ thống thanh toán quốc tế. Diễn biến này đã khiến nhiều ngân hàng trung ương ở các thị trường mới nổi đẩy nhanh quá trình đa dạng hóa dự trữ, giảm phụ thuộc vào USD.
“Một số diễn biến gần đây liên quan đến thuế quan đã đặt dấu hỏi về vị thế trú ẩn an toàn của đồng USD, nhưng lại củng cố vị thế của vàng,” một người tham gia khảo sát ẩn danh cho biết. “Các nhà quản lý dự trữ đang xem vàng như một công cụ phòng vệ lạm phát trong thời điểm đầy bất ổn về địa chính trị và thương mại.”
Tuy nhiên, vàng cũng có những hạn chế nhất định khi được sử dụng làm tài sản dự trữ, như chi phí lưu trữ và sự bất tiện khi vận chuyển.