Cận cảnh hệ thống tên lửa đạn đạo duy nhất tại Đông Nam Á
Đến thời điểm này, Việt Nam là quân đội đầu tiên và cũng là duy nhất tại khu vực Đông Nam Á có tên lửa đạn đạo chiến thuật Scud trong biên chế.
Tại Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945-19/8/2025) và Quốc khánh 2/9, Bộ Quốc phòng đã trưng bày nhiều sản phẩm quốc phòng, chủng loại vũ khí, trang bị hiện đại do các đơn vị, doanh nghiệp quốc phòng nghiên cứu, sản xuất, hiện đại hóa. Gian trưng bày ngoài trời của Bộ Quốc phòng với chủ đề “Thanh gươm và lá chắn”, trên diện tích 23.569m2.

Tên lửa đất đối đất R-17E (Scud-B) với tầm bắn từ 50 - 300km. Có chiều dài 11,25m, trọng lượng bắn khoảng 4.500kg, đầu đạn khoảng 950kg,... Ảnh: Nam Nguyễn
Trong đó, nổi bật nhất là tổ hợp tên lửa đạn đạo Scud-B với tên lửa đối đất R-17E với các thông số kỹ chiến thuật ấn tượng được công bố như chiều dài tên lửa 11,24m, chiều dài xe bệ 13,6m, đường kính thân 0,88m, công suất xe bệ 525 mã lực, khối lượng khi có tên lửa 37,4 tấn, khả năng leo dốc lớn nhất 18 độ, khả năng vượt hào rộng 2,5m. Hiện đây là hệ thống tên lửa đạn đạo duy nhất tại khu vực Đông Nam Á.
Tổ hợp tên lửa đạn đạo Scud-B với tên lửa đất đối đất R-17E của Quân đội nhân dân Việt Nam đã được biên chế từ năm 1980 nhưng phải đến Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2022 mới được giới thiệu đến công chúng trong và ngoài nước. Sắp tới, tổ hợp Scub-B cũng có mặt trong khối xe pháo quân sự tham gia đội hình diễu binh, diễu hành nhân dịp Quốc khánh 2/9.

Việt Nam là quân đội đầu tiên và cũng là duy nhất tại khu vực Đông Nam Á có tên lửa đạn đạo chiến thuật Scud trong biên chế. Ảnh: Phong Lâm
“Trái tim” của tổ hợp này chính là tên lửa đất đối đất R-17E và tên lửa này do Nga chế tạo. Trong các dự án cải tiến, nâng cao tính năng kỹ thuật, chiến thuật của tên lửa đất đối đất mà Việt Nam thực hiện, công tác đồng bộ được chú trọng, từng bước thay thế bằng các thiết bị, khí tài tiên tiến hơn.
Tên lửa đất đối đất R-17E có tầm bắn từ 50-300km, chiều dài đầu đạn 2,6m, khối lượng tên lửa đầy đủ 5,8 tấn, khối lượng đầu đạn 0,9 tấn, diện tích sát thương từ 4-6ha. Tên lửa được đặt trên khung gầm xe đặc chủng MAZ-543, tăng khả năng cơ động và ẩn náu trước các đợt tấn công của đối phương.

Gian trưng bày ngoài trời của Bộ Quốc phòng với chủ đề "Thanh gươm và lá chắn", diện tích 23.569m2, với nhiều sản phẩm quốc phòng, chủng loại vũ khí, trang bị hiện đại do các đơn vị, doanh nghiệp quốc phòng nghiên cứu, sản xuất, hiện đại hóa. Ảnh: Nam Nguyễn
Quá trình phóng của tên lửa này diễn ra tự động, nhưng thường được điều khiển bởi xe chỉ huy riêng biệt. Tổ hợp có thể sẵn sàng khai hỏa trong khoảng một giờ từ khi triển khai. Tên lửa thường được sử dụng để tấn công mục tiêu cố định, không được gia cố của đối phương.
Dữ liệu của CSIS cho thấy, Scud-B từng được sử dụng nhiều lần trong các cuộc xung đột vũ trang. Ai Cập từng khai hỏa tên lửa này trong xung đột Trung Đông năm 1973; khoảng 2.000 quả Scud-B cũng được cho là đã được khai hỏa ở Afghanistan; trong chiến tranh Vùng Vịnh 1991, Iraq cũng từng triển khai phiên bản cải tiến của Scud-B…