Cần cơ chế tài chính đủ mạnh để cơ quan báo chí làm tốt nhiệm vụ

Cần chính sách đặc thù và khả thi để phát triển kinh tế báo chí

Theo đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP. Hồ Chí Minh), trong thời đại đầy biến động, thông tin thời sự trở thành nhu cầu thiết yếu của người dân, gần như là “món ăn” hàng ngày khi mỗi người cầm điện thoại để cập nhật tin tức. Ông nêu ví dụ những ngày qua, bão lũ đã khiến lực lượng tuyến đầu và người dân vô cùng vất vả, nhưng song song đó lại xuất hiện nhiều thông tin sai lệch gây hoang mang, ảnh hưởng lớn đến đời sống, tinh thần người lao động, thậm chí đến cả nền kinh tế. Điều này cho thấy nhu cầu cấp thiết về những nguồn tin chính xác, nhanh chóng và đáng tin cậy từ các cơ quan báo chí chính thống.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân phát biểu tại hội trường.

Trong khi đó, đại biểu cũng nêu băn khoăn của đội ngũ phóng viên báo chí khi nhiều người lo lắng về tương lai của các cơ quan báo chí trong quá trình sắp xếp, tổ chức lại hệ thống theo quy định mới. Do đó, đại biểu mong muốn cơ quan soạn thảo sớm cụ thể hóa các điều khoản của dự thảo luật, đặc biệt là Điều 16 liên quan đến cơ quan báo chí và mô hình cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện.

Dẫn lại chức năng, nhiệm vụ của báo chí trong Điều 4 của dự thảo, đại biểu nhấn mạnh, báo chí Việt Nam là báo chí cách mạng, có nhiệm vụ tuyên truyền trung thực tình hình trong nước và thế giới, phổ biến chính sách pháp luật, hướng dẫn dư luận xã hội, nêu gương người tốt việc tốt, phát hiện nhân tố mới và đấu tranh với tiêu cực, lãng phí, hành vi vi phạm pháp luật. Để thực hiện những nhiệm vụ quan trọng ấy, thông tin báo chí phải nhanh và chính xác, phải kịp thời trong mọi hoàn cảnh. Đại biểu cho rằng, điều này chỉ có thể đạt được khi cơ quan báo chí được Nhà nước tạo điều kiện về cơ chế tài chính đủ mạnh, đủ linh hoạt và vượt trội.

Cùng quan điểm này, đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân (đoàn TP. Hồ Chí Minh) nhấn mạnh, việc Nhà nước cần có khung cơ chế chính sách đặc thù, rõ ràng và khả thi để phát triển kinh tế báo chí. Trong đó, cần thiết kế rõ ràng các nhóm chính sách về thuế, tài chính, đất đai, đầu tư công, hạ tầng công nghệ, phát triển nguồn nhân lực và hợp tác quốc tế để phát triển các cơ quan báo chí trong nước.

“Cần có cơ chế ưu đãi đầu tư, phát triển các tổ hợp báo chí, các đơn vị báo chí của trung ương và các thành phố lớn theo hướng đa phương tiện, đa lĩnh vực có uy tín trong khu vực và trên thế giới, đồng thời có cơ chế khuyến khích đủ mạnh để các báo chí phát triển đa ngôn ngữ, hỗ trợ các cơ quan báo chí Việt Nam phát phát triển nền tảng nội dung số mang bản sắc Việt Nam”, đại biểu Xuân đề nghị.

Đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân cũng lưu ý rằng, Việt Nam hiện có thị trường truyền thông lớn với hơn 70% dân số sử dụng Internet và gần 60 triệu tài khoản mạng xã hội, nhưng phần lớn doanh thu quảng cáo trực tuyến lại thuộc về các nền tảng nước ngoài. Điều này khiến các cơ quan báo chí trong nước gặp nhiều khó khăn về tài chính. Vì vậy, đại biểu đề nghị bổ sung quy định Nhà nước đầu tư có trọng tâm trọng điểm để xây dựng phát triển nền tảng số báo chí của quốc gia và các địa phương, nhất là ở các thành phố lớn.

Đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) phát biểu.

Đảm bảo ngân sách cho cơ quan báo chí thực hiện nhiệm vụ chính trị

Tại Điều 21 của dự thảo quy định về loại hình hoạt động và nguồn thu của báo chí, trong đó khoản 1 đã phân loại cơ quan báo chí thành đơn vị sự nghiệp công lập và đơn vị sự nghiệp công. Đại biểu Trương Thị Ngọc Ánh (đoàn Cần Thơ) đề nghị cơ quan soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu và đề xuất cơ chế đối với các cơ quan báo chí thuộc cơ quan thuộc Tổ chức Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội. Bởi báo chí của các cơ quan tổ chức này là công cụ tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật và định hướng dư luận.

Do đó, để đảm bảo hoạt động, đảm bảo thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan chủ quản giao thì cần có cơ chế ngân sách nhà nước đảm bảo kinh phí hoạt động cho hoạt động của các cơ quan báo chí này, tránh trường hợp các cơ quan phải chật vật tìm nguồn thu mà không đảm bảo thực hiện mục đích của báo đã được cấp phép, đại biểu nêu ý kiến.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và du lịch Nguyễn Văn Hùng giải trình tại Quốc hội.

Dẫn báo cáo tổng kết Luật Báo chí năm 2016, đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) cho biết, tỷ lệ chi ngân sách cho báo chí còn rất thấp, chi thường xuyên dưới 0,5% và chi đầu tư dưới 0,3%. Một số cơ quan báo chí lớn chưa được đặt hàng từ ngân sách nhà nước. Nguồn thu từ quảng cáo trong bối cảnh công nghệ số bị tụt giảm, nhất là báo in. Nguồn thu từ quảng cáo trực tuyến của các cơ quan báo chí giảm khoảng 30%.

Theo đại biểu, đây là vấn đề rất khó khăn, gây áp lực tài chính lên các cơ quan báo chí cách mạng, ảnh hưởng đến hoạt động của báo chí. Vì vậy, để các cơ quan báo chí thực hiện tốt các nhiệm vụ thông tin tuyên truyền, phục vụ nhiệm vụ chính trị, thông tin thiết yếu và truyền thông chính sách, đại biểu đề nghị rà soát để có các chính sách hỗ trợ ưu đãi tốt hơn về thuế, có chính sách giao nhiệm vụ đặt hàng cho các cơ quan báo chí để giảm áp lực tài chính cho các cơ quan báo chí, có chính sách về tiền lương để các nhà báo, phóng viên yên tâm công tác./.

Hoàng Yến