Cần lồng ghép nội dung thích ứng biến đổi khí hậu vào các hiệp định thương mại

(Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN)

Theo giới chuyên gia, Việt Nam có một nền kinh tế mở, mức độ hội nhập thương mại cao và đang chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, yếu tố thích ứng gần như chưa được thể hiện trong các chính sách thương mại hiện nay của Việt Nam, điển hình là các lĩnh vực sản xuất hàng tiêu dùng, xuất khẩu, dịch vụ thương mại về sản phẩm nông nghiệp.

Vì vậy, thời gian tới, Việt Nam cần lồng ghép thích ứng biến đổi khí hậu vào các hiệp định thương mại thế hệ mới nhằm kết nối thương mại và thích ứng biến đổi khí hậu chặt chẽ và hiệu quả hơn.

Thông tin tại Hội thảo “Chính sách thương mại trong hỗ trợ thích ứng với biến đổi khí hậu” do Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Viện Quốc tế vì sự phát triển bền vững (IISD), diễn ra trong ngày 9/4, bà Schmidt Katharina Sophie - Trưởng nhóm Thương mại của IISD, cho biết biến đổi khí hậu đang tác động trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp, các tài nguyên sẵn có, dẫn đến sự thay đổi cung - cầu hàng hóa.

Bên cạnh đó, hoạt động thương mại cũng phụ thuộc rất lớn vào cơ sở hạ tầng - khi các hiện tượng thời tiết cực đoan và mực nước biển dâng cao đã gây thiệt hại về công trình, nhà xưởng, đường giao thông, phương tiện vận tải...

Bà Anne Hammill - Phó Chủ tịch IISD cũng đánh giá Việt Nam có tốc độ hội nhập cao vào thương mại toàn cầu, nhưng đồng thời cũng dễ bị tổn thương bởi rủi ro khí hậu. Vì vậy, theo Viện Quốc tế vì sự phát triển bền vững, thích ứng không phải là một lựa chọn, mà là điều bắt buộc với Việt Nam.

Đối với nông nghiệp, bà Anne Hammill cho rằng biến đổi khí hậu đã và đang tác động trực tiếp đến sản xuất lương thực và làm gián đoạn chuỗi cung ứng nguyên liệu đầu vào cho nhiều ngành hàng, đặc biệt là hàng hóa xuất khẩu.

Trong bối cảnh đó, thương mại quốc tế có thể giúp Việt Nam tiếp cận các giống cây trồng, vật nuôi chống chịu thời tiết cực đoan, các công nghệ tiết kiệm nước và cơ sở hạ tầng cần thiết để thích ứng trong lĩnh vực nông nghiệp.

Thương mại quốc tế có thể giúp Việt Nam tiếp cận các giống cây trồng, vật nuôi chống chịu thời tiết cực đoan. (Nguồn ảnh: TTXVN)

Vì vậy, theo IISD, Chính phủ các nước, cũng như Việt Nam, có thể ban hành các quy định mới thúc đẩy phát triển bền vững và tăng khả năng chống chịu với tác động từ biến đổi khí hậu, dẫn đến tác động tới chi phí và hoạt động thương mại của một số loại hàng hóa. Điển hình là các chính sách xanh của Liên minh châu Âu, mới nhất có thể kể đến quy định về hàng hóa có xuất xứ không gây phá rừng hay cơ chế điều chỉnh biên giới carbon...

Nhìn theo hướng tích cực, tăng trưởng kinh tế nhờ thương mại có thể cung cấp nguồn tài chính cho các khoản đầu tư thích ứng biến đổi khí hậu, tạo ra nhiều việc làm hơn, đa dạng hóa nhập khẩu và xuất khẩu giúp giảm sự phụ thuộc và mức độ dễ bị tổn thương trước rủi ro khí hậu.

Về phía Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu - bà Mai Kim Liên cũng nhìn nhận thương mại có thể trở thành một công cụ hỗ trợ mạnh mẽ cho các nỗ lực thích ứng với biến đổi khí hậu.

Theo bà Liên, dù tiềm năng rất lớn, song các chính sách thương mại hiện hành của Việt Nam vẫn còn khoảng trống trong việc tích hợp yếu tố thích ứng biến đổi khí hậu. Do đó, cần lồng ghép thích ứng biến đổi khí hậu vào các hiệp định thương mại mới nhằm kết nối thương mại và thích ứng biến đổi khí hậu chặt chẽ, hiệu quả hơn.

Ông Trần Toàn Thắng - Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược (Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương) cũng cho rằng việc triển khai các ưu tiên thích ứng trong Kế hoạch quốc gia về thích ứng biến đổi khí hậu (NAP) của Việt Nam, chính là thời điểm quan trọng để củng cố mối liên kết.

Ngay trong Kế hoạch quốc gia về thích ứng biến đổi khí hậu trên, Việt Nam cũng đã đưa ra 27 nhiệm vụ ưu tiên về nông nghiệp.

Một số hành động cụ thể mà ngành nông nghiệp Việt Nam có thể bắt đầu từ việc chuyển giao hàng hóa như: Các giống cây trồng, vật nuôi thích ứng biến đổi khí hậu, phân bón và thuốc bảo vệ thực vật thân thiện môi trường; hệ thống tưới tiêu tiết kiệm nước; ưu tiên hệ thống dự báo khí tượng thủy văn và cảnh báo thiên tai; đánh giá rủi ro khí hậu, tư vấn các giải pháp thích ứng; bảo hiểm rủi ro khí hậu.../.

(Vietnam+)