Cần có các quy định chặt chẽ trong việc cấm nồng độ cồn khi lái xe để tránh oan sai
Chiều 22/5, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thảo luận phiên toàn thể tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên họp.
Hiện nay, có nhiều ý kiến còn tranh cãi về khoản 2, Điều 10 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ quy định nghiêm cấm hành vi “ “Điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”.
XỬ LÝ THẾ NÀO VỚI NGƯỜI ĐIỀU KHIỂN PHƯƠNG TIỆN CÓ NỒNG ĐỘ CỒN NỘI SINH ? Theo Đại biểu Trần Văn Tuấn – Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Giang, quy định cấm trên đã thực sự đầy đủ, chặt chẽ hay chưa? Liệu có dẫn đến việc có trường hợp bị xử lý oan sai hay không, nhất là đối với người điều khiển phương tiện tham giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nội sinh?
Trong báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã khẳng định: “Về nồng độ cồn nội sinh đến thời điểm hiện nay chưa có căn cứ rõ ràng và thực tiễn phát hiện là rất hiếm, có thể trao đổi với lực lượng chức năng để kiểm tra lại qua xét nghiệm máu nhằm không làm sai lệnh kết quả xử lý”.
Như vậy, vấn đề đặt ra là: Việc xác định nồng độ cồn nội sinh là “chưa có căn cứ rõ ràng”, chứ không phải là không có căn cứ; “thực tiễn phát hiện là rất hiếm” chứ không phải là không có; và “có thể trao đổi với lực lượng chức năng để kiểm tra lại qua xét nghiệm máu”, nhưng kết quả xét nghiệm máu có thực sự chính xác hay không? Trường hợp nào thì cần kiểm tra lại qua xét nghiệm máu? Đây là những vấn đề cần được quy định chặt chẽ trong Luật, để tránh việc xử lý oan sai đối với người không uống bia, rượu và đồ uống có cồn khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Đại biểu Trần Văn Tuấn đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu, chỉnh sửa, bổ sung Khoản 2, Điều 10 của dự thảo Luật về hành vi bị nghiêm cấm như sau: “Điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn; trừ trường hợp trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn do bị bệnh dẫn đến tăng chuyển hóa nồng độ cồn nội sinh”.
Đồng thời cần bổ sung quy định trong Luật về việc giao cho Chính phủ quy định chi tiết trường hợp cần xác định và cách thức xác định nồng độ cồn nội sinh đối với người bị bệnh khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông; nhằm tránh việc xử lý oan sai đối với các trường hợp này.
Còn đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp đồng tình với quan điểm đã lái xe, không uống rượu bia, tuy nhiên, theo đại biểu trên thế giới chỉ có 23 quốc gia (trong đó có Việt Nam) quy định nồng độ cồn trong hơi thở bằng 0 khi tham gia giao thông. Trong khi đó phần lớn các quốc gia cấm nồng độ cồn là quốc gia hồi giáo.
Hơn nữa, theo phân tích của đại biểu Tạ Văn Hạ, 90% tai nạn giao thông xảy ra do ý thức, nhận thức của con người. Tại Việt Nam, thu nhập của nhiều người dân Việt Nam không đủ điều kiện để thuê xe dịch vụ, đây cũng là ý kiến của nhiều cử tri gửi gắm đại biểu Quốc hội tại các buổi tiếp xúc cử tri.
Do đó, đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu nên cho phép ngưỡng nồng độ cồn khi tham gia giao thông đối với người đi xe gắn máy.
CẤM TUYỆT ĐỐI NỒNG ĐỘ CỒN SẼ KHẢ THI HƠN
Còn Đại biểu Nguyễn Quang Huân - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương đề nghị Ban soạn thảo bổ sung thêm các cơ sở thuyết phục để Quốc hội quyết định sao cho Luật thông qua sẽ thấu tình đạt lý, đáp ứng được nguyện vọng của đa số nhân dân.
“Ví dụ như, có bao nhiêu phần trăm số vụ tai nạn giao thông do rượu bia gây ra và trong số vụ tai nạn do rượu bia ấy, có bao nhiêu phần trăm vụ, chủ yếu ở độ tuổi nào, các đặc điểm chung của các nhóm đối tượng vi phạm…
Nếu số lượng vụ vượt ngưỡng chiếm đa số các vụ tai nạn do rượu bia gây ra và chỉ tập trung vào một số nhóm đối tượng nào đó thì có thể phân tầng và và áp dụng các biện pháp giáo dục truyền thông, nâng cao nhận thức, nghĩa là không nên quy định nồng độ cồn bằng 0.
Ngược lại, nếu số liệu thống kê cho thấy, loại hình tai nạn do rượu bia gây ra chiếm tỉ lệ lớn, phân bổ ở mọi đối tượng, thành phần, độ tuổi không kể vượt ngưỡng hay dưới ngưỡng thì phải đưa quy định nồng độ cồn bằng 0 vào Luật. Có như vậy thì Luật được thông qua sẽ đảm bảo tính nghiêm minh, khách quan”, đại biểu nêu dẫn chứng.
Đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ngãi cho rằng việc quy định cấm tuyệt đối nồng độ cồn sẽ khả thi hơn so với quy định cho phép nồng độ cồn ở ngưỡng nhất định.
Với quy định cấm tuyệt đối nồng độ cồn thì người dân không uống rượu bia trước khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Nếu quy định có ngưỡng nhất định thì người dân khó xác định uống bao nhiêu, nhất là khi uống vào khó làm chủ bản thân và bị vượt ngưỡng. Hơn nữa quy định này đã dần đi vào cuộc sống, nhiều người dân đã từng bước hình thành thói quen “đã uống rượu bia thì không lái xe”. Do vậy đại biểu bày tỏ thống nhất với quy định của dự thảo Luật.
Đại biểu Trần Công Phàn - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương cho rằng rên thế giới có rất ít quốc gia thực hiện cấm tuyệt đối. Nếu tiến hành cấm tuyệt đối, vẫn chưa có đánh giá tác động đến phong tục, tập quán, truyền thống Việt Nam, vì vậy, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo hết sức cân nhắc chọn phương án nào phù hợp, nếu cần thiết xây dựng 02 phương án để đại biểu Quốc hội lựa chọn.