Cận cảnh điện Voi Ré - nơi suy tôn loài voi của nhà Nguyễn

Tọa lạc tại phường Thủy Biều, quận Thuận Hóa, TP Huế, Điện Voi Ré (Long Châu Miếu) là chứng tích một thời của đội Kinh tượng nhà Nguyễn, đây là một di tích độc đáo thuộc quần thể di tích cố đô Huế.

Video: Cận cảnh điện Voi Ré - nơi suy tôn loài voi của nhà Nguyễn.

Theo Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế, điện Voi Ré được xây dựng trên một khu đất rộng, diện tích khoảng 2.000m2 nằm phía Đông Nam đồi Thọ Cương.

Điện Voi ré được xây dựng theo kiểu chữ "môn", bên ngoài có vòng la thành xây bằng gạch. Phía trước cổng tam quan gồm 17 bậc đi lên. Thẳng theo lối chính, trước khi vào đến sân miếu là một bức bình phong Long Mã trước khi đi vào đến sân miếu.

Miếu Long Châu nằm ở trung tâm làm theo kiểu trùng thiềm điệp ốc, gồm năm gian hai chái, mái lợp ngói liệt.

Theo tư liệu của các nhà nghiên cứu trước, trong điện nguyên xưa có thờ 15 bài vị thờ các vị thần bảo hộ. Hiện nay, miếu chỉ còn thờ vị thần là thần Thiên Sư, thần Chúa Động, thần Hồng Nương, thần Tiền Hậu Khai Khẩn.

Hai bên miếu Long Châu là Đông Phối điện và Tây Phối điện, đây là nơi thờ những con voi lập được nhiều chiến công trong trận mạc vào thời kỳ quật khởi dựng xây đế nghiệp của triều Nguyễn.

Phía trước, có hai tòa miếu thờ thần vị voi, còn được gọi là miếu Tượng. Một bên miếu Tượng là miếu thờ tượng voi chế tác tinh xảo bằng đá Thanh, cao khoảng 0,7m.

Theo truyền thuyết, dưới thời Trịnh - Nguyễn phân tranh, trong một trận giao tranh với quân đội Đàng Ngoài, một dũng tướng của Đàng Trong hy sinh. Đau buồn trước cái chết của chủ, con voi của vị dũng tướng đã chạy trên một quãng đường dài hằng trăm dặm từ chiến địa về tận thủ phủ Phú Xuân, địa địa điểm phía đông của đồi Thọ Cương thì rống lên 1 tiếng vang trời như phẫn uất, đau thương cùng cực rồi phủ xuống chết.

Cảm động trước sự trung thành của một con vật có nghĩa, dân địa phương đã làm lễ an táng, xây mộ cho nó, người ta vẫn gọi một cách mộc mạc là mộ Voi Ré.

Sau khi lên ngôi, vua Gia Long đã cho xây dựng bên cạnh mộ con voi một ngôi điện thờ với tên gọi là Long Châu Miếu để thờ các vị thần bảo vệ và miếu thờ bốn con voi dũng cảm nhất trong chiến trận của triều Nguyễn. Từ truyền thuyết, dân gian quen gọi ngôi miếu này là điện Voi Ré.

Theo Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế, điện Voi Ré không phải nổi tiếng bởi quy mô hay kiến trúc mà nổi tiếng bởi điện thể hiện tính nhân văn của con người Việt Nam.

Qua thời gian, điện Voi Ré ngày một xuống cấp với hệ thống tường thành hư hỏng, sập đổ; các ngôi nhà thờ xuống cấp được lực lượng chức năng dùng những thanh gỗ gia cố.

Riêng Miếu Long Châu vừa được Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế tiến hành trùng tu, tôn tạo.

Nằm cách trung tâm TP khoảng 5km, cách di tích Hổ Quyền (nơi diễn ra các trận tử chiến giữa voi và hổ) khoảng 400m, điện Voi Ré ngày một nhận được sự quan tâm của du khách đến tham quan, tìm hiểu.

NGUYỄN DO