Các tòa nhà ở Myanmar vẫn tiếp tục sụp đổ, hàng ngàn người còn mắc kẹt

Hy vọng mong manh giữa đống đổ nát

Tại thủ đô Naypyidaw, một khoảnh khắc hy vọng hiếm hoi xuất hiện khi lực lượng cứu hộ Myanmar phối hợp với đội cứu hộ Thổ Nhĩ Kỳ kéo anh Htet Maung Maung, 26 tuổi, ra khỏi đống đổ nát của khách sạn Aye Chan Thar vào chiều 2/4. Bị mắc kẹt hơn 100 giờ, người đầu bếp trẻ vẫn giữ được sức khỏe nhờ nước được truyền qua khe hẹp trước đó. Video từ Cục Cứu hỏa Myanmar ghi lại cảnh anh được giải cứu trong tiếng vỗ tay reo hò, mang đến niềm an ủi giữa muôn vàn mất mát.

Chỉ một ngày trước, một phụ nữ 62 tuổi cũng được cứu sống tại Naypyidaw sau gần 4 ngày chôn vùi dưới bê tông. Ở Mandalay, đội cứu hộ Trung Quốc đã giải cứu 4 người, trong đó có một thai phụ và một bé gái 5 tuổi, vào ngày 31/3. Những câu chuyện sống sót kỳ diệu này là ánh sáng le lói giữa thảm họa đã c夺 đi sinh mạng của 2.886 người, khiến 4.639 người bị thương và 373 người mất tích, theo thống kê từ chính quyền quân sự Myanmar tính đến ngày 2/4.

Mandalay sau động đất. (Ảnh: BBC)

Tuy nhiên, niềm vui không kéo dài khi các dư chấn liên tục làm rung chuyển miền Trung Myanmar. Hai khách sạn gần tâm chấn ở Mandalay sụp đổ hoàn toàn vào tối 31/3, ngay sau khi một số người dân trở lại nơi trú ẩn. Ông Michael Dunford, Giám đốc Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) tại Myanmar, cảnh báo: “Dư chấn vẫn tiếp diễn, và thương vong sẽ không dừng lại. Nhiều người đang ngủ ngoài đường, trong công viên vì sợ hãi, khiến việc hỗ trợ họ trở nên vô cùng khó khăn.”

Trước quy mô thảm họa, Thống tướng Min Aung Hlaing, lãnh đạo chính quyền quân sự Myanmar, đã phá vỡ tiền lệ khi kêu gọi viện trợ quốc tế – một động thái hiếm thấy từ chính quyền vốn thường khép kín. Đáp lại, 16 quốc gia và khu vực, bao gồm Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Pakistan và Việt Nam, đã nhanh chóng gửi đội cứu hộ cùng hàng hóa nhân đạo. Sáng 1/4, hai tàu hải quân Ấn Độ chở thực phẩm, vật tư y tế cập cảng Yangon, trong khi Đoàn cứu nạn Bộ Công an và Đội cứu hộ Quân đội nhân dân Việt Nam cũng đã có mặt để hỗ trợ.

Tuy nhiên, nỗ lực cứu hộ đang đối mặt với vô vàn trở ngại. Hai cây cầu chính ở Mandalay và Sagaing bị phá hủy hoàn toàn, cô lập nhiều khu vực trong những ngày đầu sau thảm họa. Dù tình hình giao thông đã cải thiện phần nào, nhiệt độ lên tới 40 độ C cùng cơ sở hạ tầng yếu kém tiếp tục cản trở công tác cứu hộ. Liên đoàn Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế (IFRC) cảnh báo rằng thời tiết khắc nghiệt đang làm suy giảm sức lực của cả nạn nhân lẫn đội cứu hộ.

Tại Bangkok, Thái Lan – cách tâm chấn hơn 1.300 km – dư âm của trận động đất vẫn gây ám ảnh. Sáng 2/4, Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra đã đến thăm gia đình các nạn nhân trong vụ sập tòa nhà 30 tầng của Văn phòng Kiểm toán Nhà nước (SAO). Ít nhất 13 công nhân thiệt mạng, 9 người bị thương và hơn 70 người vẫn mất tích dưới đống đổ nát. Bà Shinawatra cam kết hỗ trợ toàn diện, đồng thời yêu cầu điều tra nguyên nhân vụ sập trong vòng một tuần.

“Mỗi giờ trôi qua, cơ hội tìm thấy người sống sót lại giảm đi"

Trận động đất ngày 28/3 là một trong những thảm họa tồi tệ nhất tại Myanmar trong hơn 100 năm qua, chỉ đứng sau trận động đất 8 độ Richter năm 1912. Với tâm chấn gần Mandalay – thành phố lớn thứ hai của Myanmar – rung chấn đã lan rộng, gây thiệt hại nghiêm trọng không chỉ trong nước mà còn ảnh hưởng đến các quốc gia láng giềng như Thái Lan, Việt Nam và Trung Quốc.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xếp thảm họa này vào cấp độ khẩn cấp cao nhất, kêu gọi tài trợ 8 triệu USD để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát trong 30 ngày tới. Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hợp Quốc (OCHA) cho biết các đội cứu hộ địa phương, với sự hỗ trợ từ quốc tế, đang “tăng tốc nỗ lực” tại miền Trung Myanmar – khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Tuy nhiên, các tổ chức nhân quyền cảnh báo rằng nhiều tòa nhà bị hư hại kết cấu vẫn đang sụp đổ, đe dọa tính mạng của cả nạn nhân lẫn lực lượng cứu hộ.

Tại Mandalay và Naypyidaw, hàng ngàn người dân vẫn đang sống trong cảnh màn trời chiếu đất, không dám trở về nhà vì lo sợ dư chấn. “Tôi chưa từng thấy điều gì kinh khủng như vậy,” một nhân viên cứu hộ tại Mandalay chia sẻ với CNN. “Thành phố trông như vừa bị san phẳng. Chúng tôi nghe tiếng kêu cứu từ bên trong đống đổ nát, nhưng không đủ nhân lực và máy móc để hành động nhanh hơn.”

Tình trạng thiếu nước sạch, thực phẩm và thuốc men càng làm trầm trọng thêm khủng hoảng. Các tổ chức nhân đạo nhấn mạnh nhu cầu viện trợ khẩn cấp cho các khu vực xa xôi, nơi hàng trăm người vẫn chưa được tiếp cận. “Chúng tôi đang chạy đua với thời gian,” một đại diện của IFRC nói. “Mỗi giờ trôi qua, cơ hội tìm thấy người sống sót lại giảm đi.”

Ngọc Bảo (T/h)