Cải thiện khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp tư nhân

Năm 2024, doanh số cho vay ngành ngân hàng đạt khoảng 23 triệu tỷ đồng, doanh số thu nợ khoảng gần 21 triệu tỷ đồng; trong đó doanh số cho vay với kinh tế tư nhân chiếm 44% tổng dư nợ.

Có thể thấy, việc phát triển kinh tế tư nhân còn có những vướng mắc, nhưng chất lượng tín dụng ở khu vực này lại tốt và cao hơn, độ rủi ro thấp, an toàn cao. Tuy nhiên, số lượng doanh nghiệp tiếp cận vốn còn hạn chế, đặc biệt là khối doanh nghiệp nhỏ và vừa, đang đặt ra câu hỏi rất lớn về sự đồng đều trong phân bổ tín dụng đến khối doanh nghiệp tư nhân.

Năm 2025, lần đầu tiên Việt Nam đặt vai trò kinh tế tư nhân lên hàng đầu và làm động lực quan trọng cho tăng trưởng. Đây được xem là “bệ phóng” rất lớn cho khối doanh nghiệp này phát triển. Các doanh nghiệp cũng nhanh chóng nắm bắt cơ hội xây dựng kế hoạch và mở rộng kinh doanh ngay từ đầu năm.

Ông Trần Văn Minh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Doanh nghiệp trẻ Hà Nội cho biết: "Trong thời gian gần đây, các doanh nghiệp trẻ tiếp tục tìm kiếm những phương án sản xuất mới, mở rộng ngành nghề và khởi nghiệp. Tôi tin rằng, với các chính sách của Đảng và Nhà nước trong thời gian tới, đặc biệt là chính sách giảm lãi suất, các doanh nghiệp trẻ sẽ có cơ hội tiếp cận nguồn vốn dễ dàng hơn, qua đó giải quyết những khó khăn về dòng tiền, thúc đẩy sản xuất kinh doanh".

Theo ông Lại Hoàng Dương, Giám đốc Công ty Máy tính Thánh Gióng, để đạt được mức tăng trưởng 8% như kỳ vọng năm nay, Công ty buộc phải sắp xếp lại toàn bộ quy trình làm việc cũng như tái cơ cấu tổ chức. Công ty đã lên kế hoạch rà soát toàn bộ GDP của các tỉnh, đánh giá mức độ minh bạch cũng như xem xét kế hoạch đầu tư của từng địa phương, từ đó tìm cách tiếp cận các nguồn vốn, đồng thời đóng vai trò hỗ trợ chính phủ trong việc đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8%.

Để thúc đẩy vốn tín dụng cho doanh nghiệp tư nhân, các ngân hàng nên thiết kế sản phẩm tài chính chuyên biệt như khoản vay tín chấp dựa trên dòng tiền kinh doanh, khoản vay theo hợp đồng đầu ra hoặc khoản vay dựa trên tài sản hình thành từ vốn vay. Ngoài ra, cần mở rộng mô hình đánh giá tín dụng dựa trên dữ liệu giao dịch thực tế của doanh nghiệp thay vì chỉ tập trung vào tài sản đảm bảo.

"Chương trình ưu đãi lãi suất của chúng tôi nhằm tập trung vào những yếu tố này, với mức lãi suất hiện tại giảm từ 1 đến 2% so với lãi suất cho vay thông thường. Đặc biệt, đối với những khách hàng được ưu đãi về xuất nhập khẩu hoặc vay theo chuỗi giá trị, chúng tôi cung cấp mức giảm lãi suất lên đến 3% so với lãi suất thông thường'', bà Phùng Thị Bình, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng NN&PTNT Việt Nam cho biết.

TS Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam nhận định: "Các ngân hàng cũng sẽ nỗ lực huy động nguồn vốn lớn hơn và cải tiến các sản phẩm, dịch vụ dành cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, đặc biệt là những sản phẩm phù hợp với yêu cầu hiện tại của nhóm doanh nghiệp này. Họ sẽ tập trung phát triển các sản phẩm dựa nhiều hơn vào doanh thu của doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, bởi vậy, các doanh nghiệp này cần nâng cao tính minh bạch trong hoạt động, cải thiện trình độ quản trị và năng lực cạnh tranh. Quan trọng hơn, họ cần chứng minh tiềm năng, kế hoạch sản xuất kinh doanh khả thi, đảm bảo khả năng sinh lời và khả năng hoàn trả vốn cho ngân hàng".

Bên cạnh đó, các chuyên gia cho rằng, cần đa dạng hóa nguồn vốn để giảm thiểu rủi ro do phụ thuộc duy nhất vào nguồn tín dụng ngân hàng. Doanh nghiệp cần có kế hoạch huy động các nguồn vốn khác từ các thành phần kinh tế trong và ngoài nước thông qua các hình thức hợp tác, liên doanh, liên kết, cổ phần hóa doanh nghiệp, thông qua thị trường chứng khoán như phát hành trái phiếu, cổ phiếu, trái phiếu quốc tế.

Thanh Hiền