Cách nhận biết đúng An cung ngưu hoàng hoàn và lưu ý khi sử dụng

Trong số các loại An Cung Ngưu Hoàng Hoàn (ACNHH) hiện có trên thị trường, không ít loại là hàng nhái, hàng giả, hàng kém chất lượng. Nếu không phân biệt rõ các loại An cung, người tiêu dùng rất dễ rơi vào tình trạng "tiền mất, tật mang", thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng.

1. Cách nhận biết An cung ngưu hoàng hoàn chính hãng

ACNHH là bài thuốc xuất phát từ Trung Hoa vào thế kỷ 18, được dùng để "thanh nhiệt, giải độc, trấn kinh, khai khiếu" - chủ yếu trong các ca trúng phong thể nhiệt. Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường có tới ít nhất ba nhóm sản phẩm An cung phổ biến, với nguồn gốc, thành phần, công dụng và giá cả rất khác nhau.

1.1. An cung ngưu hoàng hoàn Đồng Nhân Đường (Trung Quốc)

Đây là dòng sản phẩm được nhiều người dân Việt Nam biết đến và tin dùng từ nhiều năm qua. Thuốc do hãng Đồng Nhân Đường Bắc Kinh (Beijing Tong Ren Tang) sản xuất - thương hiệu y học cổ truyền hàng đầu Trung Quốc. Thuốc có thành phần chủ yếu từ ngưu hoàng, xạ hương, chu sa, hoàng liên, hoàng cầm, chi tử, uất kim…

Dạng bào chế: Viên hoàn to, màu nâu đỏ, bọc giấy vàng, hộp màu đỏ (gỗ hoặc giấy).

Cần nhận biết đúng An cung ngưu hoàng hoàn của Đồng nhân đường Trung Quốc.

Công dụng: Dùng trong đột quỵ thể nhiệt có hôn mê do sốt cao, viêm não (chỉ dùng khi có chỉ định y khoa).

Lưu ý: Sản phẩm có thể chứa chu sa - thành phần chứa thủy ngân, vì vậy không được dùng kéo dài và không dùng cho phụ nữ có thai, trẻ em, người bệnh gan, thận.

Cách nhận biết:

Tem chống hàng giả của Tong Ren Tang.

Mã QR trên bao bì có thể kiểm tra trực tuyến.

Sản phẩm nhập khẩu chính ngạch phải có phiếu công bố sản phẩm của Bộ Y tế Việt Nam.

1. 2. An cung ngưu hoàng hoàn Hàn Quốc

Loại này được sản xuất tại Hàn Quốc theo công nghệ cải tiến, có phần "hiện đại hóa" công thức cổ truyền. Thành phần thường không có chu sa, thay ngưu hoàng tự nhiên bằng dạng nhân tạo. Sản phẩm có chứa các thành phần: Hoài sơn, cam thảo, bồ hoàng, thần khúc, nhân sâm, đậu nành, quế chi, a giao, bạch thược, mạch môn, hoàng cầm, đương quy…

Vị thuốc hoài sơn có trong An cung ngưu hoàng hoàn Hàn Quốc.

Công dụng: Hỗ trợ phục hồi sau đột quỵ, tăng tuần hoàn não, cải thiện nhận thức, không dùng trong cấp cứu.

Ưu điểm: Ít độc tính, phù hợp dùng dài ngày trong giai đoạn phục hồi sau đột quỵ. Tuy nhiên, vẫn cần được bác sĩ chỉ định rõ ràng, không dùng bừa bãi.

1. 3. An cung dạng viên nang

Đây là nhóm sản phẩm thường có giá rẻ hơn, được sản xuất tại Việt Nam, Thái Lan hoặc Trung Quốc. Nhiều sản phẩm được quảng cáo là "An cung thế hệ mới", "bổ não, tăng trí nhớ" nhưng không có tác dụng điều trị hay cấp cứu như ACNHH truyền thống.

Thành phần của viên An cung thường có nhân sâm, đan sâm, cam thảo, hồng táo, long nhãn… tùy theo nhà sản xuất.

Nhân sâm - vị thuốc thường có trong An cung dạng viên nang.

Công dụng thực tế: Chủ yếu là thực phẩm chức năng, hỗ trợ tuần hoàn não. Không có tác dụng điều trị đột quỵ.

Cảnh báo: Nhiều sản phẩm không rõ nguồn gốc, không có tem chống hàng giả, không đăng ký với Bộ Y tế. Một số trường hợp người bệnh uống phải hàng giả đã bị ngộ độc, rối loạn tiêu hóa, thậm chí bệnh nặng hơn.

1.4. Ngưu hoàng thanh tâm hoàn (Đồng Nhân Đường Bắc Kinh)

Ngưu hoàng thanh tâm hoàn và An cung ngưu hoàng hoàn là hai sản phẩm của Đồng nhân đường Bắc Kinh có tên gọi tương tự nhưng khác biệt rõ rệt về thành phần, công dụng và cách sử dụng.

Ngưu hoàng thanh tâm hoàn chứa các thành phần tự nhiên như nhân sâm, hoài sơn, mật ong, cam thảo, ngưu hoàng, sừng linh dương, bạch thược, bồ hoàng, vỏ quế, mạch môn, thần khúc, phòng phong, hoàng cầm, a giao, bạch truật, đương quy, cát cánh, gừng, quả mơ, sài hồ, long não, bạch liễm, xuyên khung, xạ hương, phục linh... Ngưu hoàng thanh tâm là sản phẩm hỗ trợ sức khỏe, không phải thuốc điều trị.

Công dụng: Hỗ trợ phục hồi sau tai biến mạch máu não, giảm di chứng như liệt nửa người, nói ngọng, tê bì chân tay; tăng cường tuần hoàn máu não, cải thiện trí nhớ, giảm hoa mắt, chóng mặt; giúp an thần, giảm căng thẳng, mệt mỏi.

Chu sa là thành phần thường có trong An cung ngưu hoàng hoàn có chứa thủy ngân không dùng kéo dài.

2. Lưu ý khi sử dụng

Hiện nay tình trạng làm giả ACNHH ngày càng tinh vi. Bao bì, tem mác dễ bị làm nhái; thậm chí nhiều sản phẩm bán tràn lan trên mạng xã hội với giá chỉ vài trăm nghìn đồng/viên - rẻ bất thường.

Chính vì vậy người dân cần:

Mua sản phẩm tại các nhà thuốc uy tín, có giấy tờ chứng minh nguồn gốc sản phẩm.
Kiểm tra mã vạch, mã QR, phiếu công bố của Bộ Y tế.
Không nghe theo quảng cáo "thần dược" từ các hội nhóm trên mạng, hoặc lời truyền miệng không kiểm chứng.
Không nên tự ý dùng - hậu quả có thể nguy hiểm.
Tìm hiểu kỹ từng loại An cung trước khi mua. Không phải sản phẩm nào mang tên "An Cung" cũng có giá trị y học như nhau.
Tuyệt đối không dùng An cung để phòng đột quỵ. Đây là thuốc có dược tính mạnh, không phù hợp dùng tùy tiện.
Chỉ dùng An cung khi có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt với người có tiền sử tim mạch, huyết áp, đang dùng thuốc chống đông - nguy cơ tương tác rất cao.

Một thực tế đáng lo ngại là nhiều người tự ý mua An cung để "phòng ngừa đột quỵ" hoặc "để sẵn trong nhà", đây là một sai lầm nghiêm trọng. Cần nhớ: An cung ngưu hoàng hoàn chỉ nên dùng theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa và không bao giờ được dùng để thay thế thuốc điều trị hoặc dùng ngẫu nhiên.

Người tiêu dùng thông thái là người hiểu rõ mình đang dùng gì và vì sao dùng. An cung ngưu hoàng hoàn không phải là "thần dược", càng không phải là bùa hộ mệnh. Hãy tỉnh táo để tránh rơi vào cái bẫy của thị trường thuốc "vàng thau lẫn lộn" hiện nay.

BSNT. Phan Bích Hằng