Cải cách mạnh mẽ, tạo đột phá thu hút đầu tư cho Hải Phòng

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp. Ảnh: Hồ Long

Tạo dư địa phát triển trong dài hạn

Các ĐBQH cơ bản tán thành ban hành Nghị quyết mới của Quốc hội để thay thế Nghị quyết số 35/2021/QH15 nhằm tạo cơ chế đột phá cho TP. Hải Phòng phát triển trong bối cảnh mới, giải quyết các điểm nghẽn, nâng cao sức cạnh tranh và thu hút đầu tư thông qua các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội.

ĐBQH Lã Thanh Tân (Hải Phòng) nêu rõ, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh theo Nghị quyết số 202/2025/QH15, các chính sách tại dự thảo Nghị quyết đã được thiết kế với mức độ mở cao, bảo đảm tính thích ứng đối với không gian mở rộng và quy mô dân số tăng mạnh của TP. Hải Phòng mới.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp. Ảnh: Hồ Long

Các quy định trong dự thảo Nghị quyết không chỉ đáp ứng yêu cầu trước mắt mà còn tạo dư địa cho phát triển trong dài hạn, giúp định hình mô hình quản trị đô thị liên tỉnh theo hướng tích hợp, linh hoạt và hiệu quả.

Dự thảo Nghị quyết không chỉ là bước tiếp nối từ những kết quả của Nghị quyết số 35/2021/QH15 trước đây, mà còn là sự chuyển mình mạnh mẽ về tư duy phát triển, từ mô hình truyền thống sang mô hình chủ động hội nhập, cạnh tranh bằng thể chế.

ĐBQH Lã Thanh Tân (Hải Phòng) phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

"TP. Hải Phòng xác định đây là cơ hội để thúc đẩy mạnh mẽ cải cách, tạo đột phá về thu hút đầu tư, phát triển đô thị hiện đại và nâng cao chất lượng sống của người dân". Nhấn mạnh điều này, đại biểu Lã Thanh Tân tin tưởng, các chính sách trong Nghị quyết sẽ góp phần định hình một mô hình phát triển tiên phong, tạo giá trị lan tỏa không chỉ cho Hải Phòng mà còn cho toàn vùng và cả nước.

Quan tâm đến việc hình thành các thành trung tâm logistics, ĐBQH Trần Chí Cường (Đà Nẵng) cho biết, thực tế cho thấy, chi phí logistics của nước ta vẫn ở mức cao, chiếm khoảng 16,5% GDP, cao hơn nhiều so với mức bình quân 11,6% của thế giới; hạ tầng logistics chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển, quy mô doanh nghiệp logistics còn nhỏ, chỉ nắm giữ khoảng 20% thị phần. Đáng chú ý, tỷ trọng đóng góp của ngành logistics vào GDP mới đạt 4,46%.

ĐBQH Trần Chí Cường (Đà Nẵng) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Những con số trên cho thấy tiềm năng lớn nhưng cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết có chính sách đột phá để phát triển hạ tầng và dịch vụ logistics một cách hiệu quả hơn.

Trung tâm logistics giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tối ưu hóa các dòng hàng hóa, tiền tệ, thông tin, thúc đẩy lưu thông hàng hóa, xuất nhập khẩu, góp phần giảm chi phí logistics, nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Do đó, đại biểu Trần Chí Cường cho rằng, trong bối cảnh đẩy mạnh liên kết vùng và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, việc xác định trung tâm logistics là một mô hình kinh doanh mới, có vai trò then chốt trong việc kết nối các ngành, các địa phương và vùng lãnh thổ là hết sức cần thiết. "Việc đề xuất thí điểm chính sách thu hồi đất để sớm hình thành các trung tâm logistics hiện đại tại Thành phố Hải Phòng là hoàn toàn xác đáng", đại biểu nhấn mạnh.

Cần cho phép Chủ tịch UBND thành phố được quyết định thu hồi đất

Cũng quan tâm đến tháo gỡ điểm nghẽn trong thu hồi đất cho các dự án chiến lược, ĐBQH Thạch Phước Bình (Trà Vinh) nêu rõ, một trong những điểm nghẽn lớn nhất cản trở phát triển hiện nay là vướng mắc trong cơ chế thu hồi đất, giải phóng mặt bằng.

Nhiều dự án hạ tầng trọng điểm như đường vành đai, khu công nghiệp công nghệ cao, đô thị mới đang chậm tiến độ do việc thu hồi đất phụ thuộc vào cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư.

ĐBQH Thạch Phước Bình (Trà Vinh) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Thực tế cho thấy, có những dự án do Thủ tướng phê duyệt nhưng UBND TP. Hải Phòng cũng vẫn không thể chủ động thu hồi đất nếu không có thủ tục xin ý kiến, dẫn đến kéo dài thời gian lên tới 1 - 2 năm.

Do vậy, đại biểu Thạch Phước Bình đề nghị, dự thảo Nghị quyết cần có quy định cho phép Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng được quyết định thu hồi đất đối với toàn bộ các dự án nằm trong danh mục do HĐND thành phố thông qua, không phân biệt chủ trương đầu tư do cấp nào quyết định, miễn là phù hợp với quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.

Theo đại biểu, quy định như vậy sẽ giúp rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư ít nhất là từ 6 - 12 tháng trên một dự án, tăng tính chủ động của địa phương.

Tại khoản 7 Điều 6 dự thảo Nghị quyết quy định, Hải Phòng được thu hồi các thửa đất nằm xen kẹt trong khu dân cư để tạo quỹ đất đấu giá quyền sử dụng đất vào mục đích phát triển đô thị, thương mại, dịch vụ theo quy định về thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

ĐBQH Trần Đình Gia (Hà Tĩnh) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Theo ĐBQH Trần Đình Gia (Hà Tĩnh), quy định này sẽ góp phần khắc phục những vướng mắc, bất cập trên thực tế, đẩy nhanh tiến độ thu hồi đất để triển khai các dự án nhằm mục đích phát triển đô thị, thương mại dịch vụ, tránh ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội và lợi ích công cộng.

Đại biểu cũng chỉ rõ, không chỉ Hải Phòng mà với rất nhiều thành phố khác, nhu cầu giải quyết diện tích đất xen kẹt là rất cần thiết, vừa tạo nguồn thu, tránh lãng phí vừa bảo đảm mỹ quan đô thị. Vì vậy, đây là quy định rất cần thiết.

Tuy nhiên, do đây là chính sách mới, tác động trực tiếp đến quyền, lợi ích của người dân, đại biểu Trần Đình Gia đề nghị, cần xác định rõ tiêu chí và xử lý quyền lợi của người dân để bảo đảm hài hòa giữa lợi ích của người dân, của tập thể và của Nhà nước.

Minh Trang