Các nước kiểm soát chất lượng ô tô thế nào trước khi cấp phép lưu hành?

Mỹ

Hiện tại, các loại xe điện hóa ở Mỹ được áp dụng các tiêu chuẩn an toàn giống với ô tô động cơ đốt trong thông thường.

Theo thông tin từ website Bộ Năng lượng Mỹ, trước khi có thể bán ra, các loại xe điện hóa như hybrid (HEV), hybrid cắm sạc (PHEV) và thuần điện (BEV) đều phải đáp ứng những tiêu chuẩn liên bang về an toàn phương tiện, đồng thời vượt qua các bài kiểm tra an toàn khắt khe tương tự ô tô truyền thống.

Bộ tiêu chuẩn này do Cơ quan an toàn giao thông cao tốc quốc gia (NHTSA) trực thuộc Bộ Giao thông Mỹ quản lý, lần cập nhật mới nhất vào tháng 5/2013. Trong đó gồm những tiêu chuẩn bắt buộc về trang bị của xe như lốp, phanh, dây an toàn, túi khí, hệ thống cân bằng điện tử, an toàn của hành khách trẻ em... các bài kiểm tra va chạm, chống lật, cho đến việc lưu thông tin người mua, quy trình thông báo lỗi, triệu hồi sản phẩm, khắc phục và đền bù.

Ô tô để được bán tại Mỹ phải trải qua hàng loạt bài kiểm tra theo tiêu chuẩn an toàn liên bang.

Đơn cử với lốp, Mỹ cấm bán lốp và xe dùng lốp cũ, được rạch lại rãnh lốp mới trên bề mặt đã mòn. Xe mới bán ra cũng phải trang bị sẵn lốp có thể đáp ứng các tiêu chuẩn tải trọng tối đa khi chở đủ người và một lượng hành lý.

Hay như với túi khí, 100% ô tô du lịch sản xuất sau ngày 31/8/1997 và 100% xe buýt, xe tải, xe đa dụng chở người sản xuất sau ngày 31/8/1998 phải có túi khí cho cả hai vị trí ở hàng ghế trước.

Nếu xe có lỗi ảnh hưởng đến an toàn, nhà sản xuất phải ngay lập tức mua lại phương tiện và trả thêm chi phí vận chuyển, hoặc cung cấp cho nhà phân phối linh kiện, thiết bị cần thiết để khắc phục lỗi.

Ngoài ra, xe cũng phải trải qua các bài kiểm tra va chạm của NHTSA với các hạng mục như đâm phía trước; xe khác đâm ngang thân ở vị trí người lái; xe mất kiểm soát, trượt bánh và đâm ngang vào chướng ngại vật ở vị trí người lái; bài kiểm tra khả năng chống lật...

Lấy ví dụ VinFast VF 8, để được chạy trên đường phố Mỹ cần đáp ứng hàng loạt tiêu chuẩn khác như mức tiêu thụ nhiên liệu hoặc năng lượng trung bình (CAFE), tiêu chuẩn an toàn phương tiện cơ giới liên bang (FMVSS), hay được Cơ quan bảo vệ môi trường Mỹ (EPA) công nhận là xe không phát thải.

Mỹ vừa ban hành tiêu chuẩn quốc gia về hạ tầng trạm sạc xe điện.

Tháng 2 vừa qua, Cơ quan quản lý cao tốc liên bang Mỹ (FHWA) đã ban hành bộ tiêu chuẩn quốc gia về hạ tầng trạm sạc cho xe điện, có hiệu lực từ ngày 30/3.

Trong đó, có những quy định như mỗi trạm sạc phải có tối thiểu bốn cổng sạc; trạm sạc nhanh dùng điện một chiều (DC) phải có cổng sạc chuẩn CCS Type 1; hay đội ngũ lắp đặt, bảo dưỡng và vận hành trạm sạc phải được đào tạo và có chứng chỉ, giấy phép đạt chuẩn.

Châu Âu

Tiêu chuẩn an toàn cho ô tô bán tại châu Âu được ban hành bởi Nghị viện châu Âu, áp dụng với xe có mục đích chính chở người và hành lý (phân loại M), xe có mục đích chính chở hàng hóa (loại N) và xe đầu kéo (loại O).

Văn bản này quy định chi tiết về những hệ thống, tính năng buộc phải được trang bị trên tất cả loại xe, hoặc áp dụng với riêng xe du lịch, xe buýt, xe tải, xe nhiên liệu hydro hay xe tự hành.

Ô tô bán tại châu Âu cũng phải trải qua hàng loạt bài kiểm tra va chạm.

Một số điểm đáng chú ý có thể kể đến như mọi loại xe phải được trang bị hệ thống theo dõi áp suất lốp chính xác; xe cơ giới phải có các hệ thống nâng cao gồm cảnh báo quá tốc độ thông minh, cảnh báo lái xe buồn ngủ, cảnh báo lái xe mất tập trung nâng cao, hay thông báo dừng khẩn cấp.

Xe chở người từ 9 chỗ trở xuống và xe chở hàng tải trọng không quá 3,5 tấn phải được trang bị hệ thống phanh khẩn cấp nâng cao, hệ thống giữ làn khẩn cấp; hay phải được thiết kế và chế tạo để cung cấp vùng bảo vệ mở rộng cho phần đầu khi xảy ra va chạm.

Cùng đó là danh sách chi tiết hơn 160 hạng mục các quy định liên quan đến mọi bộ phận của ô tô như khung gầm, đèn pha, phanh, khóa cửa, dây an toàn, ghế, lốp, hệ thống báo động, an toàn điện, khả năng chống trộm, chống cháy, các hệ thống hỗ trợ phanh, kiểm tra va chạm trước/sau và va chạm bên hông.

Ngoài ra còn phải kể đến Chương trình đánh giá xe mới của châu Âu (Euro NCAP), với hàng loạt bài kiểm tra, thử nghiệm an toàn ô tô khắt khe và đánh giá bằng hệ thống xếp hạng từ 1-5 sao.

Hiện tại ở Việt Nam, quy trình kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường với ô tô điện giống như xe động cơ đốt trong. Điểm khác là phương tiện sử dụng xăng, dầu có quy trình đốt cháy nhiên liệu tạo ra khí thải gây ô nhiễm môi trường, ô tô điện sử dụng năng lượng điện nên sẽ được bỏ qua công đoạn 4 - kiểm tra hệ thống khí thải, bảo vệ môi trường.

Riêng đối với ô tô điện, đơn vị kiểm định sẽ tiến hành kiểm tra thêm các bộ phận như: Hệ thống lưu trữ pin; hệ thống quản lý RESS (nếu được trang bị) ví dụ: thông tin phạm vi, chỉ báo trạng thái sạc, kiểm soát nhiệt độ pin; bộ chuyển đổi điện tử, động cơ và điều khiển thay đổi, dây điện và đầu nối; động cơ kéo; hệ thống sạc bên ngoài nếu được trang bị yêu cầu; bộ phận kết nối đầu sạc trên xe.

Chí Vũ