Cải thiện đời sống đồng bào dân tộc thiểu số nhờ các lớp đào tạo nghề

Tăng thu nhập sau khi tham gia lớp đào tạo nghề

Từ năm 2021 đến nay, các lớp nghề mở ngay tại xóm, bản đã giúp đông đảo người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi của tỉnh Thái Nguyên thêm vững tay nghề hoặc có nghề mới với mức thu nhập ổn định, vươn lên có cuộc sống khấm khá hơn.

Tại xóm Ao Lác (xã Phú Lương), từ đầu tháng 11/2025, gần 30 học viên là lao động người dân tộc thiểu số tham gia lớp sơ cấp kỹ thuật chế biến món ăn do Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên Phú Lương tổ chức.

Học viên đồng bào dân tộc thiểu số tham gia lớp đào tạo nghề chế biến món ăn tại xóm Ao Lác, xã Phú Lương do Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên Phú Lương tổ chức. Ảnh: Triệu Thuần

Nấu ăn vốn là việc làm quen thuộc với mỗi người dân, nhưng để trở thành một nghề có thể mang lại thu nhập thì cần phải được rèn luyện, đào tạo bài bản. Tại lớp học, bà con được học kỹ thuật mới và hướng dẫn thực hành từng món theo quy trình nghề bài bản; được rèn kỹ năng tính toán nguyên liệu, định lượng gia vị, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Đây là nền tảng quan trọng để phát triển dịch vụ ăn uống ở địa phương.

Anh Vương Văn Quý, dân tộc Sán Chay (xóm Ao Lác) chia sẻ, mặc dù đã mở một quán ăn nhỏ từ lâu nhưng khi được theo học ở lớp đào tạo nghề anh mới biết cách chế biến món ăn đúng kỹ thuật, tiết kiệm nguyên liệu và hợp khẩu vị với thực khách.

Tương tự, bà Ma Thị Tuyến (xóm Cây Thị, xã Hợp Thành) cũng là một trong những học viên của lớp đào tạo nghề “nuôi và phòng trị bệnh cho gà”. Bà Tuyến chia sẻ: tại lớp học nghề, tôi đã học được nhiều kiến thức bổ ích trong chăn nuôi gia cầm. Nhờ vận dụng kiến thức linh hoạt được học từ lớp học nghề vào thực tế, cuối tháng 4/2024, gia đình tôi đã xuất bán đàn gà 500 con và đang chuẩn bị nuôi thêm lứa gà tiếp theo.

Cũng theo bà Tuyến, chính quyền địa phương thường xuyên quan tâm, nắm bắt nhu cầu học nghề của người dân nhất là các hộ nghèo, hộ cận nghèo, phối hợp mở các lớp đào tạo nghề ngắn hạn theo phương châm “cầm tay chỉ việc”, nhờ đó, bà đã có thêm nhiều kiến thức, kỹ năng và từng bước vươn lên thoát nghèo.

Ở xóm Đồng Muốn (xã Quang Sơn), lớp dạy chế biến chè xanh và chè đen thu hút nhiều phụ nữ trong độ tuổi lao động. Thay vì chỉ làm việc theo kinh nghiệm truyền thống, chị em phụ nữ nơi đây được hướng dẫn sao chè, vò chè, lên men và bảo quản theo quy trình khoa học, kết hợp máy móc. Nhờ đó, sản phẩm chè có màu đẹp, giữ hương tự nhiên và bán được giá cao hơn.

Theo anh Trần Đình Tùng, giáo viên của Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên Đồng Hỷ, việc được học bài bản giúp người dân thay đổi tư duy sản xuất, biết cách nâng giá trị cho sản phẩm. Khoảng 40% thời lượng khóa học dành cho thực hành theo phương pháp “cầm tay chỉ việc”. Nhờ vậy, học viên nắm chắc kỹ năng và có thể làm nghề ngay sau khóa học. Sau khóa học, có đến 80% học viên tìm được việc làm mới hoặc nâng hiệu quả công việc cũ, góp phần thiết thực vào phát triển kinh tế địa phương.

Hơn 60.900 lao động dân tộc thiểu số được đào tạo nghề

Báo cáo của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thái Nguyên cho thấy, giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh đã thực hiện đào tạo nghề cho 60.926 người lao động là người DTTS.

Báo cáo của 80 xã, phường thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên cũng thống kê: đến nay, tổng số người lao động là người DTTS là 452.302 người. Tổng số lao động người DTTS được đào tạo nghề phù hợp là 262.603 người, chiếm tỷ lệ 58,06% tổng số lao động là người DTTS. Đây là nền tảng để chuyển dịch cơ cấu lao động, tăng khả ăng thoát nghèo và tiếp cận việc làm phi nông nghiệp.

Học viên tham gia lớp đào tạo nghề sửa chữa máy. Ảnh: Thảo Khánh

Kết quả trên là nhờ tỉnh Thái Nguyên đã không ngừng quan tâm, chú trọng, triển khai tích cực các chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là thực hiện Dự án 5 về Phát triển giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Thực tế, nhiều học viên sau khi học nghề đã tự mở dịch vụ tại nhà, tham gia mô hình kinh tế của địa phương và có sinh kế ổn định hơn. Có thể khẳng định, hiệu quả đào tạo nghề không chỉ nằm ở số lớp, số học viên hay mô hình được triển khai, mà thể hiện rõ nhất qua những đổi thay trong đời sống vùng cao. Khi có nghề và có việc làm, nhiều gia đình vươn lên thoát nghèo, mạnh dạn tham gia mô hình kinh tế mới. Đây là nền tảng quan trọng để Thái Nguyên thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong giai đoạn tiếp theo.

Đào Cảnh